Đề xuất hai gói giảm trừ thuế thu nhập cá nhân: Tính toán chi phí y tế, giáo dục và nhà ở

Đề xuất hai gói giảm trừ thuế thu nhập cá nhân: Tính toán chi phí y tế, giáo dục và nhà ở

Cụ thể, Văn phòng Chính phủ đề xuất gói giảm trừ tiêu chuẩn vẫn được thiết kế như trong dự thảo Luật.

Trong khi đó, gói còn lại được thiết kế theo hướng mở rộng khi tính thêm các khoản giảm trừ khác: (i) chi phí chỗ; (ii) chi phí di chuyển; (iii) chi phí y tế, chi phí giáo dục cho bản thân người nộp thuế và người phụ thuộc (vượt mức chi cơ bản); (iv) chi trả tín dụng học sinh sinh viên; (v) chi phí đặc thù cho nhà giáo cũng như (vi) chi phí rủi ro, bất khả kháng trong trường hợp người nộp thuế gặp phải thiên tai, hỏa hoạn, trộm cắp gây thiệt hại về nhà ở, tài sản, phương tiện đi lại, cần phải sửa chữa, đầu tư mới.

Điều 12. Giảm trừ đối với các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và các khoản giảm trừ khác

2. Người nộp thuế được giảm trừ vào thu nhập trước khi tính thuế các khoản chỉ cho y tế, giáo dục - đào tạo của người nộp thuế và của bố, mẹ, vợ hoặc chồng, con đang là người phụ thuộc của người nộp thuế theo mức do Chính phủ quy định.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (thay thế)

Văn phòng Chính phủ nhấn mạnh, gói mở rộng vẫn bao gồm giảm trừ chi phí y tế và chi phí giáo dục ở mức cơ bản cho người nộp thuế, người phụ thuộc để sống, làm việc, học tập và sinh hoạt bình thường.

Tuy nhiên bù lại, mức giảm trừ này có thể sẽ thấp hơn so với gói giảm trừ tiêu chuẩn do không bao gồm chi phí chỗ ở, chi phí đi lại phục vụ công việc.

Các khoản chỉ quy định tại khoản này phải đáp ứng các điều kiện về hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật và không được chỉ trả từ các nguồn khác, Văn phòng Chính phủ nêu rõ.

Trong khi đó, Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế Thành phố Hồ Chí Minh đánh giá cao tính nhân văn của chính sách, khi cho phép giảm trừ chi phí y tế và giáo dục cho người nộp thuế và người phụ thuộc bao gồm: cha, mẹ, con, đồng thời giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết về cách thực hiện.

Tuy nhiên, Hội cũng lưu ý, để tránh lạm dụng và bám sát với thực tế, chi phí giáo dục – đào tạo nên chỉ tính cho người nộp thuế và con của họ, trong khi chi phí y tế chỉ tính cho người nộp thuế và những người phụ thuộc mà người nộp thuế có nghĩa vụ nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, Hội Tư vấn thuế và Đại lý thuế Thành phố Hồ Chí Minh cũng kiến nghị mở rộng phạm vi giảm trừ bao gồm chi phí thuê nhà và một số khoản chi thiết yếu khác của người nộp thuế, nhằm phản ánh đúng gánh nặng tài chính mà họ phải gánh.

Đồng quan điểm, Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) nhấn mạnh cần bổ sung thêm chi phí lãi vay tại các tổ chức tín dụng để chi trả cho nhu cầu y tế, giáo dục – đào tạo và mua nhà ở xã hội vào danh mục khoản chi được giảm trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân

Theo Vietcombank, trên thực tế nhiều cá nhân buộc phải vay tiền từ ngân hàng để trang trải chi phí y tế và giáo dục, dẫn đến phát sinh lãi vay đáng kể. Đây là khoản chi phí thực tế, cần được khấu trừ để phản ánh đúng thu nhập ròng của người dân, đồng thời góp phần giảm bớt áp lực tài chính trong bối cảnh chi phí sinh hoạt ngày càng tăng cao.

Ngoài ra, nếu chính sách giảm trừ lãi vay mua nhà ở xã hội, được chấp thuận, điều này sẽ giúp người thu nhập thấp có cơ hội tiếp cận nhà ở dễ dàng hơn, phù hợp với định hướng “tiếp tục tích cực triển khai cho vay hỗ trợ nhà ở xã hội” mà Quốc hội đã đặt ra tại Nghị quyết số 161/2024/QH15, Vietcombank cho biết.

Mặc dù vậy, để đảm bảo chính sách được áp dụng đúng đối tượng và tránh lợi dụng, cần có cơ chế kiểm soát chặt chẽ như yêu cầu xác nhận của ngân hàng hoặc cơ quan đăng ký đất đai, có thể tích hợp qua mã số định danh điện tử.

Tương tự, Công ty TNHH Tư vấn Việt Nam LAWS cũng nhấn mạnh, chi phí lãi vay mua căn nhà đầu tiên là gánh nặng lớn nhất đối với các gia đình trẻ

Theo đơn vị này, “an cư phải đi trước lạc nghiệp”, vì vậy cần bổ sung chi phí lãi vay trả cho các tổ chức tín dụng khi mua nhà ở xã hội hoặc căn nhà thương mại đầu tiên và duy nhất vào danh mục các khoản được trừ khi tính thuế thu nhập cá nhân.

Phản hồi về các kiến nghị trên, Bộ Tài chính thừa nhận hiện nay cơ sở dữ liệu và hạ tầng công nghệ thông tin về đăng ký, chuyển nhượng đất đai, bất động sản vẫn chưa đồng bộ. Điều này sẽ gây khó khăn trong việc xác định chính xác cá nhân nào thuộc diện mua nhà lần đầu, cá nhân nào đang thuê nhà do chưa sở hữu bất động sản, hay người đã có nhà nhưng vẫn thuê để phục vụ kinh doanh.

Bên cạnh đó, việc xác định chi phí thuê nhà hay các khoản chi khác cần đảm bảo đồng bộ với quá trình hoàn thiện chính sách quản lý đất đai và nhà ở, nhằm tránh bất cập và đảm bảo tính khả thi trong triển khai, Bộ Tài chính nhấn mạnh.

Đối với các trường hợp mua nhà ở xã hội, người dân đã được hưởng ưu đãi về lãi suất vay mua nhà, cùng với việc nâng mức giảm trừ gia cảnh, sửa đổi biểu thuế lũy tiến và bổ sung các khoản giảm trừ cho y tế, giáo dục, chưa nên mở rộng thêm các khoản giảm trừ khác.

Lan Nhi