Dẹp nạn hàng giả, hàng nhái: Kết quả tích cực và là nguồn khích lệ cho doanh nghiệp chân chính
Sau hơn một tháng mở đợt cao điểm kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng nhái trên phạm vi toàn quốc, lực lượng chức năng đã phát hiện và xử lý hàng nghìn vụ vi phạm, thu giữ lượng lớn hàng hóa vi phạm quy định về sở hữu trí tuệ và gian lận thương mại. Kết quả này không chỉ cho thấy quyết tâm của các cơ quan quản lý mà còn là nguồn khích lệ quan trọng cho các doanh nghiệp sản xuất chân chính, vốn lâu nay chịu nhiều thiệt hại bởi vấn nạn hàng giả, hàng nhái tràn lan.
Theo số liệu thống kê của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), sau một tháng triển khai cao điểm phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ theo tinh thần tại Công điện của Thủ tướng Chính phủ, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra gần 3.900 vụ việc, phát hiện và xử lý trên 3.000 vụ vi phạm với tổng số tiền xử lý hơn 63 tỷ đồng.

Các cơ quan chức năng tích cực vào cuộc dẹp nạn hàng giả hàng nhái
Các hành vi vi phạm chủ yếu liên quan đến buôn lậu, kinh doanh hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, vi phạm về niêm yết giá, điều kiện kinh doanh... Trong đó, nhiều vụ việc có tính chất nghiêm trọng, được xử lý nghiêm minh, kịp thời và công khai, tạo hiệu ứng răn đe tích cực trong toàn thị trường.
Theo ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, đợt ra quân cao điểm lần này nhắm tới cả các “đầu mối” cung cấp.
”Chúng tôi đã tăng cường phối hợp với lực lượng công an, hải quan để truy tận gốc các kho chứa, đầu nậu và cả các kênh bán hàng online”, ông Linh cho biết.
Thực tế, nhiều vụ việc lớn được triệt phá trong đợt cao điểm này đều là các kho tập kết hàng giả với số lượng lớn, có tổ chức, tinh vi, giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng. Một số kho còn cung cấp hàng hóa cho các gian hàng trên mạng xã hội và sàn thương mại điện tử. Việc phối hợp kiểm tra cả tuyến phân phối trực tuyến được đánh giá là bước đi quan trọng để hạn chế nguồn cung hàng giả trong bối cảnh thương mại điện tử phát triển bùng nổ.
Theo đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), trị giá giao dịch TMĐT bán lẻ ở Việt Nam đã vượt 20 tỷ USD trong năm 2024, nhưng đi cùng đó là sự gia tăng của các gian hàng bán hàng giả, hàng nhái. Nhiều sàn TMĐT đã cam kết phối hợp xóa gian hàng vi phạm, nhưng các đối tượng vẫn liên tục “chuyển đổi” tài khoản để tiếp tục hoạt động. Vì vậy, chiến dịch truy quét lần này được doanh nghiệp đánh giá cao vì cho thấy sự quyết liệt của các cơ quan quản lý trong môi trường kinh doanh mới.

Chiến dịch truy quét được các doanh nghiệp đánh giá cao
Bà Trần Nguyên Hà, Giám đốc một doanh nghiệp sản xuất đồ nhựa tại Hà Nội chia sẻ: Thị trường nội địa vẫn bị hàng giả, hàng nhái cạnh tranh không lành mạnh nhiều năm. Sản phẩm của chúng tôi bị làm giả rất giống, bán rẻ hơn 30-50%, ảnh hưởng uy tín thương hiệu. Việc lực lượng quản lý thị trường ra quân mạnh tay lần này là tín hiệu rất tích cực, giúp chúng tôi có thêm niềm tin đầu tư mẫu mã, công nghệ và phát triển kênh bán lẻ chính hãng.
“Để doanh nghiệp yên tâm đầu tư lâu dài, các đợt kiểm tra không nên chỉ dừng ở cao điểm mà cần duy trì định kỳ, bất ngờ, có chiều sâu, truy được nguồn gốc và cả mạng lưới phân phối online”, bà Hà kiến nghị.

