Đại biểu đề nghị hạn chế tối đa thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội

Các ý kiến cho rằng, việc quy định như trong dự thảo là chưa cụ thể, rành rọt các điều kiện, tiêu chí, để phân biệt dự án nào là mục đích phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng và dự án nào vì mục đích kinh tế đơn thuần.

Một số đại biểu cho rằng, nhà nước thu hồi đất thì đền bù giá thấp, khi dự án xây xong, giá đất khu đó lại lên rất cao, đây cũng là một phần nguyên nhân làm gia tăng khiếu kiện về đất đai. Từ thực tế đó, một số đại biểu đề nghị Nhà nước chỉ thu hồi đất với các dự án phục vụ mục đích quốc phòng an ninh. Nếu liệt kê các dự án thu hồi đất làm kinh tế - xã hội như dự thảo thì rất khó, bởi không thể liệt kê được hết các dự án trong thực tiễn. Với các trường hợp Nhà nước thu hồi đất, cần đền bù theo giá thị trường để người dân thấy thỏa mãn, tránh phát sinh các vấn đề về sau.

Ông NGUYỄN NHƯ SO - Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Ninh:“Các tiêu chí chưa phân biệt rõ giữa mục đích phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia công cộng và mục đích kinh tế đơn thuần. Do vậy, để minh bạch trong thu hồi đất, tránh lạm dụng thu hồi đất tràn lan và khiếu nại, khiếu kiện, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người có đất thu hồi cần rà soát, quy định cụ thể rõ ràng hơn về các điều kiện, tiêu chí đối với trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.”

Ông TRẦN HOÀNG NGÂN - Đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh: “Đề nghị Nhà nước hạn chế tối đa thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội, thay bằng cơ chế doanh nghiệp thương lượng với người dân. Ban soạn thảo cần rà soát, quy định cụ thể tiêu chí các trường hợp Nhà nước thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng, để đảm bảo phù hợp với Hiến pháp và Nghị quyết 18 Trung ương."

Bà NGUYỄN THỊ THỦY - Đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Kạn: "Có rất nhiều khiến kiện khiếu nại trong thời gian qua về việc thu hồi đất vì lợi ích xã hội, quốc gia công cộng. Nếu không giải quyết được thì tiếp tục trong thời gian tới tình trạng này vẫn diễn ra. Theo tôi không nên liệt kê như này mà nghiên cứu để xác định tiêu chí như nào là lợi ích phát triển vì lợi ích quốc gia công cộng, do vậy vẫn chưa đạt được yêu cầu.”

Ông TRẦN HỒNG HÀ - Bộ trưởng Bộ tài nguyên và Môi trường: “Ở đây có quan điểm nên mở rộng đối tượng thuộc diện nhà nước thu hồi hay giảm tối đa việc nhà nước thu hồi? Về phía Bộ TNMT, quan điểm là chỉ thu hồi khi dự án chứng minh được đó là dự án công, những dự án an ninh, quốc phòng, dự án kinh tế xã hội nhưng mang lại lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng. Vấn đề quan trọng nhất là bằng cách nào chứng minh được dự án đó mang lại lợi ích quốc gia, công cộng. Việc này chúng tôi xác định sẽ để những người dân trực tiếp bị thu hồi đất nêu ý kiến việc có tạo ra lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng không, có tạo ra khoảng cách giàu nghèo không, có tạo ra bất ổn xã hội không, vấn đề giá cả đền bù hợp lý không, tái định cư hợp lý không? Nếu người dân nói đồng ý thì đó là vì mục đích quốc gia, công cộng. Nếu người dân bảo không phải thì chúng ta chỉ dừng lại ở danh mục các dự án vì mục đích quốc phòng, an ninh và dự án nhà nước bỏ tiền ra đầu tư."

Ngoài ra, một số đại biểu cũng đề nghị cần làm rõ khái niệm thu hồi đất phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Dự luật liệt kê hàng loạt dự án được thu hồi đất như xây dựng khu đô thị, nhà ở thương mại, cải tạo chung cư cũ nhưng sẽ có nhiều khó khăn khi thực thi./.

Thực hiện : Diệu Huyền Phạm Kiên