Chuyển đổi số chuyển biến du lịch
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số trở thành xu thế tất yếu trong mọi lĩnh vực, trong đó có du lịch. Tại tỉnh Lạng Sơn, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp chuyển đổi số, coi đây là động lực quan trọng để nâng cao hiệu quả quản lý, tăng sức cạnh tranh và cải thiện trải nghiệm cho du khách.

Du khách quét mã QR để tìm hiểu thông tin về chùa Tam Thanh
Lần đầu tiên đến tham quan chùa Tam Thanh, thành phố Lạng Sơn, anh Nguyễn Văn Hợi, phường Kiến An, thành phố Hải Phòng khá bất ngờ khi Ban Quản lý di tích này đã đưa công nghệ số vào phục vụ du khách. Ngay tại cổng chùa có các mã QR để du khách Check in, tìm hiểu những thông tin về chùa Tam Thanh, du lịch Lạng Sơn… Anh Hợi cho biết: Khi quét mã QR bằng điện thoại thông minh tôi có thể xem toàn cảnh chùa Tam Thanh từ trên cao cũng như xem được hình ảnh thực tế ảo 3D về các không gian trong chùa, cùng đó, ứng dụng này còn có cả phần thuyết minh về quá trình hình thành chùa, ý nghĩa các không gian trong chùa. Đây là một trải nghiệm rất thú vị mà không phải điểm du lịch nào cũng có.
Không chỉ gây ấn tượng với trải nghiệm công nghệ tại điểm đến, ứng dụng số còn giúp du khách chuẩn bị hành trình từ trước chuyến đi. Anh Nguyễn Xuân Tùng, Hiệp Hòa, Bắc Giang chia sẻ: Là người thích khám phá nên trước khi đến Lạng Sơn tôi đã vào các trang web để tìm hiểu về du lịch của tỉnh và tải ứng dụng “Lang Son Tourism”. Tại đây, tôi biết được rất nhiều thông tin hữu ích. Vì vậy dù chỉ có 2 ngày ở Lạng Sơn nhưng tôi đã có thể khám phá rất nhiều nơi như chùa Tam Thanh, động Nhị Thanh, thành nhà Mạc, làng văn hóa cộng đồng Quỳnh Sơn (Bắc Sơn), đặc biệt là khám phá những món ăn nổi tiếng của Lạng Sơn mà được người dân bản địa đánh giá cao.
Những tiện ích mà du khách như anh Tùng, anh Hợi trải nghiệm là kết quả từ sự chủ động, quyết liệt của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch trong việc ứng dụng công nghệ và từng bước xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh.

Du khách nghe thuyết minh về nhà thờ tổ họ Vi, thuộc Khu di tích lưu niệm dòng họ Vi, xã Khuất Xá, huyện Lộc Bình
Ông Lưu Bá Mạc, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết: Chuyển đổi số được chúng tôi xem là chìa khóa để nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện chất lượng dịch vụ và từng bước đưa du lịch Lạng Sơn phát triển theo hướng thông minh, bền vững. Thời gian qua, sở đã tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều kế hoạch, trong đó nổi bật là kế hoạch phát triển hệ thống du lịch thông minh tỉnh Lạng Sơn giai đoạn 2021–2025.
