Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ dự Hội nghị Tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2021, triển khai kế hoạch công tác năm 2022

Tham dự và chủ trì Hội nghị có: Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định.

Cùng dự có các Ủy viên Trung ương Đảng: Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường; Chủ tịch Hội đồng Dân tộc Y Thanh Hà Niê Kđăm; Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính-Ngân sách Nguyễn Phú Cường; Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh; Trưởng ban Công tác đại biểu, Phó Trưởng ban Tổ chức Trung ương Nguyễn Thị Thanh; Trưởng ban Dân nguyện Dương Thanh Bình; Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Sóc Trăng Lâm Văn Mẫn; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Long An Nguyễn Văn Được; Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Tây Ninh Nguyễn Thành Tâm.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn; Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên; Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định chủ trì hội nghị

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Dự Hội nghị còn có: Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Bạc Liêu Phan Như Nguyện; đại diện Ban Thường trực Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Ban Tổ chức Trung ương, Bộ Nội vụ; đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo Văn phòng Quốc hội, các cơ quan thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội; các Phó Bí thư, Chủ tịch HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam; và gần 160 đại biểu là lãnh đạo HĐND, Đoàn ĐBQH, Trưởng ban, Phó Trưởng ban HĐND cấp tỉnh, Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND 20 tỉnh, thành phố khu vực phía Nam…

Thích ứng, linh hoạt với điều kiện mới, bảo đảm chất lượng, hiệu quả

Trong phát biểu khai mạc, Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường nêu rõ, để Hội nghị đạt kết quả tốt, trên cơ sở báo cáo tổng kết công tác năm 2021 và nhiệm vụ năm 2022, các đại biểu tập trung đánh giá những thuận lợi, ưu điểm, kết quả nổi bật, những kinh nghiệm quý trên các lĩnh vực hoạt động, đặc biệt là tính chủ động trong việc xây dựng Nghị quyết hàng năm và cho cả nhiệm kỳ; chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, nghị Đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố và công tác bảo đảm sự lãnh đạo của cấp ủy đảng đối với hoạt động của HĐND. Đồng thời, thẳng thắn nêu ra những hạn chế, yếu kém trong quá trình hoạt động của HĐND cấp tỉnh và đề xuất các giải pháp thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.

Với tinh thần đổi mới, nhìn thẳng vào sự thật, đề nghị các đồng chí mạnh dạn thẳng thắn trao đổi, góp ý để góp phần phát huy hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp và HĐND cấp tỉnh cũng như tăng cường sự chỉ đạo, trách nhiệm hướng dẫn và giám sát của UBTVQH, sự gắn kết giữa các cơ quan của Quốc hội, cơ quan thuộc UBTVQH đối với HĐND các cấp, góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp trong hệ thống cơ quan dân cử, đáp ứng ngày càng cao sự kỳ vọng, tin tưởng, gửi gắm ý chí, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân cả nước cũng như người Việt Nam ở nước ngoài đối với Quốc hội; của cử tri và Nhân dân ở các địa phương khu vực phía Nam đối với HĐND”, Tổng thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội nhấn mạnh

Phát biểu chào mừng Hội nghị, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên khẳng định, TP. Hồ Chí Minh vinh dự và phấn khởi được UBTVQH chọn tổ chức Hội nghị tổng kết công tác HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2021 và triển khai kế hoạch công tác năm 2022.

Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên nêu rõ, 2021 là năm rất đặc biệt đối với TP. Hồ Chí Minh và nhiều địa phương trong cả nước. Là một năm thử thách rất lớn đối với hoạt động của HĐND TP và các tỉnh, thành phố trên cả nước. Trong bối cảnh đại dịch Covid-19 bùng phát gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống xã hội, hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng. Đó là tham gia lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thành công cuộc bầu cử ĐBQH khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026; triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ và Nghị quyết đại hội đảng bộ các tỉnh, thành phố; tập trung giải quyết nhiệm vụ cấp bách phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, nhất là ban hành các nghị quyết về chế độ, chính sách đặc thù; bảo đảm an sinh xã hội, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân và lực lượng tuyến đầu tham gia phòng, chống dịch; góp phần quan trọng để TP Hồ Chí Minh và các tỉnh hoàn thành nhiệm vụ mà Nghị quyết HĐND đề ra.

“Một lần nữa, thay mặt Đảng bộ và Nhân dân TP, tôi xin tỏ lòng biết ơn sự đồng cảm, sẻ chia, hỗ trợ của lãnh đạo và người dân các tỉnh đã giúp TP vượt qua thời khắc khó khăn, cam go, khốc liệt của đại dịch”, Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Nên nói.

