Doanh nghiệp vận tải đường bộ còn nhỏ lẻ, thiếu liên kết
Dù vận tải đường bộ tăng trưởng mạnh, Cục Đường bộ nhận định doanh nghiệp vẫn nhỏ lẻ, thiếu liên kết, khó đổi mới công nghệ và tiếp cận vốn, trong khi thị phần chưa được tái cân đối hợp lý.
Cục Đường bộ nhận xét các doanh nghiệp vận tải trong nước còn nhỏ lẻ, thiếu liên kết. Ảnh: Minh Hoàng
Theo báo cáo gửi Bộ Xây dựng, Cục Đường bộ cho biết, từ đầu năm 2025, vận tải đường bộ vẫn chiếm hơn 90% sản lượng vận chuyển hành khách và trên 70% hàng hóa), TTXVN đưa tin.
Cả nước có khoảng 10.039 tuyến vận tải hành khách cố định với hơn 13.000 hành trình. Hệ thống xe buýt gồm hơn 8.978 xe, phục vụ khoảng 1 tỉ lượt hành khách mỗi năm.
Từ 121.897 xe vào năm 2013, đến nay số lượng phương tiện kinh doanh vận tải đã tăng lên khoảng 956.062 chiếc. Các xe không chỉ nhiều hơn mà còn được đầu tư hiện đại hơn với điều hòa, wifi, thiết bị giám sát và camera hành trình.
Tuy vậy, Cục Đường bộ thừa nhận thị phần vận tải chưa được tái cân đối, đường bộ vẫn chiếm tỉ trọng quá cao, gây áp lực hạ tầng và làm tăng chi phí logistics.
Theo đánh giá của cục, lực lượng doanh nghiệp vận tải còn nhỏ lẻ, thiếu liên kết, với khoảng 82% là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Nhiều hợp tác xã và đơn vị nhỏ chưa đủ năng lực đổi mới phương tiện, khó tiếp cận vốn và chưa thể đầu tư vào nền tảng số.
Ngoài ra, các loại hình vận tải mới như xe công nghệ, xe hợp đồng điện tử còn nhiều bất cập, gây chồng chéo trong quản lý.
Dữ liệu số hóa chưa được khai thác hiệu quả, thiếu hệ thống phân tích, cảnh báo rủi ro. Tình trạng “xe dù” vẫn phổ biến ở nhiều đô thị, gây thất thu thuế và cạnh tranh không lành mạnh.
Để đạt mục tiêu giai đoạn tới, Cục Đường bộ sẽ đẩy mạnh số hóa trong quản lý phương tiện, giám sát hành trình và điều hành đội xe bằng công nghệ thông minh.
Đặc biệt, chiến lược phát triển phương tiện vận tải sẽ tập trung thúc đẩy xe điện, xe CNG qua hỗ trợ đầu tư, tín dụng; xây dựng trạm sạc, trạm nạp tại đô thị và đầu mối vận tải; loại bỏ xe không đạt chuẩn khí thải và khuyến khích sản xuất nội địa xe điện.
Lãnh đạo cục cho rằng cần tạo môi trường cạnh tranh minh bạch, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ đổi mới phương tiện, áp dụng công nghệ; khuyến khích hình thành doanh nghiệp lớn đóng vai trò dẫn dắt.
