Công an TP.HCM cảnh báo về rủi ro cháy nổ pin xe điện

Chia sẻ tại cuộc họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM ngày 13.11, Thượng tá Nguyễn Văn Tùng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PC07) Công an TP.HCM, cho biết Việt Nam hiện chưa có tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy định hoàn chỉnh và thống nhất an toàn phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ áp dụng riêng cho pin xe điện, xe điện và hạ tầng xe điện. Việc dập các đám cháy do pin xe điện gây ra cũng là một trong những thách thức lớn đối với lực lượng phòng cháy chữa cháy (PCCC).

Khó khăn khi dập lửa từ pin cháy

Lực lượng PC07 hiện gặp còn gặp khó khăn trong công tác chữa cháy đối với đám cháy phương tiện giao thông sử dụng pin Lithium-ion. Các phương pháp chữa cháy truyền thống như sử dụng nước, bột, khí CO₂, bọt… ít hiệu quả do đặc tính của pin Lithium-ion cháy từ bên trong, âm ỉ, sinh nhiệt cao và có khả năng tái bốc cháy sau khi đã được dập. “Vì pin thường cháy từ phía bên trong lõi pin, nên việc đưa chất dập lửa vào bên trong pin là thách thức lớn nhất”, Thượng tá Tùng khẳng định.

Thượng tá Nguyễn Văn Tùng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và Cứu nạn cứu hộ (PC07) Công an TP.HCM thông tin tại buổi họp báo. Ảnh: Báo Người Lao Động

Bên cạnh đó, khi tiếp nhận thông tin đám cháy và trực tiếp đến hiện trường Lực lượng Cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ (CNCH) chỉ xác định đây là đám cháy xe điện, nhưng không xác định được chính xác chủng loại pin được lắp đặt trên xe là pin Lithium-ion, pin acid chì (ắc quy). Khi không xác định được đặc tính kỹ thuật của pin sẽ gây khó khăn khi chọn biện pháp và chất chữa cháy phù hợp, dẫn đến hiệu quả xử lý không cao.

Thêm vào đó, khi cháy xe điện, pin của xe có thể phát nổ dẫn đến đám cháy phát triển lớn hơn gây nguy hiểm cho lực lượng chức năng tham gia chữa cháy. Đặc biệt, sau khi đám cháy được khống chế thì pin vẫn có thể bất ngờ bốc cháy trở lại, nếu thiếu cảnh giác sẽ dễ bị thương hoặc gặp các sự cố ngoài ý muốn.

Chữa cháy pin xe điện thường đòi hỏi huy động lượng lớn lực lượng, phương tiện trong thời gian dài, đồng thời phải kết hợp biện pháp cách ly, giám sát phương tiện sau khi cháy để ngăn ngừa tái bốc cháy. Đối với các đám cháy xảy ra tại tầng hầm chung cư, trung tâm thương mại, gara kín thì lượng khói, khí độc và nhiệt độ cao càng làm hạn chế khả năng tiếp cận, cứu nạn, cứu hộ và dập lửa của lực lượng PCCC và CNCH.

Khuyến cáo để người dân sử dụng an toàn, hạn chế nguy cơ cháy nổ

Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn theo lộ trình chuyển đổi xanh và phát triển phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch, PC07 chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp nhằm phòng ngừa, ứng phó với nguy cơ cháy, nổ liên quan đến pin xe điện (Lithium-ion), xe điện và hạ tầng xe điện.

Theo Thượng tá Tùng, từ thág 10.2024-10.2025 đơn vị ghi nhận 41 vụ cháy liên quan đến các pin của các phương tiện dùng pin điện trên toàn thành phố.

Các nguyên nhân khiến pin cháy được xác định chủ yếu do lỗi của nhà sản xuất, do nhiệt độ bên ngoài tác động, do va chạm cơ học hoặc các sự cố trong quá trình sử dụng. Từ những nguyên nhân trên, và từ thực tế xử lý các vụ cháy đã xảy ra, PC07 đưa ra các khuyến cáo cho người dùng nhằm phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ cháy nổ tại nhà ở riêng lẻ, các khu chung cư, trung tâm thương mại, nơi tập trung đông dân nhằm đảm bảo an toàn.

Thứ nhất, nên kiểm tra định kỳ và bảo dưỡng cho cả xe điện và hệ thống điện trong nhà ở, các khu chung cư để đảo bảo chúng hoạt động đúng cách và không gặp vấn đề. Kiểm tra pin, hệ thống sạc và các bộ phận khác của xe điện để phát hiện sớm các dấu hiệu hỏng hóc hoặc mòn.

Thứ hai, người dùng nên sử dụng thiết bị sạc chính hãng và đảm bảo rằng nó đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Không sử dụng các khối pin trôi nổi trên thị trường để tự thay thế. Những mặt hàng OEM giá thành rẻ nhưng chất lượng đóng gói của chúng rất kém, sau một thời gian ngắn sử dụng dễ bị biến dạng gây nguy cơ cháy nổ.

