Chung tay thu gom rác tại các bãi tắm của TP Hồ Chí Minh

Các lực lượng tham gia thu gom rác tại các bãi tắm của Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: TTXVN phát

Tuy nhiên, vài năm gần đây, phản ứng kịp thời của chính quyền địa phương, nhất là hoạt động tình nguyện thu gom rác của các tổ chức, cá nhân, câu lạc bộ đã giúp các bãi tắm sạch đẹp trở lại; đồng thời ý thức bảo vệ môi trường biển đang trở thành phong trào tích cực.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh, hằng năm, các bãi tắm trên thường hứng chịu từ 2 - 3 đợt rác trôi dạt vào, nhiều nhất vào cuối tháng 5 đến giữa tháng 7 khi thời tiết chuyển gió mùa Tây Nam và cuối tháng 8 đến cuối tháng 10 khi thời tiết chuyển từ gió mùa Tây Nam sang Đông Bắc kết hợp thủy triều dâng cao. Đặc điểm chung chủ yếu là rác thực vật gồm: phần lớn là lục bình, một phần dừa nước và cây gỗ, gốc cây từ rừng nhiệt đới. Ngoài ra, còn một số rác thải nhựa, thùng xốp, vỏ chai lọ các loại, ngư lưới cụ và rác thải sinh hoạt.

Sở Khoa học và Công nghệ Thành phố cho biết, qua nghiên cứu của Phân hiệu Trường Đại học Thủy Lợi tại Thành phố Hồ Chí Minh, phần lớn lượng rác trôi dạt vào các bãi tắm từ tháng 5 đến tháng 7 có nguồn gốc từ hệ thống sông Đồng Nai - Sài Gòn, Vàm Cỏ; giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 10, phần lớn từ sông Tiền, sông Hậu và một số ít từ sông Đồng Nai - Sài Gòn, Vàm Cỏ, rừng ngập mặn Cần Giờ, các dải rừng ngập mặn dọc theo bờ biển Đồng bằng sông Cửu Long. Có đợt kéo dài hằng tuần.

Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Dịch vụ môi trường và công trình đô thị Vũng Tàu Phan Xuân Huân nêu rõ, năm 2025, lượng rác đại dương tràn vào các bãi tắm trên tăng đột biến cả về số lượng và tần suất. Vào những đợt cao điểm, bình quân mỗi ngày ước tính công ty thu gom, đưa đi xử lý khoảng 20 - 30 tấn rác đại dương các loại. Bên cạnh đó, xen kẽ với 2 đợt rác trôi dạt quy mô lớn vào khu vực các bãi tắm, năm nay đã có 2 đợt thời tiết đổi gió đưa rác trôi dạt vào khu vực bãi Sau, mỗi đợt kéo dài khoảng 3 - 5 ngày sau đó lại tiếp tục đổi gió và đưa rác vào lại khu vực bãi Trước, bãi Dứa và bãi Dâu.

Theo ông Phan Xuân Huân, những năm trước đây, mỗi khi rác tràn vào các bãi tắm, công ty phải huy động toàn bộ nhân công, trang thiết bị máy móc cơ giới như: xe ủi, xe cẩu, xe cuốn ép chuyên dùng, xe tải ben… để dọn rác liên tục. Tuy nhiên mấy năm gần đây, hoạt động này luôn có sự tham gia, hỗ trợ tự nguyện của nhiều tổ chức, đơn vị. Do đó, việc thu gom rác rất nhanh gọn. Ngoài ra, mỗi dịp cuối tuần còn có các hội, nhóm, câu lạc bộ với hàng chục đến hàng trăm người đăng ký đi gom rác tại các bãi biển. Thậm chí, người tắm biển, du khách khi thấy rác cũng tự nhặt bỏ vào các thùng rác đặt tại bãi tắm.

4 năm qua, anh Russel Boxletix (người Latvia, huấn luyện viên thể hình) đều đặn đi xe máy khoảng 100 km vào cuối tuần đến bãi biển của Thành phố Hồ Chí Minh để thu gom rác thải. Ảnh: Đoàn Mạnh Dương/TTXVN

Điển hình, Câu lạc bộ Biển Xanh mỗi sáng Chủ nhật đều tổ chức thu gom rác với sự tham gia của đông đảo hội viên từ khắp nơi; trong đó có cả những hội viên là người nước ngoài. Anh Russel Boxletix (quốc tịch Latvia, làm huấn luyện viên thể hình, hiện sống ở phường Tân Mỹ, Thành phố Hồ Chí Minh; một tình nguyện viên của Câu lạc bộ) cho biết, anh biết đến chương trình này từ 4 năm nay. Cứ cuối tuần, anh đều chạy xe máy xuống để tham gia nhặt rác. Việc thu gom rác rất quan trọng để giữ cho bãi biển luôn sạch đẹp.

Chủ nhiệm Câu lạc bộ Biển Xanh Tạ Văn Trường cho biết, câu lạc bộ ra đời đã nhận được sự hưởng ứng, tham gia nhiệt tình của các tình nguyện viên; sau đó ngày càng có nhiều cơ quan, đơn vị, cộng đồng dân cư và du khách cùng chung tay bảo vệ biển. Mục tiêu của hoạt động này là giữ cho các bãi tắm sạch đẹp; đồng thời lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường đến mỗi người dân và cộng đồng.

Thu gom rác tại bãi Trước (Thành phố Hồ Chí Minh). Ảnh: Đoàn Mạnh Dương/TTXVN

Tương tự, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Hóa dầu Long Sơn trong gần 2 năm qua đã có hơn 10 hoạt động vì cộng đồng tại xã đảo Long Sơn (Thành phố Hồ Chí Minh) như: khám, chữa bệnh miễn phí cho người dân, tặng thùng rác tái chế, dọn dẹp rác, trồng cây xanh… Đặc biệt vào cuối tuần trước, đơn vị đã huy động cán bộ, công nhân viên và các doanh nghiệp liên kết cùng tham gia thu gom rác tại bãi Sau.

Theo Bí thư Đảng ủy phường Vũng Tàu Nguyễn Tấn Bản, cả 4 bãi tắm nổi tiếng bao năm qua (gồm: bãi Trước, bãi Sau, bãi Dứa, bãi Dâu) đều nằm trên địa bàn phường. Địa phương luôn có ý thức giữ gìn các bãi tắm luôn sạch đẹp. Sự tham gia tích cực của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, câu lạc bộ, cá nhân bằng nhiều hình thức trong thời gian qua là lời giải đẹp cho bài toán xử lý rác tại các bãi tắm; lâu dài là tăng ý thức bảo vệ môi trường biển trong cộng đồng giúp ngành Du lịch biển của Thành phố Hồ Chí Minh phát triển bền vững trong tương lai.

Tin, ảnh: Đoàn Mạnh Dương