Trọng tâm của kế hoạch là xây dựng Cổng thông tin du lịch thông minh, phát triển ứng dụng trên thiết bị di động, tích hợp bản đồ số, số hóa dữ liệu du lịch và triển khai tham quan thực tại ảo (3D). Đến nay, cổng thông tin du lịch tỉnh Lạng Sơn đã đi vào hoạt động, tích hợp nhiều tiện ích như bản đồ số, tìm kiếm thông minh, đặt dịch vụ trực tuyến, chia sẻ và đánh giá trải nghiệm. Từ năm 2023 đến nay, cổng thông tin đã có hơn 6,1 triệu lượt truy cập, điều này cho thấy sức hút và sự quan tâm lớn từ du khách đối với du lịch tỉnh Lạng Sơn. Hệ thống tham quan thực tế ảo được triển khai tại 31 điểm du lịch tiêu biểu trên địa bàn tỉnh, giúp du khách có thể khám phá Lạng Sơn từ xa, ngay cả khi chưa trực tiếp đến tham quan. Bên cạnh đó, ứng dụng “Lang Son Tourism” trên điện thoại thông minh cũng được người dân và du khách sử dụng rộng rãi để tra cứu thông tin và lập kế hoạch hành trình. Hệ thống cơ sở dữ liệu du lịch của tỉnh được số hóa đồng bộ, liên tục cập nhật các thông tin về điểm đến, chương trình du lịch, cơ sở lưu trú, nhà hàng, khu vui chơi… Điều này không chỉ hỗ trợ hiệu quả cho công tác quản lý mà còn tạo thuận lợi cho du khách và doanh nghiệp tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng, chính xác. Cùng với đó, các nền tảng mạng xã hội như Facebook, YouTube, TikTok… cũng được Sở sử dụng để quảng bá hình ảnh du lịch Lạng Sơn, hiệu quả mang lại là thu hút được nhóm khách hàng trẻ, năng động và yêu thích công nghệ.
Ngoài hạ tầng công nghệ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng thường xuyên đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức. Việc nâng cao năng lực số giúp đội ngũ cán bộ thích ứng tốt hơn với môi trường làm việc hiện đại, sử dụng thành thạo các nền tảng số trong quản lý, quảng bá, phục vụ du khách và hỗ trợ doanh nghiệp. Qua đó, hình thành một bộ máy hành chính linh hoạt, chuyên nghiệp, sẵn sàng dẫn dắt tiến trình chuyển đổi số trong toàn ngành.
Ông Vũ Duy Hưng, Tổ trưởng Tổ Di tích Nhị Thanh – Tam Thanh – Thành Nhà Mạc, Trung tâm Văn hóa – Thể thao thành phố Lạng Sơn cho hay: Việc đưa công nghệ số vào phục vụ tại các điểm di tích được du khách đón nhận nhiệt tình, điều này không chỉ giúp họ có thêm những trải nghiệm ý nghĩa, hiểu thêm về giá trị lịch sử các điểm di tích mà còn góp phần quảng bá du lịch tỉnh Lạng Sơn. Chúng tôi cũng sử dụng các mạng xã hội để quảng bá về những sự kiện của mình, nhờ đó, ngày càng thu hút đông đảo du khách đến tham quan.
Ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo AI đã mang lại hiệu quả tích cực giúp du khách dễ dàng tìm kiếm thông tin, xây dựng lịch trình du lịch thuận tiện. Các nền tảng số cũng trở thành cầu nối hiệu quả giữa du khách, doanh nghiệp và cơ quan quản lý, giúp tiếp nhận phản hồi thực tế và cải thiện dịch vụ kịp thời. Hoạt động quảng bá cũng nhờ đó trở nên sinh động, đa dạng, dễ tiếp cận hơn với thị trường trong và ngoài nước.
Năm 2024, Lạng Sơn đón trên 4,2 triệu lượt khách du lịch (tăng 7,6% so với năm 2023), đạt 103,8% kế hoạch. Doanh thu du lịch ước đạt 4.350 tỷ đồng (tăng 38,6%), đóng góp khoảng 5,4% vào GRDP toàn tỉnh. Từ đầu năm 2025 đến nay, lượng khách du lịch đến địa bàn tỉnh tiếp tục tăng khá.
Với những hiệu quả mang lại từ chuyển đổi số, thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan, doanh nghiệp và đối tác công nghệ để hoàn thiện hệ sinh thái du lịch thông minh. Mục tiêu là đưa Lạng Sơn trở thành điểm đến hiện đại, thân thiện, dễ tiếp cận, là một trong những địa phương tiên phong về chuyển đổi số trong lĩnh vực du lịch của vùng trung du và miền núi phía Bắc.