Đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế cùng với quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ 'trọng yếu, thường xuyên'

Từ Cương lĩnh 1991 đến Đại hội XIII của Đảng, đối ngoại và hội nhập quốc tế luôn được coi là một trong những nhiệm vụ quan trọng nhưng chưa được xác định thành nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên”. Việc Trung ương lần đầu tiên xác định đối ngoại, hội nhập quốc tế cùng với quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” đã mở ra một khung chiến lược toàn diện hơn, đánh dấu sự đổi mới về tư duy, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Đảng trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và cạnh tranh địa chính trị, kinh tế toàn cầu ngày càng gay gắt.

Tư duy mới, tầm nhìn chiến lược trong xác định quan điểm đối ngoại, hội nhập quốc tế cùng với quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” dựa trên cơ sở khoa học đúng đắn, sâu sắc cả về lý luận và thực tiễn.

Ảnh minh họa: qdnd.vn

Trong phong trào cách mạng thế giới, khẩu hiệu “Vô sản tất cả các nước, đoàn kết lại!” là lời hiệu triệu tập hợp lực lượng được C.Mác và Ph.Ăngghen nêu ra trong “Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản” năm 1848, đồng thời cũng là yêu cầu có tính nguyên tắc cơ bản cho các đảng cộng sản về quan hệ quốc tế. V.I.Lênin cũng rất coi trọng lĩnh vực đối ngoại để học hỏi kinh nghiệm, thu hút công nghệ và kỹ thuật quản lý tiên tiến của thế giới cho xây dựng chủ nghĩa xã hội. Cho đến nay, những quan điểm trên vẫn có ý nghĩa thực tiễn sâu sắc trong việc thúc đẩy sự hợp tác quốc tế để đối phó với các thách thức kinh tế, xã hội toàn cầu, hướng tới một thế giới công bằng và nhân văn hơn.

Đối với Việt Nam, ngay từ buổi đầu lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã gửi thư tới Liên hợp quốc khẳng định tinh thần hòa hiếu và chủ động hội nhập, mong muốn làm bạn với tất cả các nước. Người coi đối ngoại là công cụ hiệu quả để bảo vệ độc lập, tự do và xây dựng, phát triển đất nước. Người từng nói: “... dùng binh giỏi nhất, là đánh bằng mưu. Thứ hai là đánh bằng ngoại giao. Thứ ba mới là đánh bằng binh”. Chủ tịch Hồ Chí Minh xác định đối ngoại phải là một mặt trận, một binh chủng hợp thành của cách mạng theo phương châm “vừa đánh, vừa đàm”, đặt Việt Nam trong dòng chảy của cách mạng thế giới.

Thực tiễn quá trình ra đời, phát triển, lãnh đạo cách mạng của Đảng Cộng sản Việt Nam gần 100 năm qua luôn gắn liền với các hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế. Những thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam dưới sự lãnh đạo của Đảng, từ Cách mạng Tháng Tám, qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược giành độc lập, thống nhất đất nước, đến những thành tựu có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới hiện nay đều có sự đóng góp to lớn của đối ngoại, hội nhập quốc tế.

Bên cạnh đó, những biến đổi nhanh chóng và phức tạp của tình hình thế giới và khu vực thời gian gần đây cũng như những cơ hội và thách thức đặt ra cho Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới càng đòi hỏi phải coi trọng, đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế. Mặt khác, cuộc cách mạng khoa học-công nghệ cùng tiến trình toàn cầu hóa, sự xuất hiện của chuỗi sản xuất toàn cầu đặt ra yêu cầu đẩy mạnh hợp tác, giao lưu giữa các quốc gia. Thực tế đó đòi hỏi phải đặt công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế vào vị trí rất quan trọng.

Từ những cơ sở lý luận và thực tiễn cho thấy việc Đảng ta xác định nâng tầm đối ngoại, hội nhập quốc tế cùng với quốc phòng, an ninh có vị trí “trọng yếu, thường xuyên” trong quan điểm chỉ đạo đổi mới là sự phát triển nhận thức lý luận và đường lối, chủ trương rất đúng đắn.

Về nội dung cốt lõi đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” được làm rõ: Cùng với quốc phòng và an ninh, đẩy mạnh đối ngoại và hội nhập quốc tế là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên, phải được ưu tiên hàng đầu. Đối ngoại không phải là công việc mang tính thời vụ hay chỉ diễn ra khi có sự kiện lớn mà là một quá trình liên tục, đòi hỏi sự thích ứng liên tục. Đối ngoại, hội nhập quốc tế phải diễn ra trên tất cả lĩnh vực: Kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, văn hóa, xã hội, khoa học-công nghệ... Đối ngoại, hội nhập quốc tế phải là sự nghiệp toàn dân, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phát huy vai trò tiên phong của đối ngoại trong việc tạo lập và giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, tranh thủ các nguồn lực bên ngoài, phối hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh, đối ngoại với các ngành, các cấp.

Để đối ngoại, hội nhập quốc tế cùng với quốc phòng, an ninh là nhiệm vụ “trọng yếu, thường xuyên” cần tiếp tục kế thừa các mục tiêu, nguyên tắc, phương châm, phương thức “đối ngoại, hội nhập quốc tế” được khẳng định trong thời gian qua. Đồng thời tập trung thực hiện tốt các nội dung, đó là: Nâng cao nhận thức về đối ngoại cùng với quốc phòng, an ninh là một nhiệm vụ trọng yếu để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, bảo đảm môi trường hòa bình cho công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Hoàn thiện thể chế và cơ chế phối hợp liên ngành; hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến đối ngoại, quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế. Chủ động, tích cực hội nhập quốc tế và triển khai hiệu quả các biện pháp ngoại giao để thu hút mạnh mẽ nguồn lực từ bên ngoài và bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

Đẩy mạnh đối ngoại, hội nhập quốc tế phải là sự nghiệp của toàn dân, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước. Hoạt động đối ngoại được triển khai trên cả 3 trụ cột: Đối ngoại Đảng, ngoại giao Nhà nước, đối ngoại nhân dân đồng bộ, toàn diện, sâu rộng. Trong quá trình thực hiện chống tuyệt đối hóa một mặt nào đó. Quốc phòng, an ninh và đối ngoại, hội nhập quốc tế là hai lĩnh vực có vai trò khác nhau nhưng có quan hệ chặt chẽ với nhau. Việc bổ sung, nâng tầm đối ngoại, hội nhập quốc tế trở thành “trọng yếu, thường xuyên” không chỉ thay đổi tư duy mà là đòn bẩy chiến lược, đưa đối ngoại, hội nhập quốc tế trở thành công cụ cốt lõi của an ninh quốc gia và phát triển bền vững. Sự đổi mới này khẳng định Việt Nam quyết tâm chủ động, linh hoạt và toàn diện trong vận dụng sức mạnh mềm, nâng cao vị thế trên trường quốc tế trong kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, hùng cường của dân tộc.