Độc giả kỳ vọng báo chí thêm trải nghiệm nội dung

TS Nguyễn Văn Quang, Hiệu trưởng Đại học Nam Cần Thơ:

Hài hòa giữa công nghệ và giá trị nhân văn

Sự phát triển vượt bậc của trí tuệ nhân tạo (AI) đặt ra nhiều cơ hội và thách thức mới cho báo chí hiện đại.

Trong thời đại mà tin giả, thông tin sai lệch dễ dàng lan truyền, việc ứng dụng công nghệ để xác minh nguồn tin, phân tích dữ liệu và cung cấp thông tin kịp thời, chính xác rất cần thiết. Đây cũng là kỳ vọng của chúng tôi với báo chí hiện đại.

Thứ hai, báo chí ngày nay cần đi sâu hơn vào cá nhân hóa nội dung và tối ưu hóa trải nghiệm người dùng. Sinh viên, đối tượng đang học tập và rèn luyện tại các trường đại học, chính là thế hệ độc giả mới, năng động và nhạy bén với công nghệ.

Việc xây dựng nội dung thân thiện, gần gũi, dễ tiếp cận, đồng thời mang tính định hướng cao sẽ giúp báo chí đến gần hơn với môi trường học đường, hỗ trợ tích cực công tác giáo dục và phát triển con người.

Thứ ba, chúng tôi mong muốn được thấy nhiều hơn những sản phẩm báo chí đa nền tảng, đa phương tiện, từ văn bản, hình ảnh đến podcast, video ngắn, mạng xã hội. Báo chí hiện đại cần linh hoạt và sáng tạo hơn nữa trong cách thức truyền tải, để thu hút sự chú ý và tăng mức độ tương tác với công chúng, đặc biệt là giới trẻ.

Thứ tư, điều quan trọng là vai trò đồng hành của báo chí với giáo dục. Chúng tôi kỳ vọng các cơ quan báo chí tiếp tục lan tỏa thông tin tích cực, truyền cảm hứng học tập, nghiên cứu, khởi nghiệp trong sinh viên; đồng thời phản ánh trung thực nỗ lực đổi mới giáo dục, những tấm gương tiêu biểu trong môi trường học đường.

Cuối cùng, dù AI có thể hỗ trợ mạnh mẽ về mặt kỹ thuật, song chúng tôi luôn tin giá trị nhân văn và đạo đức báo chí vẫn là nền tảng cốt lõi. Công nghệ có thể thay đổi công cụ, nhưng chính con người mới là linh hồn của thông tin. Chúng tôi kỳ vọng báo chí hiện đại sẽ kết hợp hài hòa giữa sức mạnh công nghệ và tinh thần nhân bản.

ThS Trần Thị Phương Nhung, Phó trưởng khoa Báo chí - truyền thông, Đại học Khoa học, Đại học Huế:

Nội dung vẫn phải là "vua"

Sự phát triển của AI đang ảnh hưởng đến tất cả các lĩnh vực trong đời sống xã hội trong đó có báo chí.

Về cơ hội, AI hỗ trợ và giúp tự động hóa quy trình sản xuất tin tức, giúp phóng viên tiếp cận, phân tích dữ liệu lớn (big data) để tạo ra những nội dung báo chí chuyên sâu. Bên cạnh đó, AI giúp phóng viên không còn bị làm khó bởi rào cản ngôn ngữ khi muốn truy cập nguồn tin quốc tế.

AI cũng giúp cá nhân hóa trải nghiệm của người đọc, gợi ý nội dung phù hợp với từng đối tượng độc giả và hỗ trợ phân tích hành vi người dùng để tối ưu hóa nội dung.

Tuy nhiên, AI cũng mang lại không ít thách thức cho người làm báo và cơ quan báo chí. Vấn nạn tin giả chưa bao giờ trở nên khó lường như thời điểm này, khi AI bị lợi dụng để tạo ra nội dung sai lệch một cách tinh vi.

Với trải nghiệm là một người đọc, tôi cho rằng có hai trong số nhiều mong muốn mà người đọc đặt ra đối với báo chí. Thứ nhất là nhu cầu trải nghiệm tốt nhất và thông tin uy tín nhất.

Về trải nghiệm, người đọc mong muốn thông tin nhanh chóng, kịp thời, linh hoạt với nhiều hình thức chuyển tải khác nhau trên nhiều nền tảng. Về chất lượng thông tin, độc giả muốn nguồn tin chính xác, có chiều sâu.

Bên cạnh đó, khả năng tương tác, kết nối cũng là điều người đọc kỳ vọng để họ có thể trao đổi, chia sẻ quan điểm của mình, đảm bảo tính minh bạch của thông tin.

Để ứng dụng hiệu quả AI, việc đầu tiên mà các tòa soạn cần quan tâm là yếu tố nhân lực. Cần đào tạo nguồn nhân lực có năng lực số, đảm bảo nhà báo có thể sử dụng linh hoạt AI, không bị AI chi phối.

Thứ hai là đầu tư hạ tầng kỹ thuật và đội ngũ kỹ thuật