Công bố tải trọng - giải pháp ngăn ngừa xuống cấp

Tuyến đường vào xã Thanh Nưa (trung tâm xã Thanh Hưng cũ) và tuyến Lê Thái Tổ, đoạn từ Noong Bua đi Pú Tửu (phường Mường Thanh) đã xuống cấp nghiêm trọng. Mặt đường chi chít ổ gà, ổ voi, nhiều đoạn lún trũng thành hố sâu, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Vào mùa nắng, bụi bay mù mịt; mùa mưa lầy lội, gây khó khăn lớn cho việc đi lại, vận chuyển hàng hóa và đời sống người dân. Một trong những nguyên nhân xuất phát từ lượng xe chở vật liệu phục vụ các công trình, dự án trên địa bàn.

Hiện trên địa bàn tỉnh, một số tuyến đường không cắm biển báo tải trọng và khổ giới hạn, dẫn đến việc các phương tiện tự do lưu thông. Theo UBND tỉnh, nhiều tuyến đường tỉnh vẫn đáp ứng tốt nhu cầu vận tải và không lắp đặt biển hạn chế tải trọng. Cụ thể, tuyến đường tỉnh ĐT144 (Tủa Chùa - Nậm Nèn - Huổi Mí), đường giao thông miền núi cấp V; tuyến đường ĐT141 (Nà Nhạn - Mường Phăng) dài 15,26km đạt tiêu chuẩn đường cấp VI miền núi; tuyến đường Rạng Đông - Phình Sáng cấp VI miền núi… không có biển hạn chế.

Tuyến đường Lê Thái Tổ từ khu vực phường Noong Bua cũ, đi Pú Tửu xuống cấp, ảnh hưởng lớn việc lưu thông.

Việc không có biển báo tải trọng, tăng nguy cơ hư hỏng đường bộ, gây ảnh hưởng trực tiếp đến sự an toàn của người tham gia giao thông. Để hạn chế tình trạng xuống cấp, cơ quan chức năng tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp, như tuyên truyền, nhắc nhở, kiểm tra, xử lý, trạm cân tải trọng... Đặc biệt, ngày 8/8/2025, UBND tỉnh ban hành quyết định công bố tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ trên địa bàn tỉnh. Trong đó phân loại rõ từng tuyến đường, mỗi tuyến được đánh giá dựa trên thiết kế kỹ thuật, khả năng chịu tải của mặt đường và cầu, cũng như điều kiện khí hậu và địa hình, từ đó xác định trọng tải tối đa của phương tiện được phép lưu thông.

Việc công bố tải trọng cho phép lưu thông trên từng tuyến đường vừa nhằm bảo vệ hạ tầng giao thông, vừa giúp các cơ quan quản lý có cơ sở xử lý vi phạm, từ đó kéo dài tuổi thọ đường bộ, tiết kiệm nguồn ngân sách để duy tu, bảo trì. Theo ông Phạm Quốc Đạt, Chủ tịch UBND xã Tủa Chùa, cùng với việc đầu tư xây dựng đường giao thông, xã phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan chú trọng công tác bảo trì, kiểm tra việc lắp đặt biển cảnh báo hạn chế tải trọng, khổ giới hạn các tuyến đường trên địa bàn, qua đó góp phần giúp các phương tiện lưu thông an toàn; đồng thời nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của người dân. Đây cũng là giải pháp hạn chế tình trạng đường nhanh xuống cấp.

Cơ quan chức năng cắm biển tải trọng tuyến đường vào xã Thanh An.

Để kiểm soát tải trọng, sau khi rà soát, Sở Xây dựng thực hiện cắm biển đối với một số tuyến đường và cầu đường. Điển hình, tuyến đường ĐT146 (Búng Lao - Na Son) có lý trình từ Km19+100 - Km33+800, tiêu chuẩn đường cấp A, được cắm biển hạn chế tải trọng 13 tấn do thiết kế tải trọng hạn chế. Tuyến đường Trại Đậu - Pú Nhung - Rạng Đông dài 13km được công bố tải trọng khai thác đường trục 6 tấn, tải trọng khai thác cầu trên tuyến 13 tấn, bao gồm khối lượng toàn bộ của xe.

