Để ngư dân tránh 'thẻ vàng' IUU

Lực lượng bộ đội biên phòng luôn sát cánh với bà con ngư dân

Ngoài tổ chức tuần tra, kiểm soát hoạt động khai thác, đánh bắt của ngư dân trên ngư trường, các ngành, lực lượng chức năng còn tăng cường phối hợp tuyên truyền, nâng cao nhận thức của ngư dân trong chống khai thác IUU…

Thiết thực

Chương trình “Cùng ngư dân thắp sáng đèn trên biển”, do Báo Pháp Luật TP. Hồ Chí Minh phối hợp với các sở, ngành chức năng TP. Huế triển khai đầu tháng 8 vừa qua đã góp phần giúp ngư dân nâng cao nhận thức về việc chống đánh bắt hải sản trái phép để sớm gỡ “thẻ vàng” IUU. Ngoài hoạt động trao tặng 50 phần quà cho ngư dân, với mỗi phần quà trị giá gần 5 triệu đồng, bao gồm 1 cuốn cẩm nang “Những điều cần biết về đánh bắt hải sản”, 1 bộ bình ắc quy, 1 combo pin, đèn led và 1 túi thuốc cứu thương…, chương trình còn tổ chức tọa đàm về các giải pháp gỡ thẻ vàng IUU “Đáp lời ngư dân” để bà con đối thoại trực tiếp với chính quyền về những vấn đề sát sườn, thiết thực và hiệu quả…

Ông Ngô Đức Đông, chủ tàu đánh bắt xa bờ ở phường Thuận An cho biết: “Được tuyên truyền, giải đáp, bà con chúng tôi hiểu rõ khi ra khơi đánh bắt hải sản phải chủ động mở thiết bị giám sát hành trình, không vi phạm khai thác, đánh bắt ở vùng biển nước ngoài. Việc bật thiết bị giám sát hành trình sẽ giúp cơ quan chức năng ghi lại được hành trình khai thác, vừa quản lý tàu vừa xác minh nguồn gốc của hải sản khai thác”.

Còn theo ông Nguyễn Mộng, chủ tàu cá ở xã Vinh Lộc, chương trình đã tổ chức nhiều hoạt động tuyên truyền cho ngư dân hiểu và vận dụng pháp luật trong việc đánh bắt hải sản hợp pháp, góp phần gỡ thẻ vàng IUU, thúc đẩy việc phát triển đời sống của ngư dân và phát triển kinh tế biển bền vững.

Ông Lê Minh Cường, Tổng Thư ký Tòa soạn Báo Pháp Luật TP. Hồ Chí Minh cho rằng, một trong những kỳ vọng lớn hiện nay của ngư dân và doanh nghiệp thủy sản là Việt Nam sớm gỡ bỏ được “thẻ vàng” IUU. Nếu thành công, giá trị hải sản xuất khẩu có thể tăng từ 30% đến 50%, mở ra cơ hội lớn tại thị trường quốc tế, cải thiện thu nhập cho bà con. Do vậy, trong năm 2025, bên cạnh các hoạt động truyền thông pháp luật về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo, không theo quy định IUU, chúng tôi hướng tới việc hỗ trợ bà con ngư dân phát triển kinh tế biển bền vững theo đề án phát triển nuôi trồng thủy sản trên biển đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 của Chính phủ.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền

Cùng với công tác phối hợp vận động, tuyên truyền Nhân dân chấp hành pháp luật, lực lượng bộ đội biên phòng (BĐBP) còn chú trọng tăng cường các hoạt động tuần tra, kiểm soát, thực thi pháp luật trên biển, ngăn chặn tàu cá vi phạm ở các vùng biển nước ngoài. Theo đó, BĐBP ở các tuyến biển triển khai quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, phân công các bộ phận thường xuyên theo dõi, nắm chắc tình hình trên biển; tổ chức thực hiện nghiêm các biện pháp đấu tranh phòng, chống khai thác IUU. Tính riêng trong 8 tháng đầu năm 2025, thông qua kiểm tra, kiểm soát tại các trạm kiểm soát biên phòng và tuần tra trên biển, các đơn vị đã tuyên truyền cho hàng ngàn lượt thuyền viên các tàu cá; cấp phát gần 2.000 tờ rơi, lá cờ Tổ quốc. Đồng thời, phối hợp cùng các ngành, lực lượng chức năng, chính quyền địa phương tổ chức ký cam kết không khai thác hải sản trái phép tại các vùng biển nước ngoài đối với 100% thuyền trưởng tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên.

Ông Nguyễn Văn Chiến, một chủ tàu cá ở phường Thuận An chia sẻ: “Chúng tôi thường xuyên được BĐBP tuyên truyền kiến thức pháp luật về đăng ký, cấp giấy phép khai thác thủy sản, lắp đặt, vận hành thiết bị giám sát hành trình, đánh dấu tàu cá, ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản theo quy định. Đồng thời, các anh cũng luôn quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ, tạo điều kiện cho ngư dân đánh bắt hiệu quả”.

Trung tá Trần Công Lanh, Đồn trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu cảng Thuận An cho hay: “Để khắc phục những hạn chế, tồn tại trong công tác chống khai thác IUU, đơn vị đã triển khai đồng loạt nhiều biện pháp, trong đó xác định tuyên truyền, vận động là công tác vừa trước mắt, vừa lâu dài. Đơn vị thường xuyên giao nhiệm vụ cho đội vận động quần chúng và đảng viên đồn biên phòng phụ trách hộ gia đình đi từng ngõ, gõ từng tàu vận động thuyền trưởng cam kết không vi phạm IUU”.

Thực tế cho thấy, thông qua công tác đẩy mạnh tuyên truyền cùng với thường xuyên mở các đợt tuần tra, kiểm soát, xử phạt nghiêm hành vi khai thác IUU, nhận thức của ngư dân về chống khai thác IUU ngày càng được nâng lên.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Đình Đức khẳng định, trên cơ sở các chỉ đạo của Trung ương, UBND thành phố và bám sát tình hình của địa phương, các cơ quan chức năng thành phố đã ban hành nhiều kế hoạch, tổ chức tuyên truyền, vận động ngư dân chống khai thác IUU với nhiều hình thức, nội dung phong phú. Các địa phương cũng triển khai nhiều mô hình hay, hiệu quả, đáng chú ý như mô hình “Dân vận khéo” đã tuyên truyền, vận động ngư dân không vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác thủy sản trái phép. Mô hình này được triển khai rộng rãi theo phương châm “đi từng ngõ, gõ từng tàu”, kết hợp hướng dẫn ngư dân thực hiện đầy đủ thủ tục khi hành nghề trên biển.

Cũng theo ông Nguyễn Đình Đức, mặc dù trong những năm gần đây trên địa bàn thành phố không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài, nhưng nguy cơ vẫn còn. Do đó, ngành xác định nhiệm vụ chống khai thác IUU là quan trọng hàng đầu, vừa mang tính cấp bách, vừa thường xuyên, lâu dài góp phần quan trọng cùng cả nước gỡ “thẻ vàng” IUU và phát triển hiệu quả, bền vững ngành thủy sản.

Bài, ảnh: Bá Trí