Đề xuất 'lên đời' quốc lộ vượt rừng núi hiểm trở ở Huế

VIDEO: Quốc lộ 49F cần được “lên đời” để mở thêm lối thông thương Huế với nước bạn Lào.

Quốc lộ 49F có hướng tuyến chủ yếu là đường 71 trước đây nối thị xã Phong Điền cũ với vùng cao biên giới A Lưới, TP. Huế. Trên hướng tuyến đường 71 cũ có nhiều đèo dốc, khe suối hiểm trở, với địa hình chủ yếu là đồi núi. Tuyến đường từng dùng cho công tác cứu nạn, cứu hộ vụ thảm họa thiên tai được nhiều người biết đến xảy ra tại vùng Rào Trăng (xã Phong Xuân cũ, nay là phường Phong Điền, Huế) cách đây gần tròn 5 năm.

Mới đây, trong buổi làm việc với đoàn công tác Chính phủ do Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình dẫn đầu, Ban Thường vụ Thành ủy Huế đã kiến nghị nhiều dự án hạ tầng trọng điểm nhằm tạo động lực phát triển kinh tế xã hội. Trong đó, nâng cấp quốc lộ 49F được xác định mang tính cấp thiết, bên cạnh các dự án có ý nghĩa rất quan trọng cho địa phương như tái định cư phục vụ thi công đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững hay tháo gỡ vướng mắc cho các dự án ngoài ngân sách.

Theo UBND TP. Huế, quốc lộ 49F (trước đây là đường 71) có tổng chiều dài khoảng 100km, chạy từ cảng Phong Điền đến cửa khẩu Hồng Vân, huyện A Lưới cũ.

Tuyến đường này một phần được hình thành từ thời chiến tranh, hiện nay ngoài các đoạn đã được nâng cấp, vẫn còn khoảng 70km từ quốc lộ 1 (phường Phong Điền) đến đường Hồ Chí Minh (huyện A Lưới cũ) chưa được đầu tư.

Đây là đoạn đi qua khu vực đồi núi, mặt đường hẹp, thường xuyên tiềm ẩn nguy cơ sạt lở, đặc biệt là vào mùa mưa lũ khi dòng chảy các khe suối luôn chảy xiết. Với đặc thù địa hình một bên vực sâu, một bên núi cao, tuyến đường khó đảm bảo an toàn giao thông cũng như nhu cầu vận chuyển hàng hóa ngày càng lớn.

Ngoài vai trò là tuyến đường lâm sinh với nhiều diện tích rừng kinh tế, quốc lộ 49F còn được xem là trục kết nối kinh tế, thương mại giữa Việt Nam và Lào. Một lãnh đạo UBND xã A Lưới 1 cho biết, riêng đoạn quốc lộ qua địa bàn xã dài khoảng 25km hiện còn là đường đất, gây khó khăn lớn cho đi lại và phát triển kinh tế. Nếu được nâng cấp, mở rộng, tuyến đường sẽ tạo thuận lợi cho việc vận chuyển nông sản, hàng hóa, kích cầu du lịch, đồng thời giảm tải cho quốc lộ 49A và phục vụ việc đưa than, khoáng sản từ Lào về các cảng biển Huế.

Trong định hướng phát triển, tuyến quốc lộ 49F được xác định là ngắn nhất nối từ cửa khẩu Hồng Vân về cảng biển Phong Điền. Đoạn đầu tuyến dài 17km từ quốc lộ 1 đến cảng biển Phong Điền đã được thành phố Huế đầu tư, đưa vào khai thác dịp Quốc khánh 2/9 vừa qua. Đoạn cuối tuyến dài 13km từ đường Hồ Chí Minh đến cửa khẩu Hồng Vân đã được Bộ Xây dựng nâng cấp, dự kiến hoàn thành năm 2026.

Như vậy, 70km giữa quốc lộ 1 và đường Hồ Chí Minh với tổng mức đầu tư khoảng 5.500 tỷ đồng vẫn chưa có nguồn lực để triển khai.

Theo UBND TP. Huế, nhu cầu vận chuyển than, bauxite và nhiều loại khoáng sản từ Lào về các cảng biển Huế ngày càng tăng. Việc nâng cấp quốc lộ 49F không chỉ hỗ trợ nước bạn Lào tăng năng lực lưu thông hàng hóa, mà còn góp phần phát huy hiệu quả các khu công nghiệp, khu kinh tế cửa khẩu, phát triển dịch vụ thương mại, du lịch biên giới gắn với tăng cường quốc phòng, an ninh.

Tuy nhiên, để hoàn thiện đồng bộ hạ tầng kết nối, đặc biệt là tuyến quốc lộ 49F, thành phố Huế khẳng định rất cần sự quan tâm hỗ trợ nguồn vốn từ Trung ương. Việc đầu tư không chỉ phục vụ nhu cầu trước mắt mà còn mở ra cơ hội khai thác lợi thế cảng biển, kinh tế biên mậu, từng bước biến khu vực phía Tây và phía Bắc thành phố trở thành động lực tăng trưởng mới.

Liên quan đến đề xuất kể trên, Văn phòng Chính phủ vừa có Thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Nguyễn Hòa Bình tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Huế. Theo đó, việc triển khai 70km quốc lộ 49F từ Quốc lộ 1 đến đường Hồ Chí Minh giai đoạn 2026 - 2030 được xác định có ý nghĩa quan trọng trong thu hút đầu tư, thúc đẩy phát triển liên vùng, giúp nước bạn Lào tiếp cận cảng biển. Phó Thủ tướng yêu cầu thành phố Huế rà soát, bố trí vốn đầu tư công trung hạn; trường hợp còn khó khăn, Bộ Tài chính phối hợp Bộ Xây dựng, các cơ quan liên quan đề xuất phương án, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.

Ngọc Văn - Thế Nghĩa