Cốc Pàng vượt khó

Khó về giao thông

Đêm 22/8/2025, trong phòng ăn nhỏ ở Đồn Biên phòng Cốc Pàng, bữa cơm tối của Thượng tá Chu Xuân Đồng bị bỏ dở, vì một cuộc điện thoại báo tin có xe con mắc kẹt do sạt lở trên tuyến đường tỉnh 217. Thượng tá Đồng lập tức huy động lực lượng, mang theo dụng cụ cứu hộ, lao vào màn đêm giữa núi rừng. Hơn 20 giờ, ở Cốc Pàng, trời như úp vung, bóng tối đặc sánh. Trước mặt, một chiếc xe con trượt bánh ngay điểm sạt lở, kẹt giữa một bên đất đá chực sụt xuống, một bên là vực sâu hun hút, dòng nước đỏ ngầu gầm réo. Các lực lượng biên phòng, công an, dân quân hợp lực, vừa kéo vừa chèn, cuối cùng cũng giải cứu được chiếc xe. Những giọt mồ hôi hòa lẫn bùn đất.

Xã Cốc Pàng hiện mới chỉ có hơn 25% đường được cứng hóa, còn lại là đường đất - nắng bụi, mưa lầy.

Thượng tá Chu Xuân Đồng cho biết: Đường tỉnh 217 sạt lở, tắc đường như cơm bữa. Đơn vị xác định luôn sẵn sàng để giúp dân, giúp khách qua đường vượt qua hiểm nguy. Không chỉ sạt lở, tuyến đường tỉnh 217 vốn là huyết mạch nối từ trung tâm xã Bảo Lạc vào xã Cốc Pàng dài 25 km, nay xuống cấp nghiêm trọng. Ổ voi, ổ trâu chằng chịt. Người quen đường cũng phải mất hơn một giờ mới vào tới trung tâm xã.

Ngay cả đoàn công tác của tỉnh cũng không thoát cảnh “gian nan”. Sáng 22/8, Đảng bộ xã Cốc Pàng tổ chức Đại hội đại biểu lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030, đoàn đại biểu tỉnh do đồng chí Bế Minh Đức, Tỉnh ủy viên, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh làm trưởng đoàn, đã phải dừng xe giữa đường vì gặp điểm sạt lở lớn. Xã huy động xe “tăng bo” đón đoàn vào dự đại hội mới kịp thời gian. Phát biểu tại Đại hội, đồng chí Bế Minh Đức khẳng định: Phải đến tận nơi mới thấy hết nỗi khổ của Cốc Pàng. Đường khó là trở ngại rất lớn cho phát triển kinh tế - xã hội. Chúng tôi tiếp tục kiến nghị, đề xuất sớm có giải pháp hỗ trợ.

Theo thống kê, toàn xã hiện mới có 25% đường giao thông được cứng hóa, còn lại vẫn là đường đất, nắng thì bụi, mưa thì lầy. Chị Nông Thị Lưu, xóm Chè Lỳ A, ngậm ngùi: Có xe máy đấy, nhưng nhiều hôm tôi vẫn phải đi ủng, lội bùn cả quãng đường dài mới ra được chợ. Muốn bán ít nông sản mà đường xấu quá, xe thương lái ít khi chịu vào tận bản.

“Đói” nước, thiếu điện

Đứng trên tầng hai trụ sở xã, sau phiên bế mạc Đại hội, Bí thư Đảng ủy xã Cốc Pàng Nông Văn Lương nhìn về phía núi đá lởm chởm, giọng nặng trĩu: Đại hội thành công, bà con phấn khởi. Nhưng trăn trở lớn nhất vẫn là vùng Đức Hạnh cũ. Đồi núi cao, người dân khát nước quanh năm. Nơi đây, bà con phải trông chờ nước mưa, ngô lúa một vụ bấp bênh. Nhiều hộ cả năm thiếu nước sinh hoạt, tắm giặt cũng phải tính từng gáo. Gần 1.000 hộ dân của xã, trong đó tập trung ở khu vực Đức Hạnh cũ, thường xuyên sống trong cảnh thiếu nước sạch. Nhiều gia đình vẫn gùi từng can nước từ khe suối xa hàng cây số về dùng.

Theo Chủ tịch UBND xã Cốc Pàng Hà Ngô Tuấn, không chỉ nước, xã còn xóm chưa có điện lưới quốc gia. Chăn nuôi cũng khó khăn vì thiếu bãi chăn thả, so với năm 2020, đàn gia súc, gia cầm năm 2025 giảm hẳn. Cái nghèo như cái vòng luẩn quẩn, xã muốn bứt phá mà cứ bị trói chặt. Hiện xã Cốc Pàng có 965 hộ nghèo, 231 hộ cận nghèo, chiếm 61,8% tổng số hộ dân. Sau khi tổ chức chính quyền 2 cấp, xã vẫn thiếu cán bộ so với quy định, nhiều vị trí phải kiêm nhiệm.

Người dân trồng ngô, thu nhập bấp bênh. Ảnh: T.L

Khát nguồn lực để “gỡ khổ”

Đại hội Đảng bộ xã đã xác định chương trình trọng tâm nhiệm kỳ 2025 - 2030: Phát triển cây thế mạnh theo hướng hàng hóa; xây dựng, nâng cấp hệ thống giao thông nông thôn và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức. Xã dự kiến phát triển vùng nguyên liệu sắn, hồi, quế, sở; nuôi dưỡng, hình thành sản phẩm OCOP; đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, công nghệ số vào sản xuất; xây dựng thương hiệu cho nông sản chủ lực. Tập trung đầu tư phát triển kinh tế rừng gắn với bảo vệ rừng phòng hộ, rừng đầu nguồn; phấn đấu đến năm 2030 đạt 13 tiêu chí nông thôn mới trở lên.

Xã kiến nghị cấp trên mở lối thông thương biên giới, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội. Thế nhưng, chính lãnh đạo xã cũng thẳng thắn nhìn nhận: Những chương trình, mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp này phần lớn chỉ tập trung vào khu vực Cốc Pàng cũ, nơi có lợi thế đất sản xuất, cây trồng thế mạnh. Còn vùng núi đá khô cằn Đức Hạnh, nếu không có nguồn lực lớn hỗ trợ thì vẫn khó có thể tạo đột phá. Bí thư Đảng ủy xã Nông Văn Lương trăn trở: Chúng tôi rất mong được Nhà nước quan tâm đầu tư hạ tầng, nhất là nước sinh hoạt, điện lưới, giao thông. Có vậy mới mong người dân thoát khỏi vòng khổ.

Ở nơi “khổ Cốc Pàng”, những con đường sạt lở, những can nước gùi từng ngày, tối tăm vì chưa có điện… vẫn là hình ảnh quen thuộc. Nhưng cùng với quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, sự đồng lòng của người dân và sự hỗ trợ từ Nhà nước, người dân Cốc Pàng tin rằng, cái “khổ” truyền miệng bao đời sẽ dần được thay bằng một niềm tin mới: Cốc Pàng thoát nghèo.

Quốc Tuân