Dấu ấn nông nghiệp hiện đại

Mô hình sản xuất nông nghiệp hiện đại của HTX dịch vụ nông nghiệp Kiên Thọ được nhiều đoàn đến tham quan, học tập kinh nghiệm.

Tại thôn Thọ Phú của xã miền núi Kiên Thọ, HTX dịch vụ nông nghiệp Kiên Thọ đã mạnh dạn thuê để cải tạo một vùng đất nông nghiệp ven đồi thành hệ thống nhà lưới canh tác dưa vàng, dưa chuột và một số cây màu theo hướng công nghệ cao. Gần 11.500m2 đất dốc trước kia chỉ trồng dứa và sắn hiệu quả kinh tế thấp đã trở thành mô hình canh tác hiện đại, trong đó có gần 7.000m2 nhà lưới, còn lại bố trí sản xuất giá thể và các công trình kỹ thuật phụ trợ. Trong những khu nhà lưới, quanh năm cây dưa xanh tốt, được trồng gối lứa theo đúng quy trình phát triển nông nghiệp hữu cơ hiện đại. Sản phẩm dưa vàng trong khu sản xuất được cung ứng đi nhiều thị trường trong và ngoài tỉnh.

Theo ông Nguyễn Văn Biên, đại diện HTX: “Từ năm 2019, chúng tôi đã thuê lại khu đất này để đầu tư mô hình nông nghiệp hiện đại đầu tiên của xã Kiên Thọ. Đến nay tổng mức đầu tư hạ tầng sản xuất, cải tạo, hệ thống nhà lưới đã lên hơn 2 tỷ đồng. HTX đã ký hợp đồng liên kết với Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao Lam Sơn thuộc Công ty CP Mía đường Lam Sơn để được chuyển giao kỹ thuật canh tác và bảo đảm đầu ra cho sản phẩm”.

Năm 2021, sản phẩm dưa vàng của HTX được công nhận đạt chuẩn OCOP 3 sao, trước đó mô hình cũng được công nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Theo hạch toán của HTX, doanh thu trung bình mỗi năm của mô hình đạt hơn 1,8 tỷ đồng, trừ các chi phí và khấu hao cơ sở hạ tầng vẫn còn lợi nhuận hơn 1 tỷ đồng/năm. Không chỉ giải quyết việc làm thường xuyên cho 5 lao động địa phương với mức thu nhập 5 đến 7 triệu đồng/người/tháng, mô hình còn tạo hiệu ứng và chuyển giao kỹ thuật cho các hộ trong vùng, góp phần làm thay đổi tư duy sản xuất hiện đại cho người dân quanh vùng. HTX dịch vụ nông nghiệp Kiên Thọ đã chứng minh, không chỉ khu vực đồng bằng đất đai thuận lợi, mà chỉ cần thay đổi tư duy và cách làm, ở miền núi cũng có thể gây dựng những vùng sản xuất hiện đại, cho thu nhập cao gấp hàng chục lần cây trồng truyền thống trước kia.

Trong lộ trình gây dựng và phát triển nền nông nghiệp hiện đại, tỉnh Thanh Hóa đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, giai đoạn 2020-2025, giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản tăng bình quân khoảng 3,81%/năm, vượt 0,81% so với mục tiêu Đại hội Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa lần XIX đã đề ra. Cơ cấu kinh tế trong nội bộ ngành nông nghiệp cũng đang chuyển dịch đúng hướng, tỷ trọng chăn nuôi, lâm nghiệp và thủy sản trong cơ cấu giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản ngày càng tăng.

Trong lộ trình phát triển nông nghiệp hiện đại, tỉnh và ngành xác định nhiệm vụ tích tụ đất đai để hình thành vùng sản xuất quy mô lớn, áp dụng tiến bộ khoa học là nhiệm vụ quan trọng. Gần 5 năm qua, toàn tỉnh đã tích tụ tập trung thêm 34.170ha đất để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao. Đến nay, tổng sản lượng lương thực bình quân năm 2025 giữ mức 1,57 triệu tấn, giá trị sản xuất trồng trọt trên 1 đơn vị diện tích năm 2025 ước đạt 125 triệu đồng/ha, cao hơn 34,6 triệu đồng so với năm 2020.

Đến nay, ở khắp nơi trên địa bàn tỉnh đều hình thành được các vùng sản xuất nguyên liệu tập trung quy mô lớn, như: vùng trồng cây ăn quả tập trung 14.000ha, vùng trồng rau an toàn tổng diện tích 14.300ha gieo trồng. Những cây trồng truyền thống cũng được bố trí tập trung để dễ dàng áp dụng tiến bộ kỹ thuật trong canh tác, tạo thành vùng lúa thâm canh 150.000ha, vùng ngô thâm canh tổng diện tích 20.000ha, vùng mía thâm canh 12.000ha...

Những vùng sản xuất này vừa cung cấp nguyên liệu ổn định cho công nghiệp chế biến, vừa thúc đẩy phát triển nông nghiệp số, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn theo chuỗi giá trị. Cũng theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, hiện toàn tỉnh có trên 220ha nhà màng, nhà lưới; 2.500ha sản xuất đạt chứng nhận VietGAP; gần 20ha cây trồng đạt tiêu chuẩn hữu cơ và khoảng 5.100ha diện tích cây trồng sản xuất theo hướng hữu cơ. Ở các địa phương, đã có hàng nghìn mô hình chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp theo hướng hữu cơ, an toàn sinh học, tuần hoàn và có sản phẩm được chứng nhận an toàn thực phẩm.

Với đường hướng phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu nông sản, toàn tỉnh đã thiết lập mã số vùng trồng cho gần 2.000ha cây trồng nông nghiệp, xây dựng bản đồ nông hóa, phát triển cổng thông tin điện tử “nongsanantoanthanhhoa.vn” để kết nối cung cầu nông sản an toàn. Tỉnh đã thu hút được nhiều doanh nghiệp lớn đầu tư vào chăn nuôi theo hướng hiện đại như: Newhope, DABACO, Tập đoàn Xuân Thiện, Tập đoàn TH, Mastergood của Hungary... góp phần đưa nông sản Thanh Hóa tham gia sâu vào chuỗi giá trị trong nước và quốc tế.

Việc từng bước hiện đại đang góp phần xây dựng hệ sinh thái nông nghiệp của Thanh Hóa ngày càng bền vững, gia tăng giá trị. Nông nghiệp thực sự đã trở thành “trụ đỡ” nền kinh tế của tỉnh không chỉ hiện tại mà cả tương lai.

Bài và ảnh: Linh Trường