Cuốn sách 'Việt Nam - Hành trình ký ức' đến với bạn đọc dịp Quốc khánh 2/9

"Tôi không sinh ra ở Việt Nam. Nhưng mỗi lần đến đây tôi thấy mình được trở về". Đó là câu mở đầu trong cuốn sách ảnh “Việt Nam - Hành trình ký ức” của nữ nghệ sỹ nhiếp ảnh người Pháp Dominique de Miscault - người đã dành hơn 30 năm gắn bó với Việt Nam, ghi lại những chuyển động thầm lặng; sự vươn lên sau chiến tranh hay vẻ đẹp mộc mạc không cần tô vẽ của mảnh đất và con người Việt Nam. Mỗi bức ảnh là một tấm gương ký ức, phản chiếu một đất nước đang chuyển mình từng ngày nhưng vẫn giữ gìn được linh hồn của chính mình. Điểm chú ý của cuốn sách là sự cộng hưởng giữa hình ảnh và ngôn từ khi Tiến sĩ Hoàng Thị Hồng Hà – một nhà nghiên cứu văn hóa Việt đang sống tại Pháp đã biên soạn phần lời bình bằng tiếng Việt, như một cách tạo nên đối thoại tinh tế giữa ánh nhìn phương Tây và cảm nhận nội tâm Việt Nam. Những lời bình không diễn giải hay giải thích, mà ngân vang cùng ảnh – như thể các mảnh hồi ức đang thì thầm bằng chính ngôn ngữ của người Việt.

Cuốn sách song ngữ Pháp - Việt: “Việt Nam - Hành trình ký ức (Vietnam- Un voyage mémoriel)” của nữ nghệ sĩ nhiếp ảnh người Pháp Dominique de Miscault và Tiến sĩ Văn hóa Hoàng Thị Hồng Hà xuất bản đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025)

Bà Dominique de Miscault chia sẻ: "Tôi đến Việt Nam lần đầu vào năm 1992 và lập tức bị cuốn hút bởi vẻ đẹp, sự bình dị và nghị lực của con người nơi đây. Trong nhiều năm, tôi đã ghi lại những khoảnh khắc đời thường, từ cầu Long Biên buổi sớm đến những làng quê yên ả. Khi gặp chị Hồng Hà, chúng tôi nhận ra mình có chung một tình yêu sâu sắc với Việt Nam. Ảnh của tôi và lời bình của chị Hà bổ sung cho nhau, tạo thành một câu chuyện vừa trực quan, vừa giàu chiều sâu văn hóa".

“Việt Nam – Hành trình ký ức” là một tuyển tập ảnh song ngữ Việt – Pháp, lựa chọn từ một số tác phẩm đã được nhiếp ảnh gia Dominique triển lãm tại Pháp từ khoảng năm 1990–2000. Không theo cốt truyện hay trình tự thời gian, mỗi bức ảnh là một lát cắt ký ức, một mảnh ghép cảm xúc về những con phố, gương mặt, dáng ngồi, bàn tay, ánh sáng,... Qua ống kính của nữ nghệ sỹ, Việt Nam không hiện lên như một điểm đến du lịch hay miền đất kỳ vĩ mà như một không gian ký ức gần gũi, trầm lặng, nhân hậu và kiên cường.

Tiến sỹ Hoàng Thị Hồng Hà giới thiệu văn hóa Việt Nam với độc giả

Nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam, Tiến sĩ Hoàng Thị Hồng Hà cũng là người từng tham gia giới thiệu nghệ thuật truyền thống Việt Nam ra quốc tế, đồng thời giữ vai trò đồng Chủ tịch kiêm Giám đốc dự án của Hội Tinh hoa Việt Nam, nơi thường xuyên diễn ra các hoạt động giao lưu văn hóa Pháp-Việt. Tiến sĩ Hoàng Thị Hồng Hà cũng đã kết nối được 2 chương trình giới thiệu Nghi lễ thực hành tín ngưỡng Then của dân tộc Tày, Nùng, Thái tới công chúng châu Âu.

Việc giới thiệu cuốn sách “Việt Nam – Hành trình ký ức” đúng dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam mang nhiều ý nghĩa: "Đây là dịp đặc biệt để tưởng nhớ hành trình giành độc lập và khẳng định bản lĩnh dân tộc. Chúng tôi muốn cuốn sách trở thành một lời tri ân với thế hệ đi trước và là minh chứng cho chặng đường 80 năm đất nước vừa giữ gìn hòa bình, vừa hội nhập. Thời điểm này cũng là cơ hội để lan tỏa hình ảnh Việt Nam không chỉ qua lịch sử, mà còn qua văn hóa, con người và vẻ đẹp đời thường".

Nghi lễ thực hành tín ngưỡng Then của dân tộc Tày, Nùng, Thái ở Việt Nam được các nghệ sỹ, nghệ nhân biểu diễn tại Pháp cũng là một "lát cắt văn hóa" mà độc giả có thể tìm thấy trong cuốn sách "Việt Nam - Hành trình ký ức"

Ở cuốn sách “Việt Nam – Hành trình ký ức”, nhiếp ảnh gia người Pháp mang đến những góc nhìn giàu cảm xúc, chú trọng vào cái đẹp của khoảnh khắc và sự rung động trực giác; Nữ tác giả người Việt lại mang đến phần bối cảnh, giải thích lịch sử – văn hóa, để mỗi bức ảnh không chỉ “đẹp” mà còn “có câu chuyện”. Sự kết hợp này tạo ra một tác phẩm vừa có tính nghệ thuật, vừa có giá trị tư liệu, để độc giả cảm nhận được đất nước và con người Việt Nam bằng cả mắt, trái tim và trí tuệ. Hai tác giả lưu giữ những ký ức về đời sống Việt Nam từ đầu thời kỳ đổi mới – hình ảnh phố phường, làng quê, những lễ hội, những nghề truyền thống…

Những điều rất dễ mất đi trong bối cảnh hiện nay. Tiến sĩ Hoàng Thị Hồng Hà mong muốn: "Tôi hy vọng độc giả trẻ Việt Nam sẽ thấy tự hào về cội nguồn và ý thức gìn giữ bản sắc. Còn ở Pháp, tôi mong cuốn sách sẽ giúp họ nhìn Việt Nam bằng ánh mắt mới – một đất nước năng động, sáng tạo, nhưng vẫn giữ được chiều sâu văn hóa. Với cả hai phía, tôi mong tác phẩm sẽ khơi gợi mong muốn tìm hiểu, trải nghiệm và trở thành những “nhịp cầu” kết nối hai nền văn hóa".

Việt Nam không chỉ là một đất nước đã kiên cường và bền bỉ đấu tranh cho tự do, mà còn có một ký ức sống động như một người bạn tâm hồn, một nguồn cảm hứng bất tận. Và hơn 30 năm lưu giữ hình ảnh và ký ức về Việt Nam được ghi lại trong sách “Việt Nam – Hành trình ký ức” như cây cầu nối văn hóa Pháp - Việt, minh chứng cho nhiếp ảnh và lời kể văn hóa gặp nhau để gìn giữ và lan tỏa những giá trị Việt Nam đến bạn bè quốc tế.

Hoàng Thị Hiền/VOV-Đông Bắc