Diễn đàn Tổng biên tập 2025: Báo chí cần làm chủ công nghệ 'Made in Việt Nam'

Ông Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn.

Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam Nguyễn Đức Lợi nhấn mạnh, năm 2025 là dấu mốc quan trọng, báo chí cách mạng Việt Nam tròn 100 năm đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Trong bối cảnh khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực chính của phát triển, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị mở ra cơ hội lớn để báo chí tận dụng các thành tựu chuyển đổi số, nâng cao hiệu quả tuyên truyền và phục vụ công chúng. Nghị quyết khẳng định chủ trương “phát triển mạnh mẽ kinh tế số, xã hội số, chính phủ số; đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong tất cả lĩnh vực, trong đó có báo chí, truyền thông”. Đây là hành lang pháp lý quan trọng giúp báo chí có thêm điều kiện tiếp cận công nghệ mới, thay đổi phương thức tổ chức sản xuất nội dung, tăng cường tương tác với độc giả và khẳng định vị thế trong môi trường truyền thông toàn cầu.

Bí thư Thành ủy Hải Phòng Lê Tiến Châu nêu rõ, Hải Phòng là nơi tổ chức sự kiện quan trọng của báo giới cả nước, nhất là trong thời điểm thành phố vừa sắp xếp lại đơn vị hành chính từ ngày 1/7, mở ra giai đoạn phát triển mới. Ông nhấn mạnh, với truyền thống cách mạng, tinh thần đổi mới sáng tạo và vị thế là trung tâm công nghiệp, thương mại, khoa học công nghệ của khu vực Duyên hải Bắc Bộ, Hải Phòng sẵn sàng đồng hành cùng báo chí để quảng bá hình ảnh, tiềm năng, thế mạnh của thành phố. Ông bày tỏ mong muốn báo chí tiếp tục là lực lượng quan trọng thúc đẩy sự phát triển toàn diện của địa phương và đất nước.

Ông Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam phát biểu tại Diễn đàn.

Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân cho rằng, tương lai báo chí là sự hòa quyện giữa sáng tạo của con người và công nghệ. Trí tuệ nhân tạo (AI), máy học, blockchain, báo chí dữ liệu, công cụ trực quan hóa thông tin hay kính thông minh phục vụ tác nghiệp sẽ là những xu hướng tất yếu. Ông dẫn chứng nhiều ứng dụng thực tế như AI hỗ trợ viết bài tự động, tóm tắt tin tức, cá nhân hóa nội dung theo nhu cầu độc giả; công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên giúp gỡ băng phỏng vấn, tạo podcast và video từ văn bản hay blockchain giúp xác thực quyền tác giả và chống tin giả. Những công nghệ này đã và đang được các cơ quan báo chí trên thế giới triển khai, đem lại hiệu quả rõ rệt.

Tuy nhiên, ông Lê Quốc Minh thẳng thắn cho biết, đa số các công nghệ hiện nay báo chí Việt Nam đang sử dụng đều từ nước ngoài. Việc mua bản quyền hoặc thuê dịch vụ nước ngoài khiến chi phí cao, trong khi khả năng tùy biến cho ngôn ngữ và đặc thù báo chí Việt Nam còn hạn chế. “Đã đến lúc chúng ta cần thúc đẩy sản xuất các sản phẩm công nghệ trong nước - Made in Việt Nam - chuyên dùng cho báo chí, truyền thông. Làm chủ công nghệ không chỉ giúp giảm chi phí mà còn đảm bảo tính phù hợp, an toàn và chủ động”, ông Lê Quốc Minh nêu rõ.

Theo ông Lê Quốc Minh, Việt Nam hoàn toàn có thể phát triển những giải pháp công nghệ báo chí nội địa như hệ thống AI viết và biên tập tin tức bằng tiếng Việt, công cụ cá nhân hóa bản tin, nền tảng blockchain xác thực thông tin hay kính thông minh hỗ trợ phóng viên tác nghiệp hiện trường. Việc này cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan báo chí, viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp công nghệ, tạo nên hệ sinh thái đổi mới sáng tạo phục vụ riêng ngành báo chí.

Quang cảnh Diễn đàn.

Tại diễn đàn, nhiều ý kiến của các nhà báo, chuyên gia và lãnh đạo cơ quan báo chí đồng tình với quan điểm trên. Các đại biểu cho rằng, báo chí không thể chỉ là người tiêu dùng công nghệ mà phải tham gia trực tiếp vào quá trình nghiên cứu, phát triển sản phẩm đáp ứng nhu cầu thực tiễn, đồng thời thúc đẩy ngành công nghệ trong nước.

Các đại biểu thống nhất Nghị quyết 57-NQ/TW tạo hành lang chính sách quan trọng, mở ra thời cơ báo chí Việt Nam đổi mới sáng tạo mạnh mẽ. Để biến thời cơ thành hiện thực, cần có giải pháp thiết thực nhằm khuyến khích sản xuất và ứng dụng công nghệ trong nước cho báo chí, thay vì phụ thuộc quá nhiều vào giải pháp ngoại nhập.

Diễn đàn Tổng biên tập 2025 khẳng định quyết tâm của báo chí Việt Nam trong đẩy mạnh chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp bách về phát triển công nghệ “Made in Việt Nam” để báo chí không chỉ bắt kịp mà còn có thể bứt phá trong kỷ nguyên số.

Tin, ảnh: Hoàng Ngọc (TTXVN)