Có nên công khai danh sách giáo viên dạy thêm và học sinh học thêm?

Công khai danh sách học sinh và giám sát chặt chẽ giáo viên

Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) TP.HCM vừa công bố dự thảo quy định dạy thêm, học thêm để lấy ý kiến nhân dân. Điểm nổi bật nhất là yêu cầu công khai danh sách học sinh khi bị kiểm tra, điều chưa có trong Thông tư 29 của Bộ GD&ĐT.

Các nội dung khác vẫn tương tự Thông tư 29, gồm yêu cầu cơ sở dạy thêm phải có hồ sơ đăng ký kinh doanh, công khai giáo viên, thời khóa biểu, lịch học, mức thu, đồng thời đảm bảo cơ sở vật chất, giờ làm việc và phòng chống cháy nổ. Khi tạm ngừng hoặc chấm dứt hoạt động, cơ sở phải báo cáo UBND cấp xã và cơ quan quản lý, hoàn trả tiền học sinh và thanh toán chi phí cho giáo viên.

Cần bảo đảm hoạt động dạy thêm diễn ra công bằng, minh bạch, thực sự vì lợi ích của học sinh

Hiệu trưởng các trường công lập có trách nhiệm quản lý giáo viên khi dạy thêm ngoài trường, cuối kỳ rà soát nhu cầu học sinh để xây dựng kế hoạch dạy thêm phù hợp, đồng thời huy động các nguồn tài chính hợp pháp để hỗ trợ. Sở GD&ĐT và UBND phường, xã chịu trách nhiệm quản lý và kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn.

Theo Thông tư 29, trường chỉ được dạy thêm 3 nhóm miễn phí: Học sinh chưa đạt kết quả, học sinh giỏi được chọn bồi dưỡng và học sinh cuối cấp tự nguyện ôn thi. Mỗi lớp không quá 45 học sinh, mỗi môn học tối đa 2 tiết một tuần, kinh phí tổ chức dạy thêm lấy từ ngân sách. Cấp tiểu học bị cấm dạy thêm, học thêm.

Với dạy thêm ngoài trường, cá nhân và tổ chức phải đăng ký kinh doanh, công khai học phí, thời lượng và không được thu tiền học sinh lớp mình đang dạy.

Việc công khai danh sách học sinh và giám sát chặt chẽ giáo viên đã nhận được phản hồi từ phụ huynh và học sinh, những người chịu tác động trực tiếp từ dạy thêm.

Anh Phạm Hoàng Nam, phụ huynh có con học lớp 8 tại TP.HCM, chia sẻ: “Chúng tôi rất ủng hộ việc minh bạch danh sách học sinh và giáo viên dạy thêm. Khi biết rõ thông tin, phụ huynh có thể lựa chọn lớp phù hợp, đồng thời giám sát việc thu học phí, tránh tình trạng học sinh bị ép học thêm”.

Chị Hải Yến, phụ huynh có con học lớp 5 tại Hà Nội cũng cho biết: “Con tôi đang học tiểu học, chương trình chính khóa đã là 2 buổi/ngày. Thế nhưng buổi tối con vẫn phải học thêm nội dung giống hệt trên lớp, như vậy chẳng khác gì một ngày học 3 buổi cho cùng một kiến thức. Tôi đề nghị Sở GD&ĐT kiểm tra thường xuyên và nghiêm cấm triệt để việc dạy thêm ở bậc tiểu học theo tinh thần chỉ đạo, để các em có thời gian vui chơi, đồng thời tránh tình trạng phân biệt đối xử với học sinh không đăng ký học thêm tại trung tâm do giáo viên chủ nhiệm dạy thêm”.

Còn N.T.A, học sinh lớp 11, bày tỏ: “Em thấy việc công khai danh sách và giám sát sẽ giúp chúng em bớt áp lực khi học thêm. Nếu minh bạch việc dạy thêm, em sẽ yên tâm học và tập trung vào môn chính khóa”.

Xử phạt phải đảm bảo công bằng

Bộ GD&ĐT dự kiến xử phạt từ 2 - 20 triệu đồng với giáo viên vi phạm, mức phạt cao nhất cho trung tâm dạy thêm là 10 - 20 triệu đồng và đình chỉ hoạt động 6 - 12 tháng nếu không đăng ký kinh doanh hoặc không công khai nội dung.

Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 04/2021/NĐ-CP chi tiết hóa các mức phạt: từ 2 - 5 triệu đồng với vi phạm cơ bản, 5 - 10 triệu đồng với vi phạm trong nhà trường, và 10 - 20 triệu đồng với vi phạm ngoài nhà trường, kèm hình thức đình chỉ 6 - 12 tháng và buộc trả lại tiền đã thu.

Mục tiêu là tạo môi trường dạy học minh bạch, bảo vệ quyền lợi học sinh và giáo viên, đồng thời gửi thông điệp rằng, dạy thêm chỉ được phép tồn tại trong khuôn khổ pháp luật và vì lợi ích học sinh.

Vi phạm quy định tại Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm, Trung tâm Bồi dưỡng văn hóa Trạng Nguyên bị xử phạt (KT)

Một giáo viên nhận định rằng, dạy thêm, học thêm dù có mặt tích cực nhưng tràn lan, lợi dụng thu lợi bất chính sẽ gây hệ lụy. Việc bổ sung mức xử phạt 2 - 20 triệu đồng kèm biện pháp trả lại tiền, đình chỉ hoạt động là hợp lý, công bằng, khả thi và minh bạch.

Siết kỷ cương dạy thêm bảo vệ uy tín nghề giáo và tránh tình trạng “con sâu làm rầu nồi canh”. Tuy nhiên, với những cơ sở tổ chức quy mô lớn, thu lợi hàng trăm triệu đồng, mức phạt dưới 20 triệu đồng vẫn chưa đủ sức mạnh.

Các chuyên gia cũng đưa ra nhiều đề xuất. Bà Quách Mai Dung, nguyên Phó trưởng phòng Giáo dục mầm non Sở GD&ĐT Hà Nội, nhấn mạnh, chênh lệch thu nhập giữa dạy thêm trong và ngoài trường dễ dẫn đến chảy máu chất xám, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Bà đề xuất công khai thông tin vi phạm gồm tên cá nhân, tổ chức, hành vi cụ thể và hình thức xử lý, đăng trên Cổng Thông tin điện tử của Sở và UBND cấp xã.

Ngoài công khai, một vị hiệu trưởng trường trung học phổ thông ở Hà Nội nhấn mạnh, cần có thêm mức xử phạt giáo viên, tổ chức vi phạm. Phải đưa ra mức xử phạt thì mới có sức mạnh, trước chỉ toàn nêu nguyên tắc. Khi quy định về xử phạt được triển khai đồng bộ, công khai và rõ ràng, hoạt động dạy thêm mới thực sự có kỷ cương. Đây không phải là trừng phạt cá nhân, mà là cơ chế bảo vệ cả giáo viên và học sinh, đảm bảo dạy học có trách nhiệm, minh bạch và công bằng.

Ông Bùi Ngọc Kính, Phó Chủ tịch UBND phường Từ Liêm, đồng tình công khai danh sách cơ sở vi phạm nhưng cho rằng, việc công khai các thông tin cá nhân của giáo viên cần xem xét lại.

“Việc này còn liên quan đến nhân quyền, sự tôn nghiêm của nhà giáo. Chúng ta không nên đánh đồng vi phạm về dạy thêm với sản xuất hàng kém chất lượng được”, ông nói. Ông đề xuất giao Mặt trận Tổ quốc và Hội Cha mẹ học sinh tham gia giám sát việc dạy thêm để đảm bảo minh bạch, công bằng và lòng tin của người dân.

Các quy định mới này được kỳ vọng sẽ giải quyết triệt để tình trạng dạy thêm trái phép, tạo môi trường dạy học minh bạch và củng cố niềm tin của phụ huynh, xã hội vào giáo dục. Để đạt hiệu quả thực chất, cần sự phối hợp đồng bộ giữa sở GD&ĐT, UBND các cấp, Mặt trận Tổ quốc và Hội Cha mẹ học sinh, nhằm giám sát liên tục, ngăn chặn biến tướng, ép buộc học sinh, bảo đảm hoạt động dạy thêm diễn ra công bằng, minh bạch, thực sự vì lợi ích của học sinh.

Thu Hằng/VOV.VN