Đề xuất bỏ bằng tốt nghiệp trung học cơ sở

Quang cảnh Phiên họp. Ảnh: VPQH

Giảm thủ tục, tăng tính tự chủ cho cơ sở giáo dục

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp sáng 13/8.

Trình bày Tờ trình Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn - cho biết, việc sửa Luật nhằm bảo đảm bãi bỏ ít nhất 30% điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết, 30% chi phí tuân thủ thủ tục hành chính (TTHC), tạo thuận lợi cho người dân, tổ chức, cơ sở giáo dục trong tiếp cận và thực hiện các TTHC lĩnh vực giáo dục;

Theo đó, Dự thảo Luật không quy định chi tiết các TTHC (về thành phần hồ sơ, trình tự, thủ tục, thẩm quyền giải quyết từng TTHC) mà chỉ có các quy định khung, nhằm định hướng chính sách và xác lập cơ sở pháp lý để giao Chính phủ, Bộ trưởng Bộ GDĐT quy định chi tiết theo thẩm quyền. Tuy nhiên, các quy định sửa đổi, bổ sung tại Dự thảo Luật vẫn có tác động trực tiếp đến việc sửa đổi, bổ sung, thay thế nhiều TTHC hiện hành đang được thực thi theo Luật Giáo dục năm 2019.

Trong đó, có 69/126 TTHC chịu tác động của Luật Giáo dục 2019 sẽ được cắt giảm, đơn giản hóa theo quy định tại Dự thảo Luật.

Đối với nhóm thủ tục liên quan đến văn bằng, chứng chỉ, Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 12: bỏ bằng tốt nghiệp THCS nhằm đơn giản hóa quy trình quản lý giáo dục, phù hợp với thông lệ quốc tế và bối cảnh phổ cập giáo dục đến THCS hiện nay.

Bộ trưởng Bộ GDĐT Nguyễn Kim Sơn trình bày Tờ trình Dự án Luật tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Đồng thời, sửa đổi, bổ sung Điều 32 giao người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh quyết định việc lựa chọn sách giáo khoa; giao cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh tổ chức biên soạn tài liệu giáo dục địa phương, hội đồng thẩm định cấp tỉnh thẩm định và UBND cấp tỉnh phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương nhằm nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước của địa phương trong việc tổ chức thực hiện chương trình giáo dục phổ thông. Bộ trưởng GDĐT quy định Hội đồng thẩm định tài liệu giáo dục địa phương cấp tỉnh và tiêu chuẩn kỹ thuật về tài liệu giáo dục địa phương.

Đặc biệt, Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung Điều 34 chuyển thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp THPT từ Giám đốc Sở GDĐT cho Hiệu trưởng; bỏ quy định người đứng đầu cơ quan chuyên môn về giáo dục thuộc UBND cấp huyện cấp bằng tốt nghiệp THCS và giao người đứng đầu cơ sở thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận học bạ việc hoàn thành chương trình THCS. Quy định này nhằm giảm khối lượng công việc hành chính cho cơ quan quản lý nhà nước về giáo dục, tăng tính tự chủ cho cơ sở giáo dục.

Tránh giả mạo văn bằng, chứng chỉ

Thẩm tra sơ bộ Dự án Luật, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội tán thành việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Liên quan đến vấn đề văn bằng, chứng chỉ của hệ thống giáo dục, Thường trực Ủy ban đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo cân nhắc việc bãi bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp THCS. “Bằng tốt nghiệp THCS xác nhận việc hoàn thành giai đoạn giáo dục cơ bản, làm cơ sở để tiến hành phân luồng học sinh sau THCS” - Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh nêu rõ.

Thường trực Ủy ban đề nghị giáo dục THPT được thực hiện trong 3 năm học, từ lớp 10 đến hết lớp 12. Học sinh vào học lớp 10 phải có bằng tốt nghiệp THCS.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại Phiên họp. Ảnh: VPQH

Về đề xuất chuyển thẩm quyền cấp bằng tốt nghiệp THPT từ Giám đốc Sở GDĐT sang hiệu trưởng nhà trường, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội lưu ý cần quy định cụ thể trong văn bản hướng dẫn thi hành, đặc biệt trong quá trình số hóa cần tính toán kỹ công tác quản lý, lưu trữ hồ sơ, dữ liệu cấp văn bằng, chế độ báo cáo, trách nhiệm hậu kiểm và xử lý vi phạm... để đảm bảo chặt chẽ.

Đáng chú ý, về thi và cấp bằng tốt nghiệp THPT, báo cáo thẩm tra cho biết, có 2 loại ý kiến. Bên cạnh loại ý kiến đề nghị vẫn tổ chức thi tốt nghiệp THPT, loại ý kiến thứ hai đề xuất không tổ chức thi mà nên xét tốt nghiệp THPT để phù hợp với mục tiêu, tính chất của cấp học này; tương thích với xu hướng đổi mới đánh giá theo quá trình; giảm áp lực, tốn kém do thi cử. Việc tuyển sinh trung cấp, cao đẳng, đại học nên giao về cho cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp tổ chức tuyển sinh.

Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội ủng hộ loại ý kiến thứ nhất.

Cho ý kiến tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh quan điểm, ngành giáo dục phải thực hiện bình dân học vụ số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo.

Theo đó, đối với vấn đề văn bằng, chứng chỉ Chủ tịch Quốc hội đề nghị cần quy định rõ việc lưu giữ lại bằng THCS dưới dạng chứng nhận số hay hình thức nào?

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý việc nghiên cứu, bổ sung quy định nhằm đảm bảo bảo mật văn bằng, chứng chỉ theo Luật An ninh mang, nhằm tránh tình trạng rủi ro, giả mạo văn bằng, chứng chỉ. Đồng thời, ngành giáo dục cần có lộ trình tích hợp, ứng dụng AI để xác thực văn bằng tự động, nhằm giảm chi phí hành chính. “Đây là vấn đề cần quan tâm để chúng ta hướng tới mở rộng giáo dục bắt buộc đến THCS từ năm 2030” - Chủ tịch Quốc hội nói.

Đối với quy định người đứng đầu cơ quan chuyên môn thuộc UBND quyết định lựa chọn sách giáo khoa sử dụng ổn định trong cơ sở giáo dục phổ thông trên địa bàn, Chủ tịch Quốc hội đề nghị Bộ GDĐT cần có sự giám sát, kiểm tra chặt chẽ.

Đ. KHOA