Đẩy mạnh tầm soát dị tật tim bẩm sinh cho trẻ
Vừa qua, gần 1.000 trẻ em ở xã Khánh Vĩnh được tầm soát các dị tật tim bẩm sinh. Chương trình do đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đến từ Liên chi hội Tim mạch nhi và Tim bẩm sinh TP. Hồ Chí Minh, Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Khánh Hòa phối hợp thực hiện. Hoạt động trên mở ra cơ hội điều trị kịp thời cho nhiều trẻ em vùng sâu, vùng xa mắc các bệnh lý trên.
Nhiều trẻ được tầm soát
Từ sáng sớm, nhiều trẻ em được phụ huynh đưa đến Trung tâm Y tế Khánh Vĩnh để khám sàng lọc các dị tật tim bẩm sinh. Tại Khoa Khám bệnh, các bác sĩ, đội ngũ tình nguyện viên mỗi người mỗi việc: Hướng dẫn các bé vào phòng khám, siêu âm, tư vấn các bước chuẩn bị để điều trị cho những bé mắc bệnh...

Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Nguyên Tín siêu âm tầm soát dị tật tim bẩm sinh cho trẻ em xã Khánh Vĩnh.
Phần lớn các em đến khám là con em đồng bào dân tộc thiểu số. Do điều kiện kinh tế, hiểu biết về y tế còn hạn chế, việc tiếp cận các dịch vụ khám, chữa bệnh chuyên sâu rất khó khăn, nên các bậc phụ huynh chưa từng đưa con em mình đi siêu âm tim. Tại thời điểm khám sàng lọc, nhiều trường hợp không có biểu hiện rõ ràng bên ngoài, trẻ vẫn ăn ngủ, sinh hoạt bình thường, nhưng qua thăm khám chuyên sâu lại phát hiện mắc bệnh. Đơn cử như bé Hà Thị Như Nguyệt (6 tuổi, xã Khánh Vĩnh) được chẩn đoán còn ống động mạch - một dạng dị tật tim bẩm sinh. Đây là bệnh lý có thể can thiệp hiệu quả nếu được phát hiện sớm, giúp trẻ phát triển bình thường và tránh biến chứng nguy hiểm. Sau siêu âm, các bác sĩ giải thích rõ tình trạng bệnh của bé và hướng điều trị cho gia đình. Chị Hà Thị Thanh Hồng - mẹ của bé Nguyệt cho biết: “Từ lúc sinh ra đến nay, bé nhà tôi phát triển bình thường. Nhận được kết quả chẩn đoán, tôi cũng lo. Nhưng được bác sĩ tư vấn, hướng dẫn tận tình, tôi cũng yên tâm và sẽ đưa cháu đi điều trị sớm”. Còn trường hợp con trai của chị Cao Thị Lúa - xã Khánh Vĩnh, được chẩn đoán hẹp van động mạch phổi. Chị Lúa chia sẻ: “Bé nhà tôi từ nhỏ đến lớn không có biểu hiện gì bất thường, chỉ là không tăng cân mặc dù cháu được ăn uống đầy đủ. Nhờ khám sàng lọc mới phát hiện cháu mắc dị tật tim bẩm sinh. Theo hướng dẫn của bác sĩ, đợt sau đoàn ra, tôi sẽ đưa bé xuống BVĐK Khánh Hòa để các bác sĩ kiểm tra và thực hiện can thiệp tim cho bé”.
Kết thúc đợt khám sàng lọc, có 7 trẻ được phát hiện bị các dị tật tim bẩm sinh như: Còn ống động mạch, hẹp van động mạch phổi, thông liên thất… Có 6 trẻ được chỉ định phẫu thuật ngay tại BVĐK Khánh Hòa; 1 trường hợp nặng hơn được chuyển lên Bệnh viện Nhi đồng 1 TP. Hồ Chí Minh để điều trị.
Nhiều ca được can thiệp ngay tại địa phương

Thực hiện ca can thiệp tim bẩm sinh tại Bệnh viện Đa khoa Khánh Hòa.
Tiến sĩ, bác sĩ Đỗ Nguyên Tín - Trưởng đơn vị Can thiệp tim mạch, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP. Hồ Chí Minh, người thực hiện chuyển giao kỹ thuật can thiệp tim bẩm sinh cho BVĐK Khánh Hòa cho biết: “Tại các xã miền núi, phần lớn trẻ em ít được tiếp cận dịch vụ y tế chuyên sâu, nhất là trong lĩnh vực tim mạch. Vì thế, chúng tôi thường chọn tổ chức các đợt tầm soát ở những khu vực này. Qua tầm soát, nếu phát hiện trẻ nào mắc bệnh, chúng tôi sẽ đưa về những cơ sở y tế gần nhất có khả năng can thiệp tim mạch để điều trị. Riêng tại BVĐK Khánh Hòa, qua thời gian chuyển giao kỹ thuật can thiệp tim tẩm sinh, đội ngũ y, bác sĩ ở đây thực hiện rất tốt; trang thiết bị bảo đảm. Vì thế, sau tầm soát, chúng tôi chỉ chuyển những ca nặng vào TP. Hồ Chí Minh điều trị; những trường hợp dị tật thông thường sẽ được điều trị tại bệnh viện. Điều trị tại tỉnh giúp giảm chi phí đi lại, thời gian cho bệnh nhân và người nhà, vừa giảm tải cho tuyến trên”. Theo bác sĩ Phạm Công Nhựt - Trưởng khoa Tim mạch can thiệp, BVĐK Khánh Hòa, trẻ bị dị tật tim bẩm sinh nếu không được phát hiện, điều trị sớm sẽ gặp những biến chứng nguy hiểm. Chưa kể, quá trình can thiệp khi trẻ lớn sẽ phức tạp và tốn kém hơn.
Chương trình tầm soát miễn phí các dị tật tim bẩm sinh không chỉ giúp phát hiện sớm, can thiệp kịp thời cho trẻ bị mắc bệnh, mà còn là bước nối quan trọng trong chuỗi hoạt động chuyển giao kỹ thuật giữa tuyến trung ương và địa phương. Sau hơn 10 năm chuyển giao kỹ thuật theo hướng cầm tay chỉ việc, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP. Hồ Chí Minh đã hỗ trợ BVĐK Khánh Hòa làm chủ nhiều kỹ thuật can thiệp tim bẩm sinh. Đã có hơn 1.000 trẻ dị tật tim bẩm sinh ở tỉnh Khánh Hòa và các tỉnh lân cận được điều trị thành công từ chương trình. Qua chuyển giao kỹ thuật, các bác sĩ tại BVĐK Khánh Hòa đã trực tiếp điều trị thành công cho nhiều bệnh nhi ngay tại tỉnh; với những ca bệnh nặng hoặc phức tạp, hai bệnh viện cũng duy trì phối hợp điều trị ngay tại tỉnh để giảm chi phí cho gia đình và giảm tải cho tuyến trên.