Đại sứ Malaysia: AIPA 46 là 'bệ phóng' để nghị viện trở thành động lực chính hiện thực hóa khát vọng ASEAN

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cùng Chủ tịch Hạ viện Malaysia Tan Sri Dato' Johari Bin Abdul tham quan Phòng Truyền thống Quốc hội Việt Nam nhân dịp thăm Việt Nam tháng 10/2024. (Nguồn: quochoi.vn)

Đại sứ đánh giá như thế nào về ý nghĩa và trọng tâm của Đại hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN (AIPA) lần thứ 46 đối với các mục tiêu phát triển mới của ASEAN?

Đại hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN lần thứ 46 (AIPA 46), diễn ra từ ngày 16-22/9 tại Kuala Lumpur, Malaysia là một dấu mốc quan trọng trong tiến trình phát triển của ASEAN, khi gắn kết hoạt động nghị viện với Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045.

Với vai trò là Chủ tịch ASEAN và Chủ tịch AIPA năm 2025, Malaysia đặt trọng tâm vào các chủ đề liên quan đến tính bao trùm và phát triển bền vững, nhấn mạnh cam kết bảo đảm "không ai bị bỏ lại phía sau" trong hành trình phát triển của khu vực.

Đại sứ Malaysia tại Việt Nam Dato' Tan Yang Thai. (Ảnh: Quang Hòa)

Chủ đề của AIPA 46 lần này là: "Quốc hội ở tuyến đầu vì một ASEAN tăng trưởng bao trùm và bền vững", khẳng định nghị viện không chỉ dừng lại ở vai trò tư vấn mà phải trở thành cơ quan lập pháp chủ động, chịu trách nhiệm trong giám sát, bảo đảm trách nhiệm giải trình và chuyển hóa khát vọng khu vực thành các luật và chính sách cụ thể.

AIPA 46 sẽ làm nổi bật vai trò trung tâm của nghị viện trong thúc đẩy phát triển bao trùm và bền vững, đặt nghị viện trở thành động lực chính để hiện thực hóa các mục tiêu dài hạn của ASEAN.

Đại hội đồng cũng hướng tới thúc đẩy học hỏi lẫn nhau giữa nghị viện nước thành viên thông qua chia sẻ kinh nghiệm lập pháp tiên tiến và các cơ chế giám sát hiệu quả.

Đồng thời, AIPA 46 đặt mục tiêu nâng cao năng lực nghị viện trong việc ứng phó chủ động với những thách thức và nắm bắt cơ hội mới trên con đường hướng tới tăng trưởng bao trùm. Qua đó, AIPA khuyến khích hợp tác chặt chẽ hơn với cộng đồng, khu vực tư nhân và giới học thuật để bảo đảm Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 được thúc đẩy với sự tham gia rộng rãi.

Cuối cùng, AIPA 46 được giao trọng trách đưa ra các khuyến nghị chính sách và lập pháp cụ thể nhằm xây dựng một ASEAN công bằng hơn, kiên cường hơn và hướng tới tương lai.

Tóm lại, AIPA 46 không chỉ là một sự kiện ngoại giao, mà còn là "bệ phóng" nghị viện, thể hiện vai trò tiên phong của nghị viện trong việc dẫn dắt sự phát triển dài hạn, lấy người dân làm trung tâm của ASEAN.

Malaysia tổ chức Hội nghị tham vấn lần thứ 2 các nghị sỹ trẻ ASEAN (YPA) tháng 5/2025.

Đại sứ kỳ vọng gì về sự tham gia của Việt Nam trong khuôn khổ AIPA 46 lần này?

Sự tham gia lâu dài của Việt Nam trong AIPA, với tư cách là một trong những thành viên sớm nhất và có nhiều đóng góp quan trọng cho hợp tác nghị viện khu vực, luôn có giá trị to lớn. Trong bối cảnh Malaysia đảm nhiệm vai trò Chủ tịch ASEAN và Chủ tịch AIPA năm 2025, Việt Nam có nhiều thuận lợi để phát huy vai trò dẫn dắt trên nhiều lĩnh vực chủ chốt.

Trong các khuôn khổ của AIPA bao gồm các phiên họp Đại hội đồng và các cơ chế chuyên đề như Nhóm nghị sĩ trẻ AIPA (YPA), Nhóm nghị sĩ nữ AIPA (WAIPA), Ủy ban điều phối (Caucus) và Ủy ban điều phối về phòng chống ma túy (AIPACODD), Việt Nam đã và đang có nhiều đóng góp thiết thực.

Trong khuôn khổ AIPACODD cũng như các cơ chế khác của AIPA, Việt Nam được kỳ vọng sẽ mang đến những đóng góp giá trị về tăng trưởng bao trùm, kinh tế số, phát triển bền vững và sự tham gia của thanh niên. Đồng thời, Việt Nam có thể chia sẻ kinh nghiệm từ những cải cách trong nước nhằm thúc đẩy tăng trưởng công bằng và khả năng chống chịu trước tác động của môi trường.

Quan trọng không kém, sự tham gia của Việt Nam trong AIPA được kỳ vọng sẽ đưa ra các khuyến nghị phù hợp với mục tiêu phát triển của AIPA, đặc biệt trong việc thúc đẩy khung pháp lý và cơ chế giám sát nhằm tăng cường tính bao trùm và phát triển bền vững trong toàn khu vực.

"AIPA Roadshow tại Việt Nam" được tổ chức tháng 8 vừa qua giúp nâng cao nhận thức của thế hệ trẻ về ASEAN và AIPA. (Ảnh: Nguyễn Hồng)

Về quan hệ Việt Nam-Malaysia, chuyến thăm lần này có ý nghĩa như thế nào đối với quan hệ song phương và kỳ vọng về hợp tác nghị viện giữa hai nước, thưa Đại sứ?

Chuyến thăm chính thức Malaysia dịp này của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn là một dấu mốc quan trọng trong quan hệ Malaysia-Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh hai nước vừa nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện (2024). Bên cạnh đó, chủ đề AIPA 46, đặt nghị viện ở tuyến đầu của tăng trưởng bao trùm và phát triển bền vững, phản ánh sâu sắc những ưu tiên chung của cả hai quốc gia.

Cơ chế của AIPA, cho phép mỗi nghị viện cử đoàn đại biểu tối đa 15 thành viên, đồng thời tổ chức các đối thoại liên nghị viện trong khuôn khổ WAIPA, YPA, Caucus và nhiều cơ chế khác, do vậy sẽ mở ra nhiều kênh hợp tác song phương.

Malaysia kỳ vọng chuyến thăm lần này sẽ mở rộng hợp tác nghị viện song phương thông qua tham gia ủy ban chung, hợp tác ở cấp cán bộ và các sáng kiến nâng cao năng lực. Đây cũng là dịp để hai cơ quan lập pháp tăng cường gắn kết trong hoạch định chính sách thúc đẩy phát triển công bằng, bền vững, đồng thời thúc đẩy hợp tác trong các nhóm nghị sĩ nhằm giải quyết những vấn đề khu vực như khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu, nạn buôn người và đầu tư bền vững.

Đồng thời, chuyến thăm cũng là cơ hội củng cố vai trò của nghị viện trong việc bảo đảm tính minh bạch và trách nhiệm giải trình trong thực thi chính sách. Thông qua AIPA 46, Malaysia và Việt Nam có thể nâng tầm hợp tác lập pháp song phương, đóng góp thiết thực vào tầm nhìn về một ASEAN thịnh vượng, bao trùm và phát triển bền vững.

Trân trọng cảm ơn Đại sứ!

Hà Phương