Doanh nghiệp Việt Nam đẩy mạnh phát triển bền vững giữa biến động kinh tế

Chỉ số Green Impact Gap – Khoảng cách giữa nhận thức và hành động về phát triển bền vững của lãnh đạo doanh nghiệp Việt Nam – giảm dần qua các năm, còn 41% vào năm 2025

Theo báo cáo, chỉ số Green Impact Gap của các doanh nghiệp Việt Nam đã giảm 4 điểm phần trăm, xuống còn 41% so với năm trước, cho thấy sự tiến bộ đáng kể trong việc thu hẹp khoảng cách giữa mục tiêu và hành động trong phát triển bền vững.

Một trong những động lực chính thúc đẩy sự chuyển dịch này là nhận thức ngày càng cao của các giám đốc điều hành về vai trò của phát triển bền vững trong việc tiết kiệm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Cụ thể, năm 2025, 45% giám đốc điều hành tham gia khảo sát đã xác định phát triển bền vững là phương tiện để tiết kiệm chi phí, tỷ lệ này tăng so với mức 20% vào năm 2023. Điều này cho thấy một xu hướng chuyển dịch rõ rệt từ việc ít chú trọng đến tính bền vững sang việc coi đây là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp vượt qua thời kỳ biến động.

Tuy nhiên, các doanh nghiệp vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn, bao gồm biến động từ thị trường và hạn chế về ngân sách nội bộ. Mặc dù vậy, bối cảnh phát triển bền vững tại Việt Nam đã có nhiều cải thiện, với các vấn đề liên quan đến chính sách ưu đãi, khung chính sách và quy định, cùng khó khăn về thủ tục hành chính đều đã giảm dần kể từ năm 2023.

Một điểm sáng trong bức tranh phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam là việc ứng dụng công nghệ AI để tối ưu hóa quy trình và hiệu quả sử dụng tài nguyên. Gần 60% doanh nghiệp đã triển khai các giải pháp công nghệ AI để hỗ trợ hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững. Đặc biệt, 41% doanh nghiệp ứng dụng AI để tối ưu hóa mức tiêu thụ năng lượng, cho thấy tiềm năng lớn của công nghệ này trong việc giảm thiểu rủi ro tài chính và năng lượng.

Ngành trung tâm dữ liệu tại Việt Nam cũng đang nổi lên như một động lực chính thúc đẩy đổi mới sáng tạo và năng lực cạnh tranh. Với 60% doanh nghiệp trong ngành xác định đổi mới sáng tạo là động lực chính thúc đẩy tính bền vững, và 68% tập trung vào tiến bộ công nghệ, ngành này đang cho thấy nhu cầu cấp thiết về các giải pháp bền vững trong bối cảnh nhu cầu tính toán hiệu năng cao ngày càng gia tăng.

Song song với các cuộc thảo luận toàn cầu về nhu cầu năng lượng của AI, 46% lãnh đạo doanh nghiệp tại Việt Nam đang triển khai kế hoạch và chính sách công nghệ thông tin xanh (green IT) nhằm giảm phát thải carbon.

Các rào cản đối với quá trình khử carbon cũng đang giảm dần: tỷ lệ doanh nghiệp cho rằng thiếu nguồn năng lượng sạch đã giảm còn 32% từ mức 38% của khảo sát năm 2023; thiếu giải pháp phần mềm giảm 8%, còn 35%; rào cản tài chính giảm 8% còn 42%.

Những rào cản lớn nhất đối với đầu tư vào phát triển bền vững tại Việt Nam

Dù đối mặt với nhiều thách thức, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn duy trì kế hoạch đầu tư cho quá trình chuyển đổi hướng tới bền vững. 35% doanh nghiệp dự kiến sẽ đầu tư ít nhất 1 triệu USD trong vòng hai năm tới, bất chấp bất ổn kinh tế và hạn chế ngân sách nội bộ. Điều này cho thấy sự quyết tâm của các doanh nghiệp trong việc sử dụng phát triển bền vững như một chiếc la bàn để định hướng trong bối cảnh kinh tế đầy biến động.

Năm 2025 đánh dấu một cột mốc quan trọng trên lộ trình hiện thực hóa các mục tiêu khí hậu đến năm 2030. Với 99% doanh nghiệp đã đặt mục tiêu phát triển bền vững và hơn một nửa đang triển khai hành động toàn diện, để hiện thực hóa các mục tiêu đó, giảm chỉ số “Green IMPACT Gap” của Việt Nam xuống còn 41% (so với khoảng cách năm 2024 là 45%).

Kết quả cho thấy, Việt Nam đang dẫn đầu khu vực về thu hẹp khoảng cách Green Impact Gap. Theo sau là Đài Loan giảm còn 46% (từ 51% năm 2024), Thái Lan giảm còn 47% (so với 51% năm 2024), và Hàn Quốc giảm còn 48% (từ 53% năm 2024).

Báo cáo còn chỉ ra rằng, 94% doanh nghiệp Việt Nam thể hiện sự lạc quan về khả năng đạt/vượt chỉ tiêu các mục tiêu, trong đó 26% cho biết họ đang đi trước kế hoạch hơn ba năm. Đáng chú ý, nhóm có mục tiêu được kiểm chứng độc lập bởi bên thứ 3 thể hiện mức tự tin cao hơn (với 47% đi trước kế hoạch ít nhất ba năm). Ngược lại, các doanh nghiệp đưa ra cam kết chung nhưng thiếu minh bạch về tiến độ có nguy cơ không hoàn thành mục tiêu 2030 (36%).

Trong bối cảnh này, các doanh nghiệp Việt Nam không chỉ tìm kiếm giải pháp vượt qua khó khăn mà còn sử dụng phát triển bền vững như một công cụ để khai mở hiệu quả vận hành, giảm rủi ro và tạo ra giá trị lâu dài. Đây chính là chìa khóa để các doanh nghiệp không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong một thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Lan Anh