Đăng quyết định kỷ luật sinh viên thực tập lên mạng xã hội, đúng hay sai?

Ngày 29-11, mạng xã hội xôn xao với bài đăng trên Facebook của một công ty về việc xử lý kỷ luật thực tập sinh. Sinh viên này đang theo học Khoa Quan hệ Công chúng - Truyền thông của một trường đại học tại TP.HCM.

Theo Quyết định kỷ luật (ký ngày 26-11), lỗi vi phạm của sinh viên: "có lời lẽ thách thức và thái độ không chuẩn mực với cấp trên, vi phạm quy định về tác phong và giao tiếp công ty"; hình thức kỷ luật: "không công nhận quá trình thực tập tại công ty và thu hồi dấu mộc xác nhận thực tập"; đề nghị trường đại học nơi sinh viên theo học xem xét và có biện pháp nhắc nhở đối với sinh viên.

Nhà trường đã lên tiếng xác nhận sự việc và cho rằng hành động của công ty là không phù hợp. Nhà trường sẽ làm việc để bảo vệ quyền lợi chính đáng của sinh viên song song với việc giáo dục nếu sinh viên có thái độ chưa đúng.

Công ty đăng tải quyết định kỷ luật sinh viên lên mạng xã hội. Ảnh chụp màn hình

Hiện bài đăng này không còn thấy trên Facebook của công ty. Tuy nhiên, nhiều bạn đọc thắc mắc, việc "bêu tên" sinh viên thực tập lên mạng xã hội có vi phạm pháp luật không?

PGS-TS Đoàn Thị Phương Diệp (Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP.HCM) cho biết thực tập nghề nghiệp là một nội dung bắt buộc trong chương trình đào tạo của hầu hết các ngành học ở bậc đại học.

Ví dụ, theo điểm c mục 2.5 của Quyết định 678/2025 của Bộ GD&ĐT quy định "thành phần thực tập, trải nghiệm là bắt buộc, có khối lượng tối thiểu 07 tín chỉ và tối đa là 15 tín chỉ". Đồng thời, trên thực tế các sinh viên trước khi tốt nghiệp đại học phải trải qua ít nhất một kỳ thực tập.

Tuy nhiên, hiện tại chưa có quy định nào điểu chỉnh quan hệ giữa sinh viên và cơ quan/tổ chức nơi sinh viên thực tập trong suốt khoảng thời gian diễn ra kỳ thực tập.

PGS-TS Đoàn Thị Phương Diệp - Trường ĐH Kinh tế - Luật, ĐH Quốc gia TP.HCM. Ảnh: TRẦN LINH

Do vậy, hầu hết các doanh nghiệp đều sẽ tiến hành ký các "hợp đồng thực tập" để làm cơ sở điều chỉnh mối quan hệ này, trong đó sẽ có các nội dung cơ bản như thời hạn thực tập, quyền và nghĩa vụ của sinh viên đi thực tập, quyền và nghĩa vụ của cơ quan/đơn vị nơi thực tập…

Cũng cần lưu ý rằng việc sinh viên đến "xin thực tập" tại một cơ quan, đơn vị sẽ có sự khác biệt với "tập nghề" theo quy định tại Điều 61 khoản 2 Bộ luật Lao động.

PGS-TS Đoàn Thị Phương Diệp cho rằng, việc công khai dữ liệu cá nhân theo quy định của luật ở Việt Nam được điều chỉnh chủ yếu bởi Nghị định 13/2023 về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Việc công ty đăng tải thông tin cá nhân của sinh viên, gồm: họ tên sinh viên, trường, ngành học, lí do bị kỷ luật... thuộc trường hợp "công khai dữ liệu cá nhân".

Theo khoản 3 Điều 2 Nghị định 13, dữ liệu cá nhân cơ bản bao gồm: họ, chữ đệm và tên khai sinh; ngày, tháng, năm sinh; giới tính...

Điều 9 Nghị định 13/2023 quy định cụ thể chủ thể dữ liệu cá nhân có các quyền, gồm: quyền được biết về hoạt động xử lý dữ liệu cá nhân; đồng ý hoặc không đồng ý cho phép xử lý dữ liệu cá nhân; truy cập để xem, chỉnh sửa hoặc yêu cầu chỉnh sửa dữ liệu cá nhân; rút lại sự đồng ý; xóa hoặc yêu cầu xóa dữ liệu cá nhân; yêu cầu hạn chế xử lý dữ liệu cá nhân của mình; yêu cầu bên kiểm soát dữ liệu cá nhân cung cấp cho bản thân dữ liệu cá nhân; phản đối việc xử lý dữ liệu cá nhân của mình nhằm ngăn chặn hoặc hạn chế tiết lộ dữ liệu cá nhân.

Ngoài ra, chủ thể dữ liệu có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện; yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật khi xảy ra vi phạm quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác...

Chủ thể dữ liệu còn có quyền tự bảo vệ theo quy định của BLDS, luật khác có liên quan hoặc yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thực hiện các phương thức bảo vệ quyền dân sự theo quy định tại Điều 11 Bộ luật Dân sự về các phương thức bảo vệ quyền dân sự như buộc chấm dứt hành vi xâm phạm; buộc xin lỗi, cải chính công khai; bồi thường thiệt hại...

Cạnh đó, PGS-TS Đoàn Thị Phương Diệp cho rằng, công ty nơi tiếp nhận sinh viên thực tập cần dự kiến trước về nghĩa vụ tuân thủ của sinh viên đối với quy tắc ứng xử tại nơi thực tập, nội quy tại nơi thực tập.. thông qua hợp đồng/thỏa thuận thực tập.

"Thông thường những trường hợp không tuân thủ sẽ dẫn đến quyền được chấm dứt sớm kỳ thực tập của bên nhận thực tập. Một số trường hợp, nơi thực tập sẽ gửi văn bản về trường nơi sinh viên học tập để nhà trường xem xét xử lý" - PGS-TS Đoàn Thị Phương Diệp nói.

Cạnh đó, việc thực tập là yêu cầu bắt buộc để sinh viên có thể tốt nghiệp và nhận bằng cử nhân.

Đây cũng là cơ hội để sinh viên trải nghiệm sớm môi trường làm việc, dự kiến trước được tương lai nghề nghiệp. Do vậy sinh viên cần quý trọng các cơ hội thực tập thật sự chất lượng, cần tôn trọng văn hóa ứng xử, nội quy nơi đến thực tập và cần nỗ lực hoàn thành tốt công việc thực tập được giao. Như vậy kỳ thực tập mới mang lại lợi ích thật sự cho cả hai bên, bên thực tập và bên nhận thực tập.

Tuy nhiên, cũng không ít những trường hợp sinh viên nhận được sự đối xử không phù hợp tại nơi phù hợp hoặc trải nghiệm nghề nghiệp gần như không có. Trong trường hợp này, sinh viên cần nhanh chóng tìm nơi thực tập phù hợp hơn.

SONG MAI