Nhiều trang web giả mạo đánh lừa người tiêu dùng
Ông Hoàng Thế Nhu, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 cho biết, doanh nghiệp chúng tôi cạnh tranh bằng chất lượng, tiêu chuẩn xuất khẩu, nhưng hàng nhái, hàng giả trong nước gắn mác "Made in Vietnam" chất lượng kém bán tràn lan, làm người tiêu dùng mất lòng tin. Chiến dịch này ít nhất đã gửi thông điệp rằng sản xuất gian lận sẽ bị trừng phạt, đây là động lực lớn cho doanh nghiệp chân chính yên tâm.
“Bên cạnh xử phạt hành chính, nên tăng hình phạt hình sự với các vụ vi phạm có tổ chức, quy mô lớn. Đồng thời, cần cải thiện công cụ truy xuất nguồn gốc hàng hóa để hỗ trợ doanh nghiệp khẳng định uy tín thương hiệu”, ông Nhu đề nghị.
Dù ghi nhận kết quả tích cực ban đầu, nhiều chuyên gia và doanh nghiệp vẫn bày tỏ lo ngại về tính bền vững.
Đại diện Hiệp hội Chống hàng giả và Bảo vệ thương hiệu Việt Nam (VATAP) cảnh báo, hàng giả, hàng nhái có lợi nhuận cao, nên nếu thiếu sự phối hợp liên ngành và thiếu chế tài đủ sức răn đe sẽ rất dễ tái diễn. Các chiến dịch cao điểm rất cần, nhưng quan trọng hơn là cơ chế giám sát thường xuyên. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng mong muốn tăng cường tuyên truyền cho người tiêu dùng để nâng cao nhận thức, tránh “tiếp tay” vô ý thức cho gian thương.
Theo khảo sát của Bộ Công Thương, nhiều người tiêu dùng vẫn chọn hàng giả, hàng nhái vì giá rẻ, thiếu thông tin phân biệt thật - giả. Đây cũng là một lý do khiến thị trường trong nước kém minh bạch, hạn chế động lực phát triển thương hiệu chính hãng.
Các chuyên gia nhận định, dẹp nạn hàng giả, hàng nhái đòi hỏi phối hợp giữa quản lý nhà nước - doanh nghiệp - người tiêu dùng - sàn TMĐT. Giải pháp cụ thể cần được chú trọng là cập nhật, hoàn thiện pháp luật về xử phạt vi phạm sở hữu trí tuệ, tăng mức phạt đủ sức răn đe; Phối hợp giữa các ngành công an, quản lý thị trường, hải quan trong điều tra nguồn gốc hàng lậu; Yêu cầu các sàn TMĐT chịu trách nhiệm giám sát gian hàng vi phạm và gỡ bỏ kịp thời; Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư tem điện tử, mã QR truy xuất nguồn gốc, để người tiêu dùng dễ kiểm tra; Đẩy mạnh truyền thông, giáo dục người tiêu dùng từ bỏ tâm lý “ham rẻ, bất chấp hàng giả”.
Ông Nguyễn Thanh Bình, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước khẳng định, lực lượng quản lý thị trường sẽ tiếp tục kiểm tra, xử lý thường xuyên, không chỉ theo đợt cao điểm. Đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng là nhiệm vụ lâu dài. Chúng tôi kêu gọi doanh nghiệp và người dân cùng hợp tác, cung cấp thông tin vi phạm, để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Nhìn lại hơn một tháng ra quân, dù còn nhiều việc phải làm, kết quả đã cho thấy sự thay đổi trong cách tiếp cận. Thay vì “đánh lẻ” những điểm bán nhỏ, cơ quan chức năng đã nhắm trúng các kho lớn, đầu mối online. Đây là bước đi đúng hướng để dẹp nạn hàng giả tận gốc. Quan trọng hơn, chiến dịch này đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ là không còn vùng cấm cho gian lận thương mại. Với các doanh nghiệp sản xuất chân chính, đó là tín hiệu khích lệ rõ rệt để họ yên tâm đầu tư, nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu Việt Nam mạnh hơn trên thị trường trong nước và quốc tế.