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đến thời điểm hiện nay, khi dịch bệnh đã được kiểm soát và đang từng bước phục hồi, phát triển, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh cho rằng, việc tổ chức Hội nghị tổng kết công tác năm tại TP. Hồ Chí Minh càng thêm nhiều ý nghĩa. Tuy TP đã hoạt động gần như bình thường, nhưng vẫn còn nhiều khó khăn không tránh khỏi. Nhấn mạnh điều này, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh cho biết: Lãnh đạo TP hân hạnh mời Đoàn công tác của Quốc hội và các tỉnh dành thời gian lưu lại TP, tham quan một số nơi để cùng cảm nhận sâu sắc TP. Hồ Chí Minh giai đoạn phục hồi sau “cơn bạo bệnh”.

Thay mặt UBTVQH trình bày Báo cáo tổng kết tình hình tổ chức và hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương năm 2021 và phương hướng, nhiệm vụ công tác năm 2022 khu vực phía Nam, Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, ngay sau khi có kết quả bầu cử HĐND nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND các cấp đã tổ chức kỳ họp thứ nhất thành công tốt đẹp. Ở một số địa phương, Lãnh đạo Quốc hội và một số Ủy viên UBTVQH đã đến dự, chỉ đạo, gợi mở nhiều vấn đề để HĐND xem xét, quyết định công tác nhân sự, các giải pháp phòng, chống dịch Covid -19, phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội, an ninh quốc phòng, thực hiện có hiệu quả mục tiêu kép, với phương châm tính mạng của người dân là trên hết, không để ai bị bỏ lại phía sau. Ở khu vực phía Nam, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã tham dự Kỳ họp thứ nhất, HĐND tỉnh Hậu Giang). Bên cạnh các chính sách hỗ trợ của Trung ương, nhiều tỉnh, thành phố khu vực phía Nam đã ban hành nhiều chính sách và huy động nguồn lực rất lớn để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và lực lượng tham gia phòng, chống dịch Covid - 19. Thường trực HĐND TP. Hồ Chí Minh đã huy động các nguồn lực với tổng kinh phí gần 50 tỷ đồng để chung tay hỗ trợ công tác phòng, chống dịch.

Quang cảnh hội nghị

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Phương thức tổ chức kỳ họp cũng thích ứng, linh hoạt với điều kiện mới, nhiều địa phương đã làm việc khẩn trương, làm việc ngoài giờ để rút ngắn thời gian nhưng chất lượng được bảo đảm, hiệu quả được nâng lên.

Trưởng ban Công tác đại biểu Nguyễn Thị Thanh phát biểu

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

HĐND cấp tỉnh đã bầu được 177 đồng chí giữ chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND (gồm 63 Chủ tịch, 114 Phó Chủ tịch). Trong số 63 Chủ tịch, có 22 Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư tỉnh ủy, 34 Phó Bí thư tỉnh, thành ủy (trong đó có 2 Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng), 7 Ủy viên Ban Thường vụ tỉnh, thành ủy (trong đó có một Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng); 9 Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách và 54 đồng chí hoạt động kiêm nhiệm; thành lập 227 Ban của HĐND. Ngay sau Kỳ họp thứ nhất, UBTVQH đã xem xét, phê chuẩn đối với các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh.

Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Bùi Văn Cường phát biểu

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Đánh giá về ưu điểm trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ của HĐND, Trưởng ban Công tác đại biểu khẳng định, năm 2021, Quốc hội, UBTVQH rất quan tâm đến tổ chức và hoạt động của HĐND các cấp. Trong đó đã chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng chương trình công tác, hoàn thiện thể chế, ban hành các Nghị quyết đảm bảo thiết thực, sát với thực tiễn, đi vào cuộc sống, dễ triển khai thực hiện, dễ kiểm tra, giám sát. HĐND nhiều địa phương đã phối hợp triển khai có hiệu quả các Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế chính sách đặc thù, có nhiều sáng tạo đổi mới trong tổ chức và phương thức hoạt động, hoàn thành tốt nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Thường trực HĐND cấp tỉnh đã chủ động chỉ đạo, điều hòa hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ đúng quy định của pháp luật và đã đạt được kết quả khá toàn diện trên nhiều mặt công tác; duy trì tốt các phiên họp của Thường trực HĐND; tổ chức nhiều kỳ họp chuyên đề trong năm đã góp phần chủ động trong việc quyết định các vấn đề quan trọng ở địa phương. Hoạt động giám sát chuyên đề có trọng tâm, trọng điểm, phương thức giám sát theo hướng gọn về thành phần, tăng cường hoạt động khảo sát trước khi tổ chức giám sát. Hoạt động tiếp xúc cử tri, tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo của công dân được thực hiện nghiêm túc. Hoạt động các Ban HĐND và Tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND bảo đảm đúng chức năng, nhiệm vụ và có tính chủ động, linh hoạt hơn.

Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Nên phát biểu

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, theo báo cáo từ các địa phương, hoạt động của HĐND cấp tỉnh vẫn cho thấy một số tồn tại, hạn chế. Trong công tác chuẩn bị kỳ họp, vẫn còn tình trạng gửi tài liệu dự thảo báo cáo, nghị quyết do UBND chuẩn bị đến Thường trực và các Ban của HĐND chậm nên ảnh hưởng đến chất lượng báo cáo thẩm tra của các Ban. Việc chuẩn bị nội dung cho các kỳ họp chưa nghiêm, còn phải thay đổi và bổ sung nhiều so với dự kiến, có địa phương tổ chức nhiều kỳ họp chuyên đề, ban hành Nghị quyết quá nhiều, có thể ảnh hưởng đến chất lượng của Nghị quyết. Chất lượng hoạt động của Thường trực HĐND, báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND ở một số địa phương hiệu quả chưa cao, thực sự chưa khoa học. Một số cơ quan được giao soạn thảo, chuẩn bị nghị quyết chưa chủ động tổ chức thực hiện ngay từ đầu, nên nội dung chuẩn bị chưa kịp thời hoặc không đủ cơ sở để thẩm tra, phải rút ra khỏi chương trình kỳ họp.

Công tác tổng hợp và gửi báo cáo các ý kiến, kiến nghị sau tiếp xúc cử tri của một số Tổ đại biểu HĐND chưa bảo đảm về chất lượng và thời gian quy định. Hoạt động chất vấn ở một số nơi vẫn còn hình thức. Tổ đại biểu HĐND, đại biểu HĐND còn lúng túng về phương pháp, cách thức, nội dung giám sát.

Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thị Lệ trình bày tham luận

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Hiệu quả của công tác giám sát chưa cao, giám sát chuyên đề và hoạt động tái giám sát còn ít; việc tổ chức giám sát còn chậm so với kế hoạch hoặc phải thay đổi hình thức giám sát; câu hỏi chất vấn còn thiếu tính khái quát, phổ biến; việc thực hiện cam kết sau chất vấn và kết luận sau giám sát còn hạn chế; việc theo dõi, đôn đốc, kiểm tra thực hiện cam kết, kết luận chưa thường xuyên; hoạt động giải trình tại phiên họp có nơi, có lúc còn hình thức, chất lượng chưa cao; việc triển khai hoạt động giám sát tập trung chủ yếu là đại biểu HĐND chuyên trách, đại biểu hoạt động kiêm nhiệm tham gia chưa nhiều.

Mối quan hệ phối hợp giữa Đoàn ĐBQH - Thường trực HĐND - UBND - Ủy ban MTTQ Việt Nam các tỉnh, thành phố có nơi, có việc chưa thật gắn kết trách nhiệm, hiệu quả chưa cao. Việc ứng dụng công nghệ thông tin phục vụ kỳ họp còn một số hạn chế…

Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Cần Thơ Nguyễn Xuân Hải trình bày tham luận

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Tiếp tục đổi mới phương thức, cách thức tổ chức hoạt động

Trên cơ sở phân tích, chỉ rõ nguyên nhân của những hạn chế, yếu kém trong tổ chức và hoạt động của HĐND trong năm 2021, Trưởng ban công tác đại biểu đề nghị trong năm 2022, HĐND các cấp cần tiếp tục đổi mới về phương thức, cách thức tổ chức hoạt động, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND trên cơ sở cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, Nghị quyết Quốc hội, Chính phủ, Nghị quyết đảng bộ tỉnh, thành phố và pháp luật của nhà nước, HĐND triển khai có hiệu quả việc “nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026” để HĐND thực sự là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương, đại diện cho ý chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên.

HĐND các cấp chủ động xây dựng kế hoạch hoạt động 5 năm, hàng năm, nhất là định hướng chương trình xây dựng Nghị quyết của HĐND trong nhiệm kỳ, trên cơ sở đó ban hành Nghị quyết về chương trình xây dựng nghị quyết và giám sát hằng năm; đề xuất với cấp ủy các nhiệm vụ, giải pháp, góp phần quyết định vào sự phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ngày càng vững mạnh trong nhiệm kỳ và nhiều năm tiếp theo, khẳng định rõ nét hơn vị trí, vai trò của HĐND trong thực tiễn.