Các loại xe dùng pin nên được để ở nơi thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp để giảm thiểu những tác động do nhiệt độ cao đến pin xe.

Ngoài ra, người dùng không nên cắm sạc để từ ngày này sang ngày khác hoặc sạc qua đêm mà không có sự giám sát. Nhiều người có thói quen sạc qua đêm để đầy pin hôm sau sử dụng nhưng việc này có nguy cơ cháy nổ nếu bộ sạc đang sử dụng hỏng, mà người dùng không kịp xử lý.

Bộ Công an cũng đang xây dựng danh mục, đề xuất trang thiết bị, phương tiện chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ đặc thù, phù hợp để chữa cháy hiệu quả với các đám cháy phương tiện giao thông điện sử dụng pin Lithium-ion và hạ tầng phương tiện giao thông điện sử dụng pin Lithium-ion. Đồng thời, phối hợp Bộ Xây dựng, Bộ Công thương nghiên cứu, xây dựng và ban hành hệ thống quy chuẩn, tiêu chuẩn quốc gia về an toàn phòng cháy, chữa cháy đối với phương tiện và hạ tầng phục vụ phương tiện giao thông sử dụng pin lithium-ion. “Lực lượng PCCC cũng tham khảo từ các nước trên thế giới, để nghiên cứu các biện pháp, giải pháp an toàn cho Việt Nam”, Thượng tá Tùng cho biết.

Trên cơ sở các nội dung được phân công theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ, Cục Cảnh sát PCCC và CNCH (Bộ Công an), đã ban hành Kế hoạch bảo đảm công tác PCCC và CNCH đối với phương tiện và hạ tầng cho phương tiện giao thông sử dụng pin Lithium-ion. Sau một năm triển khai thực hiện, ngày 21.10.2025, Cục Cảnh sát PCCC và CNCH – Bộ Công an đã tổ chức hội ý nghiệp vụ về công tác phòng cháy, chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ đối với phương tiện giao thông đường bộ sử dụng pin Lithium-ion nhằm đánh giá thực trạng tình hình cháy, nổ đối với phương tiện giao thông đường bộ sử dụng pin. Trao đổi thảo luận, làm rõ nguyên nhân dẫn đến cháy, nổ, khó khăn, vướng mắc trong công tác PCCC và CNCH đối với phương tiện giao thông đường bộ sử dụng pin Lithium-ion.

Lực lượng PCCC và CNCH cũng tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về phòng cháy, chữa cháy, đặc biệt là kiến thức, kỹ năng bảo đảm an toàn trong quá trình sạc, bảo quản, sử dụng phương tiện giao thông sử dụng pin Lithium-ion. Đồng thời, hướng dẫn tổ chức các lớp tập huấn về xử lý tình huống cháy, nổ liên quan đến pin Lithium-ion cho lực lượng dân phòng, lực lượng PCCC cơ sở, chủ các cơ sở kinh doanh dịch vụ và người dân.

Ngoài ra, lực lượng PCCC và CNCH đang nghiên cứu, thử nghiệm các chất chữa cháy, trang thiết bị, phương tiện phòng cháy, chữa cháy chuyên dụng phù hợp với đặc tính cháy nổ của pin Lithium-ion.

Trong thời gian tới, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH (Cục C07 và Phòng PC07 – Công an các địa phương) sẽ tiếp tục tham mưu cho Chính phủ, Bộ Công an và UBND các cấp ban hành chính sách, giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo an toàn cháy, nổ đối với phương tiện và hạ tầng phục vụ phương tiện giao thông sử dụng pin Lithium-ion, góp phần giảm khí thải và bảo vệ môi trường thực hiện hiệu quả mục tiêu chuyển đổi xanh của cả nước.

_______________

Hiện nay, Việt Nam có khoảng 8 quy chuẩn về phương tiện giao thông điện và 21 tiêu chuẩn/ bộ tiêu chuẩn quy định về xe điện, pin xe điện và trạm sạc xe điện, trong đó:

- Đối với trạm sạc điện có 6 tiêu chuẩn/ bộ tiêu chuẩn quy định về yêu cầu kỹ thuật, kết nối điện và an toàn điện.

- Đối với phương tiện giao thông điện có 8 QCVN và 8 tiêu chuẩn, bộ tiêu chuẩn quy định về yêu cầu kỹ thuật và an toàn đối với xe đạp, xe máy, xe ô tô điện. Các quy chuẩn, tiêu chuẩn này thường được sử dụng để đánh giá và cấp đủ điều kiện an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường đối với xe điện.

- Đối với pin, ắc quy Li-ion có khoảng 7 TCVN quy định về yêu cầu kỹ thuật, yêu cầu an toàn và phương pháp thử đối với các pin, ắc quy Li-ion lắp trên xe đạp, xe máy và ô tô điện.

Lan Chi

Nguồn Người Đô Thị: https://nguoidothi.net.vn/cong-an-tp-hcm-canh-bao-ve-rui-ro-chay-no-pin-xe-dien-50637.html