Doanh nghiệp cần chủ động tuân thủ pháp luật về thuế để tránh rủi ro

Những vi phạm thường gặp

Ngày 31/10, tại buổi đối thoại với doanh nghiệp trọng điểm khu vực kinh tế tư nhân trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, bà Hoàng Thị Ngọc Phi - Trưởng phòng Phòng Quản lý doanh nghiệp số 2, Thuế TP. Hồ Chí Minh đã chia sẻ một số nội dung vi phạm thường gặp trong quá trình quản lý doanh nghiệp. Mục đích nhằm giúp các doanh nghiệp chủ động phòng tránh, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế, góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch và bền vững.

Bà Hoàng Thị Ngọc Phi - Trưởng phòng Phòng quản lý doanh nghiệp số 2, Thuế TP. Hồ Chí Minh chia sẻ tại Hội thảo. Ảnh: Việt Dũng

Theo bà Hoàng Thị Ngọc Phi, các hành vi vi phạm thường gặp chủ yếu liên quan đến việc thủ tục đăng ký thuế; kê khai thuế; nộp thuế. Trong đó, về việc không đăng ký thuế, đăng ký chậm, hoặc đăng ký không đúng thông tin là hành vi vi phạm pháp luật về quản lý thuế. Do vậy, doanh nghiệp cần kiểm tra việc đăng ký thuế của trụ sở chính, chi nhánh, địa điểm kinh doanh. Khi có thay đổi thông tin về địa chỉ, ngành nghề, người đại diện pháp luật… phải thực hiện hồ sơ thay đổi đăng ký thuế trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ ngày có thay đổi.

“Việc chấp hành kịp thời giúp tránh rủi ro bị đưa vào nhóm người nộp thuế rủi ro cao theo tiêu chí phân loại của cơ quan thuế” - bà Phi nói.

Liên quan đến vi phạm về khai thuế, thường gặp là không nộp hồ sơ khai thuế đúng hạn, khai sai, khai thiếu nghĩa vụ, hoặc không khai thuế. Doanh nghiệp cần tuân thủ thời hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định tại Điều 44 Luật Quản lý thuế. Khi phát hiện sai sót, cần nộp hồ sơ khai bổ sung kịp thời. Trường hợp có vướng mắc về kê khai, nên thực hiện đối chiếu định kỳ với cơ quan thuế để tránh sai sót lặp lại và tránh bị xếp vào nhóm “rủi ro cao” trong quản lý thuế điện tử.

Đối với vi phạm về nộp thuế, bà Phi cho biết, theo quy định tại Điều 55 Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, người nộp thuế phải nộp đủ số tiền thuế vào ngân sách nhà nước trong thời hạn ghi trên thông báo hoặc trong hồ sơ khai thuế. Trường hợp chậm nộp, kể từ ngày tiếp theo ngày hết hạn nộp thuế, người nộp thuế phải nộp tiền chậm nộp bằng 0,03 %/ngày trên số tiền thuế chậm nộp theo Điều 59 của Luật này.

Nếu sau khi cơ quan thuế đã thông báo mà người nộp thuế vẫn không tự giác thực hiện, căn cứ theo Điều 124 Luật Quản lý thuế, cơ quan quản lý thuế có quyền ban hành quyết định cưỡng chế nhằm thu hồi nợ thuế, bảo đảm thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.

Cơ quan thuế có thể áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về thuế, bao gồm: Trích tiền từ tài khoản, phong tỏa tài khoản của người nộp thuế tại ngân hàng, kho bạc; Khấu trừ một phần tiền lương hoặc thu nhập của người nộp thuế (áp dụng với cá nhân có thu nhập cố định).

Doanh nghiệp cần chủ động tuân thủ pháp luật về thuế để tránh rủi ro. Ảnh: Việt Dũng

Ngoài ra, có thể đề nghị cơ quan hải quan cưỡng chế bằng biện pháp dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất, nhập khẩu; Ngừng sử dụng hóa đơn; Kê biên tài sản, bán đấu giá tài sản kê biên; Thu tiền, tài sản khác của người nộp thuế do tổ chức, cá nhân khác đang giữ; Thu hồi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh.

Thậm chí, có thể áp dụng biện pháp cưỡng chế là tạm hoãn xuất cảnh với người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nếu khoản nợ thuế từ 500 triệu đồng trở lên và quá hạn nộp trên 120 ngày…

Chủ động tuân thủ để tránh rủi ro

Để tránh bị áp dụng biện pháp cưỡng chế, doanh nghiệp cần chủ động rà soát, đối chiếu số liệu nợ thuế định kỳ, thực hiện nộp đầy đủ và đúng hạn các khoản thuế, phí, lệ phí và tiền phạt. Trường hợp gặp khó khăn tạm thời về tài chính, theo Điều 62 và Điều 63 Luật Quản lý thuế, người nộp thuế có quyền đề nghị gia hạn hoặc nộp dần tiền thuế nợ.

Hồ sơ đề nghị gồm: văn bản giải trình lý do, phương án khắc phục và cam kết thời hạn nộp đủ số tiền thuế còn nợ. Cơ quan thuế căn cứ hồ sơ thực tế để xem xét chấp thuận, đồng thời tạm thời chưa áp dụng cưỡng chế trong thời gian được gia hạn hoặc cho phép nộp dần.

Ngoài ra, Doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật thông tin nghĩa vụ thuế, có kế hoạch tài chính để nộp thuế đúng hạn, chủ động liên hệ với cơ quan thuế quản lý trực tiếp để được hỗ trợ khi có sai sót hoặc vướng mắc trong quá trình nộp thuế.

Trưởng phòng Phòng quản lý doanh nghiệp số 2 cho biết thêm, cưỡng chế nợ thuế là biện pháp hành chính nghiêm khắc, được cơ quan thuế áp dụng khi người nộp thuế không tuân thủ nghĩa vụ tài chính với Nhà nước.

Các hành vi cố tình chậm nộp, không nộp hoặc tẩu tán tài sản để trốn tránh nghĩa vụ thuế có thể bị xử lý hình sự theo Điều 200 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) về tội trốn thuế.

Vì vậy, việc thực hiện kỷ luật tài chính – thuế khóa nghiêm túc không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là yếu tố quan trọng bảo đảm uy tín, năng lực và sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Cơ quan thuế khuyến nghị các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện nghiêm túc việc kê khai, nộp thuế, không để phát sinh nợ đọng kéo dài, nhằm góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng và tuân thủ pháp luật.

Ngoài ra, theo Điều 17 Nghị định 126/2020/NĐ-CP, cơ quan thuế áp dụng phân loại rủi ro người nộp thuế để phục vụ quản lý, thanh tra, kiểm tra. Các doanh nghiệp thường xuyên chậm khai, chậm nộp, khai sai hoặc vi phạm đăng ký thuế sẽ bị xếp vào nhóm rủi ro cao, dẫn đến việc bị tạm dừng sử dụng hóa đơn điện tử, không được gia hạn chữ ký số, và bị tăng tần suất kiểm tra.

Vì vậy, việc tuân thủ đúng thủ tục hành chính thuế không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố bảo đảm doanh nghiệp duy trì uy tín, hoạt động thông suốt trong hệ thống quản lý điện tử của cơ quan thuế./.

Việt Dũng