Trong Báo cáo tổng kết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng gợi mở, nêu rõ những phương hướng đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND.

Về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Báo cáo tổng kết nêu rõ, căn cứ các chủ trương của Đảng và pháp luật của Nhà nước, Quốc hội, UBTVQH tiếp tục hoàn thiện cơ chế chính sách như: Quy chế hoạt động giám sát của HĐND, Thường trực HĐND, các Ban của HĐND, Tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND; quy định cụ thể về khen thưởng cho đại biểu dân cử; cơ chế, chính sách hỗ trợ đối với đại biểu HĐND, việc sử dụng chế độ thuê chuyên gia... Nhất là tập trung hướng dẫn đối với các địa phương đang áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù để các địa phương đột phá, phát huy hơn nữa tiềm năng, thế mạnh để phát triển kinh tế - xã hội (ở khu vực phía Nam có 2 thành phố đang thực hiện).

Cùng với đó, cần tăng cường công tác hướng dẫn, giám sát, bảo đảm các điều kiện hoạt động của HĐND. UBTVQH tiếp tục tăng cường tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động hàng năm của HĐND cấp tỉnh; dự các kỳ họp HĐND, các Hội nghị Thường trực HĐND cấp tỉnh, kịp thời nắm bắt những vấn đề mới phát sinh, có hướng kịp thời tháo gỡ.

Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Bình Phước Huỳnh Thị Hằng trình bày tham luận

Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

UBTVQH đang tích cực chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xây dựng các đề án nhằm hướng dẫn hoạt động giám sát, cũng như tăng cường trách nhiệm giám sát, hướng dẫn của UBTVQH đối với hoạt động HĐND các cấp. Đây là những tiền đề quan trọng, góp phần giúp hoạt động của HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026 nâng cao chất lượng, hiệu quả.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã nghe đại diện Thường trực HĐND TP. Hồ Chí Minh trình bày tham luận, chia sẻ kinh nghiệm hoạt động giám sát của HĐND TP trong điều kiện thực hiện Nghị quyết 131/2020/QH14 ngày 16.11.2020 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị tại TP. Hồ Chí Minh; đại diện Thường trực HĐND TP. Cần Thơ trình bày tham luận về vai trò của HĐND trong quyết định các chính sách phát triển KT-XH của địa phương; đại diện Thường trực HĐND tỉnh Bình Phước chia sẻ một số giải pháp nâng cao chất lượng chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp HĐND và nâng cao chất lượng giám sát của HĐND.

Hội nghị cũng nghe đại diện Thường trực HĐND tỉnh Tây Ninh chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng giám sát tại các kỳ họp, đặc biệt là tại các phiên chất vấn, giải trình; đại diện Thường trực HĐND tỉnh Long An trao đổi kinh nghiệm và giải pháp để tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HĐND, khẳng định vai trò là cơ quan quyền lực nhà nước ở địa phương.

Các nội dung liên quan đến hoạt động giám sát của HĐND đối với hoạt động của cơ quan tư pháp địa phương; công tác hướng dẫn, giám sát của UBTVQH đối với hoạt động của HĐND các cấp; kinh nghiệm và giải pháp nâng cao chất lượng thẩm tra và giám sát của các Ban của HĐND cấp tỉnh... cũng được đại biểu các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam chia sẻ tại Hội nghị.

Theo chương trình, sau khi nghe đại diện Thường trực HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam và các đại biểu dự Hội nghị phát biểu, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm tổ chức, hoạt động của HĐND, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ sẽ có bài phát biểu chỉ đạo quan trọng.

Hội nghị hôm nay là hội nghị thứ ba trong chuỗi kế hoạch tổ chức Hội nghị tổng kết công HĐND do UBTVQH lần đầu tiên chủ trì tổ chức, nhằm đánh giá tình hình tổ chức và hoạt động của HĐND các tỉnh, thành phố khu vực phía Nam năm 2021 và xác định phương hướng, nhiệm vụ năm 2022. Việc tổ chức Hội nghị tổng kết công tác HĐND năm 2021 theo 3 khu vực (Bắc-Trung-Nam) nhằm bảo đảm phù hợp với tình hình thực tế của công tác phòng, chống dịch Covid-19.

Lam Giang