D'ran đứng dậy sau cơn lũ lịch sử

Thỉnh thoảng, vài cơn gió thổi qua khuấy lên mùi bùn non ngai ngái - thứ mùi của tổn thất, của mất mát - đó cũng là lúc người dân nơi đây bắt đầu lại.

“Dù có trải qua chuyện gì đi chăng nữa thì ai rồi cũng phải vươn lên. Nhưng bây giờ, khi đứng trước căn nhà đổ sập của mình, tôi cũng không biết phải bắt đầu từ đâu…”, anh Lê Quốc Minh, thôn Quảng Lạc, xã D’ran vừa trải lòng, vừa như nói với chính mình.

Anh Lê Quốc Minh, thôn Quảng Lạc, xã D’ran gom nhặt lại đồ đạc còn sót lại sau khi căn nhà bị sập và cuốn trôi theo lũ

Sau lưng anh là phần móng nhà còn sót lại, nơi từng là tổ ấm bình yên của gia đình bốn người suốt bao năm qua. Gương mặt của người đàn ông năm nay trên 40 tuổi toát lên vẻ mệt mỏi sau những ngày phải bất ngờ gồng mình, chới với với cơn "đại hồng thủy" tràn về trong đêm.

Trên nền đất còn trơn nhẫy, vợ chồng anh Minh đang cố nhặt nhạnh những vật dụng còn sử dụng được. Anh cầm từng món lên, xoay xoay trong tay, rồi lại đặt xuống trong tiếng thở dài nặng trĩu. Hai đứa con anh, đứa học lớp 8, đứa vừa tròn 4 tuổi tạm gửi nhờ nhà người quen.

“Tụi nhỏ mà ở lại đây thì không có chỗ ngủ, mà cũng nguy hiểm. Có gì gom được thì gom, còn lại coi như hết,” anh Minh nói.

Từ những gì còn sót lại, trước mắt vợ chồng anh Minh sẽ dựng cái chòi che tạm, lấy chỗ trú qua ngày

Căn nhà bị nước xiết đánh sập chỉ trong vài phút, mang theo toàn bộ tài sản mà vợ chồng anh chắt chiu bao năm. “Dựng lại nhà chắc chưa biết tới khi nào… Trước mắt, vợ chồng tôi dựng cái chòi che tạm, để còn chỗ trú qua ngày. Rồi ra đồng xem còn gì cứu được thì cứu. Mất mát nhiều lắm, nhưng dân mình thì không bỏ cuộc được”, anh nói, đôi mắt toát lên sự thấm mệt.

Một gia đình bần thần nhìn căn nhà đổ sập, chưa biết bắt đầu dọn dẹp từ đâu

D’ran - năm ngày cơn “đại hồng thủy” quét qua, để lại cảnh tượng mà người dân ở đây dù đã quen với những mùa mưa dài cũng chưa bao giờ hình dung nổi. Bùn đất phủ kín từng mái nhà, từng con ngõ nhỏ. Nhiều món đồ gia dụng vốn gắn bó với cả đời người dân như chiếc xe máy cũ, cái tủ gỗ, bộ bàn ghế đơn sơ giờ nằm chỏng chơ hoặc méo mó sau khi bị dòng nước hung dữ cuốn dạt vào bờ rào.

Cơn “đại hồng thủy” quét qua xã D'ran để lại cảnh tượng mà người dân ở đây dù đã quen với những mùa mưa dài cũng chưa bao giờ hình dung nổi

Những vườn hồng nổi tiếng của vùng đất này, nơi mùa nào cũng trĩu trái đỏ mọng, nay xanh xám một màu bùn lầy, trái hồng treo lủng lẳng mà chẳng ai còn nghĩ đến việc thu hoạch.

