Diễn biến chính tình hình chiến sự Nga - Ukraine ngày 4/6
Dưới đây là những diễn biến chính đáng lưu ý trong tình hình chiến sự giữa Nga và Ukraine ngày 4/6/2025.
Nga có kích hoạt học thuyết hạt nhân mới sau khi bị Ukraine tấn công?: Việc Ukraine hôm 1/6 tiến hành một đòn không kích bằng máy bay không người lái (UAV) vào các căn cứ không quân trọng yếu của Nga có thể dẫn đến khả năng Moscow kích hoạt học thuyết hạt nhân và tiến hành trả đũa bằng vũ khí nguyên tử.
Nguy cơ xung đột hạt nhân. Đồ họa: Daily Digest.
Giáo sư Stephen Hall từ Đại học Bath nhận định rằng việc Ukraine phá hủy hàng loạt máy bay có khả năng mang đầu đạn hạt nhân trong chiến dịch tấn công bất ngờ hôm 1/6 có thể trở thành lý do để Moscow viện dẫn học thuyết hạt nhân mới của mình, từ đó có thể dẫn tới hành động leo thang.
Zaporizhzhia và Kherson mất điện diện rộng sau các cuộc tấn công của Ukraine: Theo các quan chức địa phương, rạng sáng 3/6, các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái do Ukraine tiến hành đã gây ra tình trạng mất điện diện rộng tại các khu vực Zaporizhzhia và Kherson hiện do Nga kiểm soát.
Dù hạ tầng dân sự bị ảnh hưởng nặng nề, nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia - cơ sở hạt nhân lớn nhất châu Âu hiện do Nga tuyên bố kiểm soát, không ghi nhận thiệt hại trực tiếp. Các quan chức Nga quản lý cơ sở này khẳng định mức độ phóng xạ vẫn nằm trong giới hạn an toàn.
Sự im lặng của ông Trump sau đàm phán Nga-Ukraine vòng 2: Khi Ukraine và Nga tiến hành các cuộc tấn công dữ dội vào lãnh thổ của nhau và tổ chức vòng đàm phán thứ hai vào ngày 2/6, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump hầu như giữ thái độ im lặng.
Điều này báo hiệu một sự thay đổi trong cách tiếp cận của Mỹ đối với nỗ lực làm trung gian hòa giải để chấm dứt cuộc xung đột.
Hòa đàm vừa xong, ông Zelensky nói sẽ tiếp tục tấn công nếu Nga không dừng lại: Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố chiến dịch tấn công bất ngờ bằng máy bay không người lái cuối tuần qua nhằm vào Nga là một thành công và sẽ “tiếp tục” nếu Moscow không dừng các cuộc tấn công của mình.
Tổng thống Zelensky đã có bài phát biểu trước báo giới sau vòng đàm phán hòa bình giữa các phái đoàn Ukraine và Nga tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ) ngày 2/6. Cuộc đàm phán diễn ra chỉ một ngày sau khi Ukraine phát động một cuộc tấn công táo bạo bằng máy bay không người lái vào đội máy bay ném bom chiến lược của Nga.
Trưởng đoàn Nga và Ukraine gặp riêng trước vòng đàm phán thứ 2: Trưởng đoàn đàm phán Nga tại vòng đối thoại ở Istanbul, đồng thời là cố vấn của Tổng thống Putin, ông Vladimir Medinsky đã có cuộc gặp riêng song phương với trưởng đoàn đàm phán Ukraine - Bộ trưởng Quốc phòng Rustem Umerov, trước khi bước vào phiên đàm phán chính thức ngày 2/6. Cuộc trao đổi kín này được cho là đóng vai trò “quan trọng” trong việc chuẩn bị cho phiên họp chung sau đó.
Các điều kiện chấm dứt xung đột trong đề xuất hòa bình Nga vừa trao cho Ukraine: Ngày 2/6, trong khuôn khổ vòng đàm phán thứ 2 tổ chức tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, phái đoàn Nga đã trao cho các đại diện của Kiev một bản ghi nhớ bao gồm các đề xuất cụ thể nhằm giải quyết cuộc xung đột tại Ukraine.
Bản ghi nhớ của Nga gồm 3 phần, trong đó nêu các điều kiện để giải quyết toàn diện cuộc xung đột Ukraine, các bước hướng tới việc đạt được lệnh ngừng bắn và lộ trình thực hiện.
Phần 1 của văn bản là “Các điều kiện then chốt để giải quyết dứt điểm”, trong đó phía Nga đề xuất 12 điểm. Trong phần 2 của tài liệu, Nga đưa ra hai phương án ngừng bắn.
Nga và Ukraine nỗ lực thu hẹp bất đồng trong vòng đàm phán thứ 2: Mặc dù vòng đàm phán thứ 2 này chỉ diễn ra trong vòng 1 giờ đồng hồ, nhưng đã có một số tiến triển nhất định so với vòng đàm phán đầu tiên. Nga và Ukraine đã nhất trí về cuộc trao đổi tù nhân lớn nhất từ trước đến nay. Nga đã nhận dạng được tất cả thi thể của binh lính Ukraine và sẽ trao trả cho Ukraine; đồng thời, Nga sẽ đơn phương trao trả 6.000 thi thể binh lính Ukraine.
Bên cạnh đó, những người bệnh và bị thương nặng sẽ được trao đổi theo nguyên tắc "tất cả đổi tất cả". Nga và Ukraine cũng sẽ trao đổi các binh sĩ dưới 25 tuổi. Hai bên sẽ thành lập một ủy ban để trao đổi những người lính bị thương nặng. Tổng số người được trao đổi sẽ không ít hơn 1.000 người và việc trao đổi tù binh sẽ được thực hiện trên cơ sở bình đẳng.
Các nước sườn Đông tăng chi tiêu quốc phòng, ủng hộ Ukraine gia nhập NATO: Trong tuyên bố chung được đưa ra sau Hội nghị thượng đỉnh Bucharest Nine (B9) tại Litva ngày 2/6, các nước sườn Đông NATO đã cam kết sẽ nỗ lực tăng dần chi tiêu quốc phòng lên ít nhất 5% GDP để ứng phó với các mối đe dọa an ninh ngày càng gia tăng hiện nay. Mục tiêu này phù hợp với đề xuất tăng chi tiêu quốc phòng lên 5% GDP của Tổng thống Donald Trump đưa ra trước đó đối với các đồng minh NATO.
Dự kiến, các nước NATO sẽ chính thức thông qua mục tiêu chi 5% GDP cho quốc phòng tại Hội nghị thượng đỉnh ở Hà Lan sắp tới, trong đó 3,5% GDP dành cho chi tiêu quốc phòng cốt lõi và 1,5% GDP cho các nhu cầu liên quan như cơ sở hạ tầng.
