Đại sứ Lê Quang Long: Chuyến thăm của Chủ tịch Quốc hội Cuba tiếp nối và cụ thể hóa những thỏa thuận cấp cao

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn gặp Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández bên lề Hội nghị Chủ tịch Quốc hội thế giới lần thứ 6 tại Geneva, Thụy Sỹ, ngày 30/7/2025. (Nguồn: Báo Nhân Dân)

Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernández sắp thăm Việt Nam và đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai Ủy ban hợp tác liên nghị viện hai nước, xin Đại sứ cho biết ý nghĩa của chuyến thăm này cũng như những điểm nhấn trong chương trình nghị sự?

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Chính quyền nhân dân, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước Cộng hòa Cuba Esteban Lazo Hernandez theo lời mời của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn từ ngày 30/9 đến 5/10 mang ý nghĩa hết sức quan trọng trên nhiều phương diện. Đây không chỉ là hoạt động trao đổi đoàn cấp cao thường niên giữa hai Quốc hội, mà còn là sự kiện chính trị – ngoại giao có tầm ảnh hưởng lớn, góp phần củng cố và phát triển hơn nữa mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị truyền thống đặc biệt giữa Việt Nam và Cuba.

Trước hết, chuyến thăm khẳng định tình cảm gắn bó thủy chung giữa hai dân tộc. Chủ tịch Quốc hội Cuba là lãnh đạo cấp cao đầu tiên của Cuba thăm chính thức Việt Nam kể từ sau chuyến thăm cấp Nhà nước của Bí thư thứ Nhất, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez theo lời mời của Tổng Bí thư Tô Lâm. Chuyến đi lần này vì thế có ý nghĩa nối tiếp và cụ thể hóa những thỏa thuận cấp cao, thúc đẩy hợp tác thực chất trên các lĩnh vực.

Đại sứ Việt Nam tại Cuba kiêm nhiệm Cộng hòa Dominica Lê Quang Long. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Cuba)

Điểm nhấn đặc biệt trong chuyến thăm là việc hai bên sẽ đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai của Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam – Cuba. Đây là cơ chế được thiết lập nhằm tạo khuôn khổ hợp tác thường xuyên, trực tiếp giữa hai cơ quan lập pháp, bổ trợ quan trọng cho kênh quan hệ Đảng, Nhà nước và Chính phủ. Phiên họp lần này được tổ chức tại Hà Nội sau thành công của Phiên họp lần thứ nhất tại La Habana (tháng 9/2024). Hai bên sẽ rà soát các kết quả đạt được, đánh giá hiệu quả thực hiện các khuyến nghị đã thống nhất và bàn thảo các biện pháp tháo gỡ vướng mắc nhằm đưa hợp tác nghị viện ngày càng đi vào chiều sâu.

Theo chương trình dự kiến, Chủ tịch Quốc hội Cuba sẽ có nhiều hoạt động quan trọng: đặt hoa tại Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Tượng đài Anh hùng José Martí; hội kiến Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính; hội đàm và dự chiêu đãi do Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì. Ngoài ra, đoàn sẽ có các chuyến thăm, làm việc tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Hưng Yên, tìm hiểu kinh nghiệm phát triển trong các lĩnh vực công nghệ sinh học, năng lượng sạch, viễn thông, nông nghiệp công nghệ cao.

Có thể thấy, chương trình làm việc dày đặc và thiết thực này cho thấy mong muốn rất lớn của lãnh đạo hai nước trong việc mở rộng, làm sâu sắc hợp tác nghị viện, đồng thời kết nối với các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ – những trụ cột then chốt cho sự phát triển bền vững của quan hệ Việt Nam – Cuba trong giai đoạn mới.

Trong Tuyên bố chung nhân chuyến thăm cấp Nhà nước của Bí thư thứ nhất, Chủ tịch Cuba Miguel Díaz-Canel Bermúdez vừa qua, hai nhà lãnh đạo nhấn mạnh tầm quan trọng của cơ chế Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam – Cuba. Đại sứ có thể chia sẻ thêm về vai trò và đóng góp nổi bật của cơ chế này trong tổng thể mối quan hệ truyền thống đặc biệt giữa hai nước?

Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam – Cuba là cơ chế hợp tác mới nhưng đã nhanh chóng chứng minh hiệu quả và vai trò quan trọng trong tổng thể mối quan hệ đặc biệt giữa hai nước. Đây là một sáng kiến thể hiện tầm nhìn chiến lược của lãnh đạo hai Quốc hội, nhằm tạo ra một kênh trao đổi trực tiếp, thường xuyên, có tổ chức giữa cơ quan lập pháp hai nước.

Trong Phiên họp lần thứ nhất tại La Habana (9/2024), hai bên đã cùng lắng nghe báo cáo từ các cơ quan liên quan, nhất là Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam – Cuba, về tình hình hợp tác song phương. Tại đây, các kiến nghị thiết thực đã được đưa ra, tập trung vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hợp tác, đặc biệt trên các lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính. Hai bên cũng chia sẻ kinh nghiệm xây dựng và thực thi chính sách trong những lĩnh vực thiết yếu như năng lượng, khoa học – công nghệ, y tế, giáo dục, nông nghiệp công nghệ cao. Đây là những chủ đề mang tính chiến lược, trực tiếp phục vụ nhu cầu phát triển của cả Việt Nam và Cuba.

Điểm nổi bật là, tại Phiên họp lần thứ nhất, hai bên đã thống nhất sẽ nghiên cứu khả năng phối hợp giám sát việc triển khai các văn kiện hợp tác đã ký, bảo đảm rằng những thỏa thuận cấp cao không chỉ dừng lại trên giấy tờ mà được thực hiện hiệu quả trong thực tế. Đây chính là giá trị gia tăng đặc biệt mà cơ chế Ủy ban liên nghị viện mang lại: vừa tạo diễn đàn thảo luận, vừa giúp theo dõi, giám sát để tăng tính khả thi và bền vững của hợp tác.

Chính vì vậy, Phiên họp lần thứ hai tại Hà Nội lần này được kỳ vọng sẽ tiếp tục phát huy tinh thần thiết thực ấy, đưa ra thêm những giải pháp cụ thể để hỗ trợ Chính phủ và các cơ quan liên quan của hai nước trong triển khai hợp tác. Như vậy, Ủy ban không chỉ góp phần củng cố quan hệ chính trị – ngoại giao, mà còn gắn kết trực tiếp với hợp tác kinh tế – thương mại, khoa học – kỹ thuật, tạo thêm động lực cho quan hệ Việt Nam – Cuba.

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández và các đại biểu trong chuyến thăm cầu Hiền Lương, Quảng Trị nhân dịp kỷ niệm 50 năm Lãnh tụ Fidel Castro thăm vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam, tháng 9/2023. (Ảnh: ĐK)

Đại sứ đánh giá thế nào về hợp tác giữa Quốc hội hai nước thời gian qua, đặc biệt ở các lĩnh vực trao đổi đoàn, phối hợp tại các diễn đàn nghị viện quốc tế, cũng như trong việc thúc đẩy hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hợp tác kinh tế – thương mại và giám sát triển khai các thỏa thuận song phương một cách bền vững?

Trong nhiều năm qua, hợp tác giữa Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Cuba luôn là một trong những điểm sáng trong quan hệ song phương. Đây là kênh hợp tác có tính chất bổ trợ rất quan trọng cho quan hệ giữa hai Đảng và hai Nhà nước.

Về trao đổi đoàn, hai bên duy trì thường xuyên các chuyến thăm, tiếp xúc cấp cao cũng như ở cấp ủy ban chuyên môn. Các đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam đã nhiều lần sang thăm Cuba, tham dự các hoạt động nghị viện quốc tế tại Havana, trong khi Quốc hội Cuba cũng thường xuyên cử đoàn tham dự các hội nghị, hội thảo tại Việt Nam và trong khu vực châu Á. Chính những chuyến đi này đã góp phần duy trì sự tin cậy chính trị, tăng cường tình đoàn kết đặc biệt giữa hai Quốc hội và nhân dân hai nước.

