Chuyển đổi số là để gần dân hơn

Ngày Chuyển đổi số Quốc gia năm 2025 với chủ đề: "Chuyển đổi số: Nhanh hơn-hiệu quả hơn-gần dân hơn".

Đã cơ bản hoàn thành nền móng của chuyển đổi số quốc gia

Sự kiện là dịp để điểm lại hành trình Chuyển đổi số Quốc gia, khởi đầu từ năm 2020 đến nay. Từ khởi động đến bứt phá, vươn mình và ngày càng tạo ra nhiều kết quả thiết thực trên tất cả các mặt: Nhận thức, thể chế, Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Những thành tựu trong chuyển đổi số quốc gia ở tất cả các ngành, lĩnh vực, địa phương đang mở ra kỷ nguyên số mới, nơi công nghệ và dữ liệu trở thành động lực tăng trưởng và nâng cao năng suất.

Một số kết quả quan trọng được tổng kết như: Chính phủ số với 80% dịch vụ công đã được xử lý hoàn toàn trên môi trường số. Kinh tế số chiếm gần 20% GDP. Xã hội số với 100 triệu công dân số đã được hình thành; công nghệ số đã và đang được phổ cập đến từng thôn bản, từng hộ dân. Đây là kết quả của sự lãnh đạo đúng đắn, sự đồng lòng, nỗ lực và sáng tạo của toàn hệ thống chính trị.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Thường trực Bộ Khoa học và Công nghệ Vũ Hải Quân nhấn mạnh: "Sau 5 năm làm chuyển đổi số, chúng ta đã qua giai đoạn khởi động. Giai đoạn này chúng ta tập trung vào nâng cao nhận thức số, xây dựng hạ tầng, nền tảng và các dịch vụ công cơ bản."

Những kết quả trên cho thấy nền móng chuyển đổi số quốc gia đã cơ bản được hình thành, từ hạ tầng dịch vụ đến thể chế. Theo Thứ trưởng Vũ Hải Quân, Việt Nam đã sẵn sàng bước vào giai đoạn mới với quyết tâm cao hơn, hành động quyết liệt hơn. Tuy nhiên, chặng đường phía trước còn rất nhiều việc phải làm để chuyển đổi số thực sự mang lại tác động rõ rệt đến phát triển kinh tế xã hội và đời sống của người dân.

5 năm tới phải chuyển đổi số ở mức sâu rộng hơn

Năm 2025 là năm bản lề, kết thúc 5 năm triển khai Chuyển đổi số Quốc gia và mở ra Giai đoạn 2 (2026-2030). Giai đoạn mới, Việt Nam phải tập trung vào tính thực chất, tạo ra tác động thực tế đến kinh tế - xã hội, thay vì chỉ dừng lại ở các kết quả trung gian.

Theo Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân, 5 năm tới sẽ là giai đoạn chúng ta phải chuyển đổi số ở mức độ sâu rộng hơn với trọng tâm là tạo ra giá trị kinh tế xã hội cụ thể. "Mục tiêu cao nhất của chuyển đổi số giai đoạn sau này là phải chuyển hóa được những thành quả số hóa thành tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng suất, năng lực cạnh tranh quốc gia, cải thiện hiệu quả quản trị và chất lượng ra quyết định ở mọi cấp. Nói cách khác, chúng ta phải hướng tới kết quả cuối cùng, đo bằng lợi ích mang lại cho người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế," ông nói.

Nhấn mạnh nội dung "Gần dân hơn" là một trọng tâm cốt lõi trong chủ đề chuyển đổi số năm nay, ông Quân cho biết: "Gần dân hơn trước hết là thu hẹp khoảng cách số, đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau. Mọi người dân Việt Nam dù ở nông thôn, miền núi hay thành thị đều phải có cơ hội tiếp cận với các tiện ích số. Gần dân hơn cũng có nghĩa là chính quyền phục vụ người dân tốt hơn nhờ công nghệ."

Việt Nam đang hướng tới một nhà nước kiến tạo thông minh và không khoảng cách, nơi mọi quyết định quản lý điều hành đều dựa trên dữ liệu thời gian thực, nơi người dân được phục vụ bằng dịch vụ công trực tuyến toàn trình không giấy tờ, được cá nhân hóa theo nhu cầu.

Và cuối cùng, theo Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân, gần dân hơn còn nằm ở việc tạo dựng niềm tin số trong xã hội. Người dân chỉ thực sự tham gia tích cực vào chuyển đổi số khi thấy thực sự thuận lợi cho chính mình, khi có niềm tin rằng môi trường số an toàn, quyền lợi của người dân được bảo vệ đầy đủ.

“Chúng ta tin tưởng, công cuộc chuyển đổi số số quốc gia sẽ gặt hái được thành tựu to lớn năm 2025 và những năm tiếp theo. Nhanh hơn để không lỡ nhịp thời đại, hiệu quả hơn để mỗi nguồn lực đều phát huy tối đa giá trị, gần dân hơn để mọi người dân Việt Nam đều chung hưởng thành quả phát triển. Đó chính là con đường chuyển đổi số toàn diện mà chúng ta đã và sẽ kiên định thực hiện," - Thứ trưởng Thường trực Vũ Hải Quân cho biết.

