Đề xuất lập Bảo tàng Văn học - Nghệ thuật TP.HCM

Ngày 3-12, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật TP.HCM tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Văn nghệ sĩ TP.HCM phát huy tính sáng tạo trong việc thực hiện Kết luận số 84 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23 của Bộ Chính trị khóa X về xây dựng, phát triển văn học nghệ thuật trong thời kỳ mới”.

Thảo luận về nghệ thuật trong cơ chế mới

Tại hội thảo, các văn nghệ sĩ và chuyên gia từ các hội chuyên ngành của TP.HCM đã trao đổi về hoạt động văn học, nghệ thuật trong cơ chế mới; vai trò sáng tạo của mỹ thuật trong xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật thành phố trong giai đoạn hiện nay; cùng nhiều nội dung liên quan đến phát huy bản sắc kiến trúc Việt Nam.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: HN

Tiến sĩ Hà Thanh Vân, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Văn hóa Nghệ thuật Việt Nam (COPAC) nhận định, công tác lý luận, phê bình văn học nghệ thuật lâu nay thường được nhìn nhận với sắc thái học thuật, hàn lâm.

Tuy nhiên, người làm phê bình hiện nay đang đối mặt với sự cạnh tranh từ ba loại hình phê bình mới: phê bình trên mạng xã hội, phê bình báo chí và phê bình mang tính tự quảng bá của chính văn nghệ sĩ đối với tác phẩm của mình.

Tiến sĩ Hà Thanh Vân cho hay, sự xuất hiện của các hình thức phê bình này giúp đời sống phê bình phong phú, đa dạng hơn. Nhưng điều này cũng kéo theo nhiều nguy cơ như thiếu hụt tri thức chuyên môn và khó kiểm soát nội dung trong môi trường mạng xã hội.

Để khắc phục, bà đề xuất Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật TP.HCM xây dựng đề án thành lập Bảo tàng Văn học - Nghệ thuật TP.HCM nhằm tôn vinh các nhà văn, văn nghệ sĩ ở mọi lĩnh vực, đồng thời tạo nguồn tư liệu phục vụ nghiên cứu lý luận và phê bình. Đây cũng là hình thức ghi nhận xứng đáng đối với một thành phố được xem là “hàng đầu về thành tựu văn học nghệ thuật của cả nước”.

“Hội cần chủ động xây dựng diễn đàn phê bình chính thống trên mạng xã hội để không bị lấn át bởi các luồng đánh giá thiếu chuyên môn; mở rộng hợp tác với báo chí, phát thanh, truyền hình để xây dựng các chuyên mục như “Văn học, nghệ thuật và phê bình”, “Sách hôm nay”…; đồng thời tổ chức thêm các tọa đàm, hội thảo chuyên sâu nhằm tăng chiều sâu cho hoạt động lý luận, phê bình” - Tiến sĩ Hà Thanh Vân phân tích.

Sử dụng AI đổi mới phương thức sáng tác, đưa tác phẩm đến công chúng

Đồng quan điểm, GS.TS Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM, cho rằng việc phát huy tính sáng tạo trong xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật thời kỳ mới. Đặc biệt, trong lĩnh vực mỹ thuật là nhiệm vụ trọng tâm và xuyên suốt.

GS.TS Nguyễn Xuân Tiên, Chủ tịch Hội Mỹ thuật TP.HCM. Ảnh: HN

Mục tiêu là tạo ra nhiều tác phẩm có giá trị tư tưởng và nghệ thuật cao, đáp ứng nhu cầu thụ hưởng văn hóa của người dân, qua đó đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Theo ông, nhiệm vụ này đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của các cấp chính quyền, các hội, ngành và chính đội ngũ văn nghệ sĩ, để hình thành một nền văn học nghệ thuật vừa đậm bản sắc dân tộc, vừa hiện đại và hội nhập quốc tế.

Để hiện thực hóa yêu cầu đó, GS.TS Nguyễn Xuân Tiên đề nghị các Hội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, tận dụng hiệu quả thành tựu khoa học và công nghệ số, đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI), nhằm đổi mới phương thức sáng tác, phổ biến tác phẩm và tăng cường khả năng tiếp cận công chúng.

Cùng với đó là việc chủ động tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, phát huy “sức mạnh mềm” của văn học, nghệ thuật để quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới, đồng thời củng cố bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập.

Phát biểu kết luận tại Hội thảo, bà Hồng Kim Ngọc, Trưởng phòng Văn hóa - Nghệ thuật, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM bày tỏ mong muốn, các văn nghệ sĩ Thành phố sẽ tiếp tục sáng tác, tạo ra những tác phẩm chất lượng, lan tỏa đến cộng đồng.

Bà Hồng Kim Ngọc, Trưởng phòng Văn hóa - Nghệ thuật, Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TP.HCM. Ảnh: HN

“Trong thời gian tới, phòng tham mưu sẽ cố gắng phối hợp, hỗ trợ tối đa trong khả năng và phạm vi của mình. Về cơ chế chính sách, Ban sẽ báo cáo lại với các cơ quan nhà nước để tạo điều kiện tốt hơn cho các Hội trong hoạt động sáng tạo. Đồng thời đề nghị tổng hợp ý kiến về những khó khăn hiện tại của các hội để xem xét gỡ vướng, hỗ trợ kịp thời” - bà Hồng Kim Ngọc chia sẻ.

HẢI NHI