Đại biểu đánh giá cao vai trò của ngành Văn hóa

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng phát biểu tại phiên thảo luận tổ sáng 21.10. Ảnh: XUÂN TRƯỜNG

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng đã cảm ơn các ý kiến đánh giá và đề xuất nhiều giải pháp để lĩnh vực văn hóa phát triển bền vững.

Lĩnh vực văn hóa, xã hội đã có bước tiến rõ rệt

Tại phiên họp, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) bày tỏ niềm vui khi hầu hết các chỉ tiêu kinh tế, xã hội đều đạt và vượt kế hoạch, cho thấy sự chỉ đạo, điều hành hiệu quả của Chính phủ cùng sự giám sát sát sao của Quốc hội. Trong bức tranh chung ấy, lĩnh vực văn hóa, xã hội được xem là điểm sáng.

Đại biểu Hòa nhấn mạnh, chỉ trong một năm, đất nước đã tổ chức thành công hai sự kiện đặc biệt có ý nghĩa lịch sử: Kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công, Quốc khánh 2.9. Bộ VHTTDL đã thể hiện rõ vai trò chủ đạo, góp phần tạo nên không khí lễ hội, lan tỏa tinh thần đoàn kết, niềm tự hào dân tộc trong toàn dân. Ông đồng tình với báo cáo của Chính phủ rằng, lĩnh vực văn hóa, xã hội đã có bước tiến rõ rệt; đời sống của nhân dân được nâng lên; công nghiệp văn hóa, giải trí phát triển mạnh mẽ…

Bên cạnh đó, đại biểu Phạm Văn Hòa cũng ghi nhận những thành tích nổi bật của thể thao Việt Nam, đặc biệt là thể thao thành tích cao khi Việt Nam luôn có mặt trong nhóm dẫn đầu khu vực Đông Nam Á và nằm trong tốp 20 châu Á. Cùng quan điểm, đại biểu Nguyễn Thanh Cầm (Đồng Tháp) cho rằng đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân đã được nâng cao rõ rệt. Bà đặc biệt ấn tượng với công tác tổ chức và tuyên truyền các ngày lễ lớn được thực hiện chu đáo, chuyên nghiệp, mang lại không khí hào hùng, khơi dậy tinh thần tự hào, tự tôn dân tộc và khát vọng vươn lên của đất nước.

Trong khi đó, đại biểu Huỳnh Minh Tuấn (Đồng Tháp) nêu ý kiến cần bổ sung trong báo cáo của Chính phủ những nội dung liên quan đến bố trí nguồn lực cho việc trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa, lĩnh vực còn ít được đề cập.

Đại biểu Tô Văn Tám (Quảng Ngãi) lại đặc biệt chú ý đến sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp văn hóa, minh chứng qua thành công của các bộ phim như Đào, Phở và Piano hay Mưa đỏ, những tác phẩm cho thấy đề tài lịch sử, cách mạng vẫn có sức sống mạnh mẽ khi được thể hiện bằng ngôn ngữ điện ảnh hiện đại, gần gũi với khán giả trẻ. Theo ông, nếu được đầu tư đúng hướng, công nghiệp văn hóa chắc chắn sẽ mang lại giá trị kinh tế, xã hội và tinh thần to lớn.

Đại biểu Bùi Hoài Sơn (Hà Nội) nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả rất đáng ghi nhận, lĩnh vực văn hóa vẫn còn một số thách thức và khoảng trống thể chế cần được khắc phục để văn hóa thực sự trở thành động lực phát triển chứ không chỉ là lĩnh vực hỗ trợ.

“Văn hóa chỉ có thể phát triển khi có đội ngũ nghệ sĩ, trí thức, nhà nghiên cứu và cán bộ quản lý văn hóa được đào tạo bài bản, có năng lực sáng tạo và tư duy hội nhập. Cần bổ sung chính sách đãi ngộ, đào tạo, sử dụng nhân tài văn hóa, nghệ thuật, đồng thời tăng cường cơ chế đặt hàng sáng tạo văn hóa công từ ngân sách nhà nước”, đại biểu Sơn nêu quan điểm.

Cần có chính sách ưu tiên cho nguồn nhân lực văn hóa

Cảm ơn các đại biểu đã ghi nhận và đánh giá cao đóng góp của ngành Văn hóa, Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng khẳng định, đây cũng là thời điểm nhìn lại một nhiệm kỳ với nhiều nỗ lực và đạt kết quả đáng ghi nhận. Ông nhấn mạnh, chưa bao giờ lĩnh vực văn hóa được quan tâm, đặt đúng vị trí như hiện nay.