Hệ thống cầu đường cũng được kiểm tra, kiểm định. Điển hình, cầu Nậm Mức (Km427+550 quốc lộ 6) và cầu Mường Mươn (Km149+376 quốc lộ 12), Sở Xây dựng đã tổ chức kiểm định và thử tải. Kết quả cho thấy khả năng chịu lực hiện tại của cả hai cầu đều thấp hơn lý thuyết thiết kế, dẫn đến việc phải điều chỉnh tải trọng khai thác và cắm biển báo hạn chế phù hợp. Theo đó, cầu Nậm Mức cho phép xe tải có khối lượng toàn bộ ≤ 19 tấn, xe đầu kéo sơ-mi-rơ-moóc ≤ 22 tấn, xe kéo rơ-moóc ≤ 23 tấn. Cầu Mường Mươn cho phép xe tải ≤ 23 tấn, xe đầu kéo sơ-mi-rơ-moóc ≤ 35 tấn, xe kéo rơ-moóc ≤ 42 tấn.

Bên cạnh việc quản lý tải trọng, tỉnh đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền, vận động chủ phương tiện và doanh nghiệp vận tải chấp hành quy định. Công tác tuyên truyền được triển khai đa dạng. Nội dung tuyên truyền nhấn mạnh tác hại của xe quá tải đối với kết cấu hạ tầng, chi phí sửa chữa, nguy cơ tai nạn giao thông. Mục tiêu là hình thành ý thức tự giác cho các chủ phương tiện, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý tải trọng từ gốc, thay vì chỉ dựa vào xử phạt sau khi sự việc xảy ra.

Việc cắm biển tải trọng, giúp chủ phương tiện kiểm soát được tải trọng khi tham gia giao thông.

Anh Nguyễn Văn Tình, lái xe chở hàng thường xuyên chạy trên địa bàn các xã vùng lòng chảo Điện Biên chia sẻ, mỗi khi lưu thông trên những tuyến đường có gắn biển báo hạn chế tải trọng, anh luôn đặc biệt chú ý. Theo anh, việc chở hàng đúng tải không chỉ để tuân thủ quy định pháp luật và tránh bị xử phạt, mà quan trọng hơn là góp phần giữ gìn hạ tầng giao thông, bảo đảm an toàn cho chính mình và người tham gia giao thông khác.

Theo Sở Xây dựng, việc công bố tải trọng và khổ giới hạn đường bộ giúp người tham gia giao thông, các tổ chức, cá nhân liên quan tham khảo thông tin để chủ động bố trí, lựa chọn phương tiện và cung đường di chuyển phù hợp. Đồng thời, công bố này không thay thế biển báo hiệu tải trọng, khổ giới hạn trên các tuyến đường. Người tham gia giao thông có trách nhiệm tuân thủ tải trọng, khổ giới hạn của đường bộ; lưu hành xe quá khổ giới hạn, xe quá tải trọng trên đường bộ; vận chuyển hàng siêu trường, siêu trọng; xếp hàng hóa trên phương tiện giao thông và cấp giấy phép lưu hành cho xe quá tải trọng, xe quá khổ giới hạn theo đúng quy định pháp luật.

Việc công bố tải trọng không chỉ là biện pháp kỹ thuật nhằm bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông, mà còn là bước đi quan trọng để nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, ràng buộc trách nhiệm của các chủ phương tiện, doanh nghiệp vận tải và cả cộng đồng. Khi mỗi tuyến đường, cây cầu được xác định rõ giới hạn chịu tải, vừa giúp cơ quan chức năng có cơ sở giám sát, xử lý vi phạm, vừa tạo điều kiện để người dân, doanh nghiệp chủ động tuân thủ, lựa chọn phương tiện, hành trình phù hợp. Quan trọng hơn, đây chính là giải pháp căn cơ để kéo dài tuổi thọ công trình, tiết kiệm ngân sách bảo trì, góp phần xây dựng hệ thống giao thông bền vững.

Quang Long