Về phối hợp quốc tế, Quốc hội Việt Nam và Quốc hội Cuba luôn ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn nghị viện đa phương như Liên minh Nghị viện thế giới (IPU), Diễn đàn Nghị viện châu Á – Thái Bình Dương (APPF) và nhiều khuôn khổ khác. Sự phối hợp này không chỉ thể hiện tình đoàn kết truyền thống mà còn giúp hai bên bảo vệ những lợi ích chính đáng của mình, đồng thời cùng nhau thúc đẩy các giá trị chung về hòa bình, công lý và phát triển bền vững.

Chủ tịch Quốc hội Cuba Esteban Lazo Hernández thăm Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba. (Nguồn: ĐSQ Việt Nam tại Cuba)

Về phương diện hoàn thiện hệ thống pháp luật, các cuộc tiếp xúc, hội đàm giữa hai Quốc hội đã góp phần chia sẻ kinh nghiệm xây dựng chính sách, pháp luật phù hợp với điều kiện cụ thể của mỗi nước. Đặc biệt, những nội dung được bàn thảo trong khuôn khổ Ủy ban hợp tác liên nghị viện đã và đang hướng tới việc tạo hành lang pháp lý thông thoáng hơn, hỗ trợ doanh nghiệp hai nước khai thác tiềm năng hợp tác kinh tế – thương mại, đầu tư, năng lượng, y tế và công nghệ sinh học. Đây là những lĩnh vực Cuba có thế mạnh, trong khi Việt Nam có nhu cầu hợp tác và bổ sung nguồn lực.

Điểm đáng chú ý là hai bên đã thống nhất phối hợp nghiên cứu cơ chế giám sát chung đối với việc thực thi các thỏa thuận song phương, nhằm bảo đảm các văn kiện hợp tác được triển khai hiệu quả, tránh tình trạng “ký nhiều, làm ít”. Cách tiếp cận này cho thấy sự chủ động, sáng tạo của hai Quốc hội trong việc đồng hành cùng Chính phủ hai nước, góp phần đưa quan hệ hợp tác đi vào chiều sâu và bền vững hơn.

Tôi tin tưởng rằng với nền tảng chính trị đặc biệt, với sự tin cậy lẫn nhau và tinh thần đoàn kết thủy chung, hợp tác nghị viện giữa Việt Nam và Cuba sẽ tiếp tục phát huy vai trò quan trọng. Trong giai đoạn tới, Quốc hội hai nước sẽ cùng phối hợp chặt chẽ hơn nữa để vừa tăng cường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, vừa thúc đẩy xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý thuận lợi cho hợp tác kinh tế – thương mại, đầu tư. Đồng thời, hai bên sẽ tiếp tục ủng hộ nhau trên trường quốc tế, bảo vệ lợi ích chính đáng của mình và cùng nhau thúc đẩy mục tiêu xây dựng một thế giới hòa bình, ổn định, công bằng và phát triển bền vững.

Chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Quốc hội Esteban Lazo Hernández và việc đồng chủ trì Phiên họp lần thứ hai Ủy ban hợp tác liên nghị viện Việt Nam – Cuba là một cột mốc quan trọng trong quan hệ hai nước. Sự kiện này vừa mang ý nghĩa chính trị sâu sắc, mở ra những triển vọng hợp tác thực chất trên nhiều lĩnh vực, từ nghị viện, chính trị đến kinh tế, thương mại, khoa học – công nghệ, nông nghiệp công nghệ cao. Đây là minh chứng sinh động cho mối quan hệ hữu nghị truyền thống đặc biệt, thủy chung, trong sáng và gắn bó keo sơn giữa Việt Nam và Cuba – một tài sản vô giá cần được thế hệ hôm nay và mai sau tiếp tục gìn giữ, phát huy.

Xin trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Đức Khải