Anh Hồ Văn Vỹ bắt tay dọn dẹp lại vườn hồng sau lũ

Ở khu vườn rộng 3.000m², anh Hồ Văn Vỹ đang hì hục bơm nước xịt rửa từng gốc hồng. Trái còn treo nặng trĩu nhưng bùn đất bám chặt, dây tưới nước bị dòng lũ làm đứt đoạn. “Nếu để lâu, cây sẽ chết hết. Cứu được cây còn hơn mất trắng. Còn trái thì năm nay coi như bỏ…”, anh Vỹ nói, tay vẫn liên tục kéo đường ống nước trong khi đôi chân lún sâu trong lớp bùn.

Nông dân D'ran tập trung cứu những vườn hồng bị ngập trong cơn lũ vừa qua

Cả khu vườn như ngập trong một sự im lặng nặng nề, chỉ còn tiếng máy nổ đều đặn của chiếc máy bơm - thứ âm thanh hiếm hoi trong những ngày mọi thứ còn ngổn ngang.

Phía đối diện vườn của anh Vỹ, chị Nguyễn Thị Hằng tranh thủ khi trời hửng nắng, ra đồng thu hoạch số cần tây non còn sót lại sau lũ. Những gốc rau yếu ớt bị bùn lấp gần nửa thân, nhưng chị vẫn cặm cụi cắt từng nhánh, chất lên bao.

Chị bảo: “Thu được nhiêu hay nhiêu, có người chịu mua là mừng rồi. Giờ không dám hỏi giá… Chỉ mong có ít tiền mua gạo cho mấy đứa nhỏ”.

Chị Nguyễn Thị Hằng tranh thủ khi trời hửng nắng, ra đồng thu hoạch số cần tây non còn sót lại sau lũ

Những ngày trước lũ, ruộng cần tây 1,4 sào của chị đang xanh tốt, kèm thêm 5 sào xà lách chuẩn bị vào mùa thu hoạch. Mọi thứ tưởng như đã sẵn sàng để gia đình chị có được những ngày cuối năm đỡ lo toan. Vậy mà chỉ trong vài giờ nước dâng, toàn bộ diện tích ấy bị cuốn trôi. Lớp đất mặt - phần tài sản quý nhất của người làm nông bị mưa lũ đánh bật, chỗ lõm chỗ lồi như cánh đồng vừa trải qua một trận cuồng phong.

Chị Nguyễn Thị Hằng tranh thủ khi trời hửng nắng, ra đồng thu hoạch số cần tây non còn sót lại sau lũ

“Sống ở đây lâu rồi, chuyện vườn ngập khi thủy điện xả lũ thì dân mình chịu hoài. Nhưng chưa bao giờ nước tràn vô nhà như lần này. Chiều 19/11 thấy nước lên, tôi chỉ lo chạy ra vườn dọn đồ. Đến khi về thì nước đã lên tới ngực, đồ trong nhà trôi gần hết”, chị kể, giọng nghẹn lại.

Nhiều nông dân tranh thủ ra đồng nỗ lực cứu cây trồng

Dự định của chị Hằng là thu hoạch nốt phần rau còn lại, rồi quay về dọn nhà. “Quần áo thì mạnh thường quân hỗ trợ rồi, cũng đỡ lo. Chỉ thương sách vở của mấy đứa nhỏ, trôi sạch, giờ chưa biết xoay đâu ra”.

Người dân xã D'ran khẩn trương dọn dẹp nhà cửa, tài sản, sớm ổn định lại đời sống

Theo thống kê sơ bộ của xã, trận lũ lịch sử đêm 19/11 rạng sáng 20/11 gây thiệt hại chưa từng có, với hơn 700 căn nhà bị ngập, 5 nhà bị sập hoàn toàn và hơn 1.300ha rau màu bị phá hủy. Con số ấy, với một địa phương chủ yếu dựa vào nông nghiệp như D’ran, chẳng khác nào cú đánh quỵ.

