Điều gì khiến tên lửa siêu vượt âm Fattah của Iran trở nên nguy hiểm?
Lần đầu ra trận, Fattah chứng minh khả năng vượt trội với tốc độ lên đến Mach 15 và khả năng né tránh mọi hệ thống đánh chặn, buộc phương Tây phải nhìn lại chiến lược đối phó với Iran.

Tên lửa được phóng trong cuộc tập trận Eqtedar ở Iran. Ảnh: IRNA/TTXVN
Theo kênh Press TV của Iran ngày 21/6, trong đợt tấn công thứ 11 của Chiến dịch "Lời hứa Chân thật III", Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo (IRGC) xác nhận đã sử dụng tên lửa siêu vượt âm Fattah tiên tiến trong cuộc tấn công nhằm vào Israel. Thông tin này ngay lập tức thu hút sự chú ý của giới phân tích quân sự toàn cầu, đặt ra câu hỏi về năng lực phòng thủ của các hệ thống hiện có và tác động đến cán cân sức mạnh khu vực. Vậy, điều gì đã làm nên sự nguy hiểm của Fattah?
Fattah – Khẳng định vị thế cường quốc siêu vượt âm
Fattah là tên lửa đạn đạo siêu vượt âm đầu tiên do Iran tự sản xuất, được công bố vào tháng 6/2023. Sự kiện này đã đưa Iran gia nhập một câu lạc bộ nhỏ nhưng đầy quyền lực gồm chỉ vài quốc gia khác như Nga, Trung Quốc và Ấn Độ, những nước đã làm chủ công nghệ sản xuất tên lửa siêu vượt âm.
IRGC mô tả việc triển khai Fattah là một "bước ngoặt", đánh dấu "sự khởi đầu của hồi kết" cho các hệ thống phòng thủ tên lửa "huyền thoại" của Israel. Tuyên bố cho thấy Iran tin rằng họ hiện nắm quyền thống trị hoàn toàn bầu trời của Israel khiến nước này không có khả năng tự vệ trước các cuộc tấn công chính xác.
Đặc điểm kỹ thuật vượt trội và khả năng xuyên phá
Fattah là tên lửa nhiên liệu rắn hai tầng được dẫn đường chính xác, với tầm bắn 1.400 km. Tuy nhiên, điều thực sự khiến tên lửa này nguy hiểm chính là tốc độ cuối đạt Mach 13 đến 15. Tốc độ này, kết hợp với các vòi phun di chuyển cho phép tên lửa cơ động theo mọi hướng cả trong và ngoài bầu khí quyển của Trái Đất, khiến không hệ thống chống tên lửa hiện có nào có thể đánh chặn.
Chuẩn tướng Amir Ali Hajizadeh, từng là chỉ huy hàng không vũ trụ IRGC (đã thiệt mạng ngày 13/6), từng mô tả việc sản xuất tên lửa thế hệ mới này là một "bước tiến vượt bậc" và khẳng định Fattah "không thể bị phá hủy" bởi bất kỳ hệ thống phòng thủ tên lửa nào.
Điều này đã được chứng minh trong Chiến dịch "Lời hứa Chân thật III" khi Fattah thế hệ đầu tiên đã xuyên thủng thành công hệ thống phòng không của Israel. Thông điệp được gửi đi rất rõ ràng về sức mạnh của Iran đối với Israel và các đồng minh phương Tây.
Trong quá khứ, những thành tựu công nghệ của Iran thường bị phương tiện truyền thông phương Tây phủ nhận. Tuy nhiên, phản ứng đối với Fattah lại khác biệt. Dù Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant cố gắng hạ thấp tầm quan trọng của Fattah, tuyên bố rằng "Israel sẽ luôn có giải pháp để chống lại", nhưng hành động của Mỹ đã nói lên nhiều điều. Bộ Tài chính Mỹ đã nhanh chóng trừng phạt một mạng lưới gồm bảy cá nhân và sáu thực thể ở Iran và Trung Quốc vì có liên quan đến chương trình tên lửa đạn đạo của Iran.
Một số chuyên gia phương Tây vẫn tỏ ra hoài nghi về khả năng của Fattah, cho rằng tên lửa này có vẻ không tinh vi bằng tên lửa siêu vượt âm mà Mỹ và Trung Quốc đã phát triển hoặc đặt câu hỏi về khả năng bắn chính xác ở tốc độ cao. Tuy nhiên, các nhà chiến lược quân sự mà Press TV phỏng vấn cho rằng những bình luận này cho thấy một số người phương Tây vẫn tiếp tục phủ nhận sức mạnh quân sự của Iran, vốn đã phát triển rất nhiều trước các lệnh trừng phạt.
Bất chấp các lệnh trừng phạt hà khắc kéo dài hàng thập kỷ, quân đội Iran đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong tự sản xuất thiết bị bay không người lái, tên lửa và máy bay chiến đấu tầm thế giới, có khả năng tấn công các mục tiêu từ xa với độ chính xác cao. Iran sở hữu một trong những kho tên lửa lớn trên thế giới và lớn nhất trong khu vực, bao gồm tên lửa đạn đạo, tên lửa hành trình và tên lửa siêu thanh. Đặc biệt, Iran đã tập trung năng lực quân sự tầm xa vào công nghệ tên lửa đạn đạo trong nhiều thập kỷ, không giống như hầu hết các quốc gia phụ thuộc nhiều vào sức mạnh không quân.
Gần đây, Iran còn giới thiệu mẫu Fattah-2 cải tiến, được trang bị đầu đạn lượn, tạo ra một phân loại mới: Phương tiện bay (lượn) siêu thanh (HCGV). Với tầm bắn 1.400 km, chiều dài khoảng 12 mét và trọng lượng lên tới 4.100 kg, Fattah-2 tiếp tục khẳng định năng lực vượt trội của Iran trong lĩnh vực này.
Sự xuất hiện và hiệu quả của tên lửa siêu vượt âm Fattah không chỉ là một cột mốc quan trọng trong ngành công nghiệp quốc phòng của Iran mà còn là lời cảnh báo đanh thép về năng lực quân sự đang lên của họ. Liệu các cường quốc phương Tây và Israel sẽ thay đổi chiến lược đối phó với Iran như thế nào trước thách thức mới này?