Để có được những chuyển biến này, trước hết là nhờ sự chỉ đạo sâu sát của Đảng, Nhà nước và sự chủ động, tham mưu đúng hướng của các cơ quan chuyên môn, giúp Chính phủ kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn, tạo động lực phát triển mới. Bộ trưởng cho biết, ngay sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Ủy ban Văn hóa, Giáo dục phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Bộ VHTTDL tổ chức Hội thảo “Xây dựng thể chế, chính sách và nguồn lực cho phát triển văn hóa”. Từ hội thảo này, ngành đã xác định được những khâu đột phá, nhận diện đúng vấn đề thể chế là nguồn lực quan trọng cho phát triển. Từ đó từng bước đồng bộ, hoàn thiện thể chế và đã kịp thời sửa đổi, bổ sung các luật.

Việc sửa đổi các luật được thực hiện theo hướng kiến tạo để phát triển, tạo không gian cho sự phát triển mới. Bộ trưởng dẫn chứng việc sửa đổi Luật Di sản văn hóa đã góp phần để di sản không phải là tài sản cất đi mà trở thành tài sản vô giá, thúc đẩy sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa.

Một điểm nhấn khác, theo Bộ trưởng, việc Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa. Dù ban đầu còn nhiều ý kiến băn khoăn, song thực tế đã chứng minh đây là chủ trương đúng đắn, giúp phát huy sức mạnh nội sinh của văn hóa, coi văn hóa là nền tảng của phát triển bền vững.

Bộ trưởng cũng thông tin, tại Hội nghị Thế giới về Chính sách Văn hóa và Phát triển bền vững (MONDIACULT 2025) do UNESCO phối hợp với Chính phủ Tây Ban Nha tổ chức, Việt Nam đã đề xuất sáng kiến triển khai “Thập kỷ văn hóa vì sự phát triển bền vững”, thể hiện vai trò của một thành viên có trách nhiệm, chủ động, đóng góp vào văn minh nhân loại.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng cũng thông tin, Bộ đang xây dựng dự thảo Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới. Ông kỳ vọng Nghị quyết khi được ban hành, sẽ cùng với các Nghị quyết trụ cột khác tạo nền tảng phát triển bền vững cho đất nước.

Đáng chú ý, Bộ trưởng nhấn mạnh yếu tố con người, nhân tố then chốt quyết định thành công của sự nghiệp văn hóa. Ông cho rằng, để văn hóa thực sự phát triển, cần có chính sách ưu tiên cho nguồn nhân lực ngành Văn hóa, đặc biệt là đội ngũ cán bộ ở cơ sở. Việc tinh gọn bộ máy là cần thiết nhưng phải đi kèm với việc cơ cấu lại nguồn nhân lực một cách hợp lý, phù hợp với đặc thù của lĩnh vực.

Ông nêu thực tế, có địa phương từng sáp nhập đoàn chèo với đoàn cải lương, kết quả là hỏng cả hai. Bộ trưởng đề nghị Quốc hội và Chính phủ quan tâm hơn đến chính sách đào tạo và bồi dưỡng nhân lực văn hóa, để có đội ngũ cán bộ văn hóa am hiểu chuyên sâu, không phải là những cán bộ “tay ngang”. Theo ông, đội ngũ làm công tác văn hóa phải được đào tạo bài bản, có chuyên môn, có lòng say mê, để có thể giữ gìn “hồn cốt văn hóa”, nhất là ở cấp cơ sở. Ông ví von, “đường cao tốc hư hỏng, có thể sửa ngay, nhưng những lỗ hổng về tư tưởng, về văn hóa thì cần rất nhiều thời gian mới có thể lấp đầy”.

Cùng với đó, Bộ trưởng lưu ý, quá trình sáp nhập địa giới hành chính sẽ mở ra không gian phát triển mới, nhưng các địa phương cần chủ động rà soát, điều chỉnh quy hoạch, đặc biệt là quy hoạch thiết chế VHTTDL. Sau sáp nhập, cần tận dụng lợi thế vùng miền để xây dựng sản phẩm du lịch đặc sắc, mang đậm bản sắc địa phương.

Trước đó, vào sáng 20.10, tại Tòa nhà Quốc hội, kỳ họp thứ X, Quốc hội khóa XV đã chính thức khai mạc. Phát biểu khai mạc kỳ họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, theo chương trình kỳ họp, trong khoảng 40 ngày, Quốc hội sẽ xem xét, thảo luận và quyết định khối lượng công việc rất lớn, nhiều nội dung có ý nghĩa quan trọng chiến lược. Tiếp đó, Thủ tướng Phạm Minh Chính trình bày Báo cáo kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội năm 2025 và 5 năm 2021-2025; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026.

Chủ tịch Ủy ban TƯMTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến trình bày Báo cáo tổng hợp ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân gửi đến kỳ họp thứ X, Quốc hội khóa XV; tiếp đến Chủ tịch Trần Thanh Mẫn trình bày dự thảo Báo cáo công tác nhiệm kỳ khóa XV của Quốc hội…

THU SÂM