Đề xuất quy định mới về giám định pháp y thương tích

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh báo cáo tại phiên họp.

Sáng 29/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến Dự án Luật Giám định Tư pháp sửa đổi.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, dự thảo Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) gồm 7 chương, 45 điều.

Về nội dung, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung quy định Phòng Giám định kỹ thuật hình sự thuộc Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao được thực hiện giám định về âm thanh và kỹ thuật số, điện tử. Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được thực hiện giám định pháp y thương tích bên cạnh việc thực hiện giám định pháp y tử thi theo quy định hiện hành.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng phản ánh, nhiều ý kiến trong cơ quan thẩm tra tán thành việc bổ sung nhiệm vụ “giám định pháp y thương tích” cho Phòng kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố.

Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo cần cung cấp thêm thông tin, đánh giá cụ thể hơn về ưu điểm, hạn chế, tác động tích cực và tiêu cực khi bổ sung nhiệm vụ “giám định pháp y thương tích” cho Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố.

Vẫn theo ông Tùng, một số ý kiến khác trong Ủy ban thẩm tra đề nghị giữ như quy định của Luật Giám định tư pháp hiện hành, tức là việc giám định pháp y thương tích chỉ do các tổ chức giám định tư pháp trong lĩnh vực pháp y thuộc ngành Y tế thực hiện. Phòng kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố chỉ thực hiện giám định kỹ thuật hình sự và pháp y tử thi.

Ý kiến này cho rằng, lĩnh vực giám định thương tích liên quan đến sức khỏe, tính mạng con người, là lĩnh vực khoa học và thuộc chuyên môn sâu của ngành Y tế, do đó, cần có nhân lực, thiết bị chuyên sâu, kinh nghiệm bác sĩ chuyên môn phải trải qua nhiều năm khám bệnh trên nhiều bệnh nhân để so sánh và đúc kết... mới có thể kết luận các nội dung liên quan chính xác.

Hơn nữa, quy định này phù hợp với chủ trương “một việc chỉ giao cho một cơ quan chủ trì thực hiện và chịu trách nhiệm chính”,tránh trùng lặp, chồng chéo về chức năng, nhiệm vụ giữa hai lực lượng pháp y y tế và công an, tránh lãng về nhân lực và cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật sẵn có.

Nêu ý kiến, Phó chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Lê Thị Nga chia sẻ băn khoăn khi cơ quan công an vừa là cơ quan trưng cầu giám định, vừa cơ quan điều tra, vừa làm giám định thương tích. Bà Nga cho rằng, quy định này cần phải xem xét, đánh giá kỹ lưỡng.

Bởi vì, hiện việc giám định thương tích chỉ do các tổ chức giám định tư pháp ngành y tế thực hiện. Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố chỉ thực hiện giám định kỹ thuật hình sự và pháp y tử thi.

Tuy nhiên, với quy định như dự thảo thì việc giám định thương tích sẽ có 2 hệ thống, trong đó, hệ thống của Bộ Y tế đang được tổ chức bài bản và các trung tâm giám định của công an tỉnh, thành phố.

Nghiêng về phương án bổ sung nhiệm vụ “giám định pháp y thương tích” cho Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố, tuy nhiên, Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh cũng đề nghị làm rõ hơn căn cứ quy định này để tăng tính thuyết phục khi trình ra Quốc hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng - An ninh - Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới nói, giám định thương tích là nội dung rất vướng trong công tác điều tra tội cố ý gây thương tích.

Việc này lâu do lực lượng y tế phải phối hợp ngược trở lại với Phòng Kỹ thuật hình sự của công an hoặc hỏi lại cơ quan điều tra về cơ cấu hình thành dấu vết.

“Ví dụ, một vật đánh vào tay mà đem đi giám định, cơ quan y tế chỉ xác định được cái tay bị bầm hay bị làm sao, còn muốn xác định được tỷ lệ thương tích phải kết hợp lại là vật gì đánh vào tay, thành ra tốn rất nhiều thời gian”, ông Tới dẫn chứng. Chủ nhiệm Lê Tấn Tới cho rằng, đề xuất bổ sung thẩm quyền giám định thương tích cho Phòng Kỹ thuật hình sự thuộc công an tỉnh, thành phố thực hiện giám định pháp y thương tích nhằm tháo gỡ vướng mắc của thực tế.

Giải trình thêm, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh chia sẻ băn khoăn của các đại biểu về việc “một việc có nên giao hai cơ quan cùng làm hay không?”.

Thực tế, giám định pháp y tử thi hiện nay vẫn do cả công an và y tế cùng làm. “Hơn nữa, chúng ta cũng có chủ trương mở rộng xã hội hóa, nên không thể nói rằng một việc vừa cơ quan Nhà nước, vừa cơ quan giám định của các văn phòng giám định tư nhân cùng làm”, ông Ninh giải thích thêm.

Bộ trưởng Bộ Tư pháp thông tin là vừa qua, công an cũng đã đầu tư và triển khai Đề án đổi mới nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp, trong đó đầu tư cả về cơ sở vật chất, phương tiện và chế độ chính sách, nên đội ngũ của công an hoàn toàn có thể đảm đương việc giám định thương tích.

Quan điểm này đã được Chính phủ và cả Bộ Y tế đồng ý. Nhưng tiếp thu ý kiến của các đại biểu, cơ quan chủ trì soạn thảo luật sẽ cung cấp thêm dữ liệu, số liệu để tăng tính thuyết phục cho quy định này, ông Ninh cho hay.

Luật Giám định tư pháp (sửa đổi) sẽ được trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 10 khai mạc ngày 20/10 tới.

Nguyễn Lê