Đà Nẵng: Người dân cần nắm vững kỹ năng an toàn trong mùa mưa bão

Theo Ban Chỉ đạo Quốc gia về Phòng chống thiên tai, hiện tượng sạt lở đất xảy ra khi khối đất, đá trên sườn dốc bị tách khỏi vị trí ban đầu và trượt xuống phía dưới, có thể cuốn theo nhà cửa, công trình và gây thương vong cho người dân. Sạt lở đất được xem là một trong những hiểm họa nguy hiểm nhất tại khu vực miền núi, nơi có địa hình dốc, nền đất yếu và hệ thống thoát nước kém. Nguyên nhân chủ yếu xuất phát từ mưa lớn kéo dài, thay đổi dòng chảy, xả lũ hồ chứa, mực nước ngầm dâng cao hoặc do tác động của con người như phá rừng, khai thác khoáng sản trái phép, xây dựng công trình trên nền đất không ổn định.

Dấu hiệu nhận biết sạt lở đất

Đáng lo ngại, nhiều vụ sạt lở xảy ra vào ban đêm hoặc rạng sáng, khi người dân còn đang ngủ, khiến công tác ứng phó bị động. Vì vậy, việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo có ý nghĩa đặc biệt quan trọng để giảm thiểu thiệt hại. Các chuyên gia khuyến cáo, người dân sống ở khu vực đồi núi, ven sông suối cần đặc biệt cảnh giác khi thấy mưa lớn kéo dài, nước sông suối chuyển màu đục, mặt đất hoặc tường nhà xuất hiện vết nứt, cây cối bị nghiêng, nghe tiếng đất đá đổ hoặc thấy bùn đất chảy tràn quanh nhà. Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, cần nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm và báo cho chính quyền địa phương để được hỗ trợ sơ tán.

Sạt lở núi tại xã Tây Giang (TP Đà Nẵng) sáng ngày 27/10.

Để chủ động phòng ngừa, người dân nên thường xuyên theo dõi bản tin dự báo thời tiết và cảnh báo thiên tai trên các phương tiện truyền thông chính thống; không xây nhà ở ven sườn dốc, bờ suối hoặc nơi từng xảy ra sạt lở; trồng cây gây rừng để giữ đất, giảm nguy cơ trượt lở. Các hộ gia đình cần chuẩn bị sẵn phương án sơ tán, hướng dẫn người già, trẻ nhỏ và người khuyết tật kỹ năng thoát hiểm. Khi có cảnh báo sạt lở hoặc nghe tiếng đất đá trượt, thấy nhà cửa rung lắc, phải rời đi ngay, thông báo cho hàng xóm và chính quyền, mang theo vật dụng thiết yếu như giấy tờ tùy thân, thuốc men, đèn pin, thức ăn khô, nước uống và tuyệt đối không quay lại hiện trường khi chưa được xác nhận an toàn.

Sau khi sạt lở xảy ra, người dân cần hỗ trợ lực lượng chức năng trong công tác cứu hộ, dọn dẹp vệ sinh môi trường và báo cáo thiệt hại để được hỗ trợ kịp thời. Tuyệt đối không tự ý vào khu vực có nguy cơ tái sạt lở hoặc cầu, đường bị hư hỏng.

Clip: Nước suối chảy mạnh gây chia cắt giao thông, tiềm ẩn nguy cơ xảy ra lũ quét, lũ ống.

Bên cạnh sạt lở đất, lũ quét cũng là mối nguy thường trực trong mùa mưa bão. Lũ quét xuất hiện đột ngột, tốc độ dòng chảy mạnh, cuốn theo đất đá, cây cối và nhà cửa, gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng. Theo các chuyên gia, lũ quét thường xảy ra tại vùng đồi núi có địa hình dốc, rừng đầu nguồn bị tàn phá hoặc nơi có địa chất yếu. Dấu hiệu nhận biết lũ quét gồm mưa lớn kéo dài nhiều giờ, nước sông suối chuyển màu đục, chảy xiết, xuất hiện tiếng nước mạnh từ xa, sườn núi hoặc bờ suối có vết nứt, cây cối nghiêng đổ. Khi thấy các dấu hiệu này, người dân phải nhanh chóng sơ tán đến nơi cao ráo, không cố vượt qua cầu, suối hoặc đường ngập nước, tuân thủ hướng dẫn của lực lượng chức năng và chính quyền địa phương.

Cơ quan phòng chống thiên tai TP Đà Nẵng khuyến cáo, lũ quét và sạt lở đất có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong mùa mưa bão, không chỉ ở vùng núi mà còn ở khu vực trung du, nơi địa hình phức tạp. Người dân cần chủ động phòng ngừa theo phương châm “4 tại chỗ”: chỉ huy tại chỗ – lực lượng tại chỗ – phương tiện tại chỗ – hậu cần tại chỗ. Mỗi hộ gia đình ở vùng nguy cơ cao cần luôn chuẩn bị sẵn sàng kế hoạch sơ tán, cảnh giác cao độ, đặc biệt vào ban đêm, và tuyệt đối không ở lại để trông coi tài sản khi có dấu hiệu bất thường.

Hải Nam