Đề xuất nâng gấp đôi tiền ký quỹ với doanh nghiệp đa cấp
Bộ Công Thương đang lấy ý kiến dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 40/2018 về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, trong đó đề xuất tăng tiền ký quỹ bắt buộc từ 10 tỷ đồng lên 20 tỷ đồng.
Theo Bộ Công Thương, mức ký quỹ hiện hành quá thấp so với thiệt hại mà người tham gia phải gánh chịu trong các vụ việc vi phạm hoặc bị xử lý hình sự liên quan đến hoạt động đa cấp. Việc nâng ký quỹ lên 20 tỷ đồng không chỉ nhằm tăng trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp mà còn góp phần sàng lọc năng lực tài chính của nhà đầu tư trước khi tham gia thị trường.
Doanh nghiệp đa cấp có thể phải ký quỹ bắt buộc 20 tỷ đồng. Ảnh minh họa
Bên cạnh đó, trong bối cảnh doanh thu bình quân của doanh nghiệp bán hàng đa cấp đã tăng 2,25 lần so với năm 2018 - thời điểm ban hành Nghị định 40, việc tăng tiền ký quỹ được cho là phù hợp với quy mô thị trường hiện nay.
Tiền ký quỹ là khoản bắt buộc doanh nghiệp phải gửi vào ngân hàng nhằm đảm bảo chi trả các nghĩa vụ tài chính cho người tham gia như mua lại hàng hóa, hoàn tiền, chi trả hoa hồng… trong trường hợp doanh nghiệp mất khả năng thanh toán hoặc vi phạm cam kết.
Ngoài điều chỉnh tiền ký quỹ, Bộ Công Thương cũng đề xuất bãi bỏ yêu cầu vốn điều lệ tối thiểu 10 tỷ đồng đối với doanh nghiệp kinh doanh đa cấp, nhằm giảm rào cản đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hoạt động gia nhập thị trường.
Một điểm mới khác là đề xuất loại bỏ quy định về việc doanh nghiệp phải chứng minh có hệ thống tiếp nhận, xử lý khiếu nại từ người tham gia. Đồng thời, các hành vi bị cấm sẽ không còn liệt kê cụ thể trong nghị định, mà chuyển sang xử lý theo các quy định pháp luật chuyên ngành.
Đáng chú ý, Bộ Công Thương bổ sung khái niệm “nhà phân phối cấp cao” - chỉ những cá nhân nằm trong 3 cấp bậc cao nhất của mạng lưới bán hàng đa cấp. Việc định danh này nhằm tăng cường kiểm soát và giám sát đối với các đối tượng có ảnh hưởng lớn trong hệ thống.
Dự thảo cũng mở rộng phạm vi hạn chế với “người quản lý doanh nghiệp”. Cụ thể, những người từng là quản lý, thành viên góp vốn, cổ đông hoặc đại diện pháp luật tại doanh nghiệp bị thu hồi giấy phép hoạt động đa cấp sẽ không được phép thành lập hoặc điều hành công ty đa cấp mới.
Tính đến cuối năm 2024, cả nước còn 16 doanh nghiệp được cấp phép bán hàng đa cấp, giảm 4 đơn vị so với đầu năm. Dù số người tham gia giảm mạnh còn khoảng 700.000 người, thấp hơn 400.000 người so với năm 2019, nhưng tổng doanh thu của ngành vẫn tăng mạnh, đạt hơn 16.200 tỷ đồng, tăng gần 29% so với năm 2019. Mức hoa hồng bình quân đạt 951.000 đồng/tháng, tương đương 12% thu nhập bình quân đầu người năm 2024.