Ông Nguyễn Văn Hữu (áo trắng) Bí thư Đảng ủy xã D’ran, xúc động trước sự chia sẻ của các cơ quan, đơn vị thể hiện nghĩa tình đồng bào với địa phương trong hoạn nạn

Ông Nguyễn Văn Hữu, Bí thư Đảng ủy xã D’ran, vẫn chưa giấu nổi xúc động khi nhắc lại thời khắc xảy ra lũ. “Nước lên nhanh lắm. Chưa đầy nửa giờ mà nhiều nhà đã bị cô lập. May mà lực lượng vũ trang, công an, dân quân tự vệ kịp thời hỗ trợ, đưa dân đến nơi an toàn. Có những chiến sĩ lội bì bõm trong dòng nước xiết suốt đêm chỉ để đưa từng cụ già, từng đứa nhỏ ra khỏi vùng nguy hiểm”.

Các đơn vị vẫn đang tích cực giúp người dân xã D'ran khắc phục thiệt hại do mưa lũ gây ra

Ông Hữu nói thêm, trong những ngày sau lũ, hàng chục chuyến hàng cứu trợ liên tục được đưa về. Những hộp cơm nóng, chai nước sạch, bộ quần áo khô hay thậm chí chỉ là vài viên thuốc cảm… tất cả đều trở thành nguồn động viên lớn cho bà con. “Có lúc trời mưa lạnh, thấy người dân ôm phần cơm nóng mà rưng rưng… Những hình ảnh đó không bao giờ quên được”, ông Hữu chia sẻ.

Các mạnh thường quân khắp nơi trong tỉnh Lâm Đồng đã đến xã D'ran để hỗ trợ người dân trong lúc khó khăn

Hiện nay, Chính phủ và tỉnh Lâm Đồng đang triển khai hàng loạt giải pháp khẩn cấp hỗ trợ người dân, từ nhu cầu thiết yếu đến định hướng tái thiết lâu dài. Người dân D’ran đều mong những hỗ trợ này đến nhanh, đến đúng, để họ sớm ổn định lại cuộc sống.

“Hơn lúc nào hết, người dân xã D’ran rất cần được trợ lực, tiếp sức. Dân mình không sợ khổ, chỉ mong Nhà nước có chính sách hỗ trợ kịp thời để bà con có vốn cải tạo đất, dựng lại nhà, tiếp tục làm ăn”, ông Hữu nói.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng và Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng Y Thanh Hà Niê Kđăm đi thăm và tặng quà động viên các gia đình tại xã D'ran

Cuộc sống ở D’ran rồi cũng sẽ trở lại nhịp thở quen thuộc, dù còn nhiều dấu vết của thiên tai. Buổi trưa 24/11, khi mặt trời chiếu xuống những mảng bùn đang khô lại trên nền đường, ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh người dân vẫn miệt mài với công việc dọn dẹp: Người rửa từng chiếc nồi bám bùn, người nhặt từng mảnh tôn còn sót lại, người cặm cụi sửa lại hàng rào bị nước xô ngã.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng và Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Hồ Văn Mười kịp thời đi kiểm tra tình hình và chỉ đạo công tác khắc phục hậu quả thiên tai tại xã D’ran

Dù mất mát lớn đến đâu, điều vẫn còn đọng lại mạnh mẽ nhất chính là sự kiên cường. Những người nông dân lam lũ ấy, khi đứng trước cảnh tan hoang, vẫn chỉ gói gọn hy vọng trong những câu nói giản dị: “Cứ còn sức là còn làm được”, “Khó mấy cũng phải bước tiếp”, “Nhà nước giúp tới đâu, mình gượng dậy tới đó”.

Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Quốc Dũng thăm hỏi, động viên người dân tại xã D’ran bị thiệt hại do mưa lũ

Mưa lũ có thể cuốn trôi nhà cửa, tài sản, cây trái… nhưng không thể cuốn đi sự bền bỉ và lòng tin của người dân D’ran vào ngày mai. Và trên chính vùng đất đầy bùn đất này, từng cuộc đời lại đang chậm rãi đứng lên, như những mầm cây bé nhỏ vươn lên sau trận mưa dài, yếu ớt nhưng kiên cường, chậm rãi nhưng chắc chắn. Bởi họ biết rằng điều duy nhất không bao giờ được phép đánh mất, chính là niềm tin để bước tiếp.

Hoàng Sa