Cùng đóng bảo hiểm 15 năm, vì sao tỷ lệ hưởng lương hưu của lao động nam thấp hơn nữ?

Do tỷ lệ tích lũy khác nhau nên có sự chênh lệch tỷ lệ hưởng lương hưu giữa nam và nữ

Trong dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đang lấy ý kiến tại kỳ họp thứ 7, Bộ LĐ-TB&XH đề xuất giảm năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống 15 năm, nhưng tỉ lệ hưởng lương hưu tối thiểu của lao động nam khác nữ.

Cụ thể, mức hưởng của lao động nghỉ hưu trong điều kiện bình thường bằng 45% bình quân tiền lương tính đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng với 20 năm đóng bảo hiểm của lao động nam và 15 năm với lao động nữ.

Sau đó, cứ thêm một năm đóng bảo hiểm được hưởng thêm 2%.

Lao động nam đóng 15 năm bảo hiểm xã hội hưởng tỷ lệ tối thiểu 33,75% và cần đóng 35 năm để hưởng lương hưu tối đa 75%. Nam đóng đủ 15 năm đến dưới 20 năm thì mức hưởng được tính thêm 2,25% mỗi năm.

Lao động nữ tham gia 15 năm hưởng lương hưu tối thiểu 45% và cần đóng 30 năm để đạt mức tối đa 75%.

Lý giải đề xuất này, Bộ LĐ-TB&XH cho hay, trong quá trình xây dựng dự thảo Luật, cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu kỹ lưỡng, đánh giá tác động nhiều chiều với nguyên tắc đảm bảo sự ổn định, kế thừa thành quả Luật Bảo hiểm xã hội 2014, tránh xáo động lớn trong xã hội.

Để đảm bảo cân đối quỹ bảo hiểm xã hội trong dài hạn, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đã có lộ trình điều chỉnh tỷ lệ hưởng lương hưu bình quân cho một năm đóng bảo hiểm xã hội (tỷ lệ tích lũy) từ 3% còn 2,5% (giảm 0,5%) đối với nữ và từ 2,5% còn 2,14% (giảm 0,36%) đối với nam.

Như vậy, lộ trình điều chỉnh giảm của nữ nhiều hơn nam là 0,14%/năm. Chính vì thế việc quy định mức tối thiểu 15 năm hưởng 33,75% đối với nam, 45% đối nữ là phù hợp.

Cũng theo Bộ LĐ-TB&XH, bình quân trong 30 năm thì tỷ lệ hưởng lương hưu bình quân cho một năm đóng bảo hiểm xã hội (tỷ lệ tích lũy) của nam là 2,14%/năm.

Tuy nhiên, để đảm bảo mối tương quan hài hòa, đồng thời đảm bảo lương hưu tương đương 15 năm tham gia bảo hiểm xã hội không quá thấp, cơ quan soạn thảo đã dự thảo tỷ lệ tích lũy đối với nam là 2,25% tương đương 15 năm đóng hưởng 33,75% thay vì hưởng 32,1%.

Với quy định tỷ lệ hưởng lương hưu tính bình quân cho một năm đóng bảo hiểm xã hội (tỷ lệ tích lũy) của Việt Nam hiện nay là 2,14% đối với nam và 2,5% đối với nữ, trong khi các nước như Trung Quốc và Hàn Quốc tỷ lệ này chỉ là 1%; bình quân của thế giới chỉ khoảng 1,7%.

Với tỷ lệ tích lũy theo quy định hiện hành, cùng với việc quy định tỷ hưởng lương hưu tối đa là 75%, chế độ hưu trí của Việt Nam hiện nay đang được đánh giá là thuộc nhóm cao nhất so với các nước.