Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về 14 luật và 1 pháp lệnh

14 luật và 1 pháp lệnh được công bố gồm: Luật An ninh mạng; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Dẫn độ; Luật Phòng, chống ma túy; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật có liên quan đến an ninh trật tự; Luật Thi hành án hình sự; Luật Tương trợ tư pháp về hình sự;

Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Bảo vệ bí mật nhà nước; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Công nghiệp quốc phòng, an ninh và động viên công nghiệp; Luật Hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân; Luật Tình trạng khẩn cấp; Luật Viên chức; Pháp lệnh sửa đổi, bổ sung một số điều của Pháp lệnh Cảnh sát môi trường.

Công bố Lệnh của Chủ tịch nước về 14 luật và 1 pháp lệnh

Định hình không gian số như một lĩnh vực an ninh quốc gia

Luật An ninh mạng có 8 chương, 45 điều, được ban hành trong bối cảnh không gian mạng ngày càng trở thành hạ tầng thiết yếu của đời sống kinh tế – xã hội, đồng thời cũng là môi trường tiềm ẩn nhiều nguy cơ, thách thức đối với an ninh quốc gia. Luật thể hiện bước chuyển quan trọng trong tư duy lập pháp khi xác định không gian mạng là một không gian an ninh đặc thù, gắn trực tiếp với chủ quyền quốc gia, trật tự an toàn xã hội và quá trình chuyển đổi số.

Một trong những điểm cốt lõi của Luật là việc hoàn thiện và thống nhất hệ thống khái niệm làm nền tảng cho quản lý và bảo vệ an ninh mạng, bao gồm an ninh mạng, an ninh thông tin mạng, an ninh dữ liệu và không gian mạng quốc gia. Việc chuẩn hóa các khái niệm này giúp xác định rõ phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, khắc phục tình trạng chồng chéo, phân tán trong các quy định trước đây, đồng thời tạo cơ sở pháp lý thống nhất cho tổ chức thi hành pháp luật.

Luật tiếp cận quản lý an ninh mạng theo hướng quản lý rủi ro, thông qua việc phân loại hệ thống thông tin theo 5 cấp độ an ninh mạng để áp dụng các biện pháp bảo vệ tương ứng. Cách tiếp cận này cho phép tập trung nguồn lực bảo vệ đối với các hệ thống thông tin quan trọng liên quan trực tiếp đến an ninh quốc gia, đồng thời tạo điều kiện cho phân cấp, phân quyền, phát huy tính chủ động của bộ, ngành, địa phương và tổ chức trong bảo vệ hệ thống thông tin do mình quản lý.

Bên cạnh đó, Luật đã bổ sung, cụ thể hóa các hành vi bị nghiêm cấm gắn với sự phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ và các phương thức hoạt động mới trên không gian mạng, qua đó góp phần hoàn thiện cơ chế phòng ngừa, phát hiện và xử lý các nguy cơ đe dọa an ninh mạng trong điều kiện chuyển đổi số sâu rộng.

Luật An ninh mạng có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.7.2026.

Cân bằng giữa bảo vệ lợi ích quốc gia và quản trị hiện đại

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước gồm 5 chương, 28 điều, được ban hành nhằm đáp ứng yêu cầu bảo vệ thông tin quan trọng của Nhà nước trong bối cảnh tổ chức bộ máy được sắp xếp tinh gọn, phân cấp, phân quyền mạnh mẽ và hoạt động quản lý ngày càng dựa trên nền tảng số. Luật xác định bí mật nhà nước là những thông tin quan trọng thuộc các lĩnh vực chưa được công khai, nếu bị lộ, bị mất có thể gây nguy hại đến lợi ích quốc gia, dân tộc.

Điểm đáng chú ý của Luật là cách tiếp cận theo hướng quản lý bằng nguyên tắc, quy định khung để nhận diện bí mật nhà nước theo từng lĩnh vực, thay vì liệt kê cứng nhắc từng nội dung cụ thể. Việc phân loại phạm vi bí mật nhà nước được xây dựng phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy sau sắp xếp tinh gọn, trên cơ sở kế thừa Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018 và hệ thống danh mục bí mật nhà nước hiện hành.

Trên cơ sở phạm vi và phân loại bí mật nhà nước được quy định trong Luật, danh mục bí mật nhà nước theo từng mức độ mật sẽ do Thủ tướng Chính phủ ban hành theo trình tự, thủ tục chặt chẽ. Cách làm này vừa bảo đảm yêu cầu bảo vệ bí mật nhà nước, vừa hạn chế tình trạng mở rộng tùy tiện phạm vi bí mật, qua đó góp phần nâng cao tính minh bạch, hiệu quả trong quản lý, điều hành và tiếp cận thông tin.

Luật cũng điều chỉnh, đơn giản hóa nhiều thủ tục hành chính nội bộ liên quan đến sao, chụp, vận chuyển, giải mật và tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước, phù hợp với yêu cầu phân cấp, phân quyền và thực tiễn quản trị hiện đại.

Luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.3.2026

Tái cấu trúc quản lý nhân lực khu vực công theo vị trí việc làm

Luật Viên chức gồm 6 chương, 43 điều, đánh dấu bước chuyển quan trọng trong tư duy quản lý đội ngũ viên chức, hướng tới xây dựng nền công vụ và khu vực sự nghiệp công lập hoạt động hiệu quả, chuyên nghiệp và trách nhiệm hơn. Trọng tâm của Luật là chuyển mạnh từ quản lý viên chức theo ngạch, bậc, thâm niên sang quản lý theo vị trí việc làm gắn với chức năng, nhiệm vụ và kết quả thực hiện công việc.

Theo đó, quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của viên chức được xác định rõ ràng hơn trên cơ sở công việc đảm nhận, khắc phục tình trạng cào bằng trong đánh giá, đồng thời tạo động lực để viên chức nâng cao năng lực chuyên môn và chất lượng phục vụ. Cơ chế tuyển dụng, sử dụng và đánh giá viên chức được đổi mới theo hướng gắn chặt với nhu cầu vị trí việc làm, lấy sản phẩm và kết quả công việc làm thước đo chủ yếu.

Luật Viên chức cũng mở rộng không gian linh hoạt trong sử dụng nguồn nhân lực, thúc đẩy sự liên thông giữa khu vực công và khu vực tư, đồng thời thiết lập cơ chế thu hút, trọng dụng nguồn nhân lực chất lượng cao vào làm việc trong các đơn vị sự nghiệp công lập, nhất là trong các lĩnh vực đòi hỏi trình độ chuyên môn sâu như y tế, giáo dục, khoa học – công nghệ.

Cùng với đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về viên chức được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tăng cường tính minh bạch và trách nhiệm giải trình, góp phần cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ viên chức trong giai đoạn mới.

Luật có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.7.2026

HOÀNG HƯƠNG