Một điểm nhấn trong chương trình là việc tái hiện sinh động cách mà một người dân ứng dụng công nghệ số vào các hoạt động trong đời sống thường ngày, thể hiện chuyển đổi số ngày càng gần dân, dễ hiểu, dễ làm, mang đến hiệu quả thiết thực.

Sau 5 năm triển khai Chương trình Chuyển đổi số quốc gia, khái niệm “công dân số” đã trở nên quen thuộc. Đó là những người sử dụng công nghệ, Internet một cách có trách nhiệm, hiệu quả và an toàn, góp phần tăng năng suất lao động và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Tại Chương trình, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã tôn vinh các tập thể, cá nhân có cách làm hay, chủ động, sáng tạo, quyết liệt trong công cuộc Chuyển đổi số quốc gia, ghi nhận những đóng góp trí tuệ, tâm huyết cho tiến trình chuyển đổi số của đất nước.

Đồng thời, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã công bố kết quả xếp hạng mức độ Chuyển đổi số (DTI) năm 2024 của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Chỉ số DTI hằng năm được xem là căn cứ quan trọng phản ánh mức độ sẵn sàng và hiệu quả triển khai chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc.

__________

* Tại sự kiện, ông Nguyễn Phú Tiến, Phó Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia cho biết, kể từ năm 2020, Bộ Khoa học và Công nghệ (trước đây là Bộ Thông tin và Truyền thông) đã ban hành và triển khai Bộ chỉ số DTI để đánh giá mức độ chuyển đổi số ở ba cấp: Bộ, tỉnh và quốc gia. DTI là công cụ quan trọng nhằm theo dõi tiến độ, đánh giá hiệu quả và định hướng chính sách thúc đẩy chuyển đổi số trên phạm vi toàn quốc.

DTI cấp quốc gia gồm 12 chỉ số chia thành 3 trụ cột chính: Chính phủ số (400 điểm), Kinh tế số (300 điểm) và Xã hội số (300 điểm), với tổng điểm 1.000.

DTI cấp tỉnh được cấu trúc theo 3 trụ cột tương tự: Chính quyền số, Kinh tế số và Xã hội số, gồm 8 chỉ số chính với 47 chỉ số thành phần. Trong đó, nhóm chỉ số nền tảng chung (nhận thức số, thể chế số, hạ tầng số, nhân lực số và an toàn thông tin mạng) chiếm phần lớn, bên cạnh nhóm chỉ số hoạt động (chính quyền số, kinh tế số, xã hội số).

DTI cấp Bộ gồm 6 chỉ số chính, 31 chỉ số thành phần với tổng điểm 1.000, phản ánh đặc thù từng bộ, ngành trong triển khai chuyển đổi số.

Đối với cấp địa phương, theo bảng xếp hạng DTI cấp tỉnh năm 2024, Hà Nội xếp thứ nhất. Địa phương này đứng đầu về 4 chỉ số chính gồm Nhận thức số, Thể chế số, Hoạt động Kinh tế số và Hoạt động Xã hội số.

Thành phố Huế đứng thứ hai, đạt điểm tối đa ở 3 chỉ số chính (Nhận thức số, Thể chế số, An toàn thông tin mạng) và đứng top 2 về Hoạt động Chính quyền số.

Hải Phòng giữ vị trí thứ ba, nổi bật với điểm tối đa ở Nhận thức số, Thể chế số, đồng thời nằm trong top 3 về Hạ tầng số và Hoạt động Kinh tế số.

TPHCM xếp thứ tư, đạt điểm tối đa ở hai chỉ số (Nhận thức số, Thể chế số), đứng top 4 về Hoạt động Kinh tế số và top 3 về Hoạt động Xã hội số.

___________

* Ngày 3/6/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 749 về phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” với ba trụ cột: Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số. Đây là dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc kiến tạo nền tảng phát triển quốc gia trong kỷ nguyên số.

Sau 5 năm triển khai, chuyển đổi số đã trở thành động lực quan trọng cho phát triển kinh tế - xã hội, lan tỏa sâu rộng tới mọi lĩnh vực của đời sống, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. Các mô hình “bình dân học vụ số”, “nền tảng y tế số”… triển khai đồng bộ, tạo nền tảng cho việc đưa công nghệ đến gần hơn với người dân, hiện thực hóa mục tiêu “Chuyển đổi số toàn dân”.

Đến nay, hạ tầng số của Việt Nam phát triển mạnh mẽ, mạng viễn thông băng rộng đã phủ tới 99,3% ấp, khóm; tốc độ internet di động đạt trung bình 146,64 Mb/giây, xếp thứ 20 thế giới; mạng 5G đã bắt đầu được triển khai, phủ sóng tại 26% khu vực dân cư. Chính phủ số có bước tiến rõ rệt, tỷ lệ hồ sơ giải quyết trực tuyến toàn trình đạt gần 40%, tăng gấp 9 lần so với năm 2019. Xếp hạng Chính phủ điện tử của Việt Nam theo Liên Hợp Quốc đã tăng 15 bậc so với kỳ công bố năm 2022. Kinh tế số tiếp tục có nhiều phát triển. Năm 2024, doanh thu ngành công nghiệp công nghệ thông tin đạt khoảng 2,772 triệu tỷ đồng, tăng 24% so với năm trước; xuất khẩu phần cứng – điện tử tăng 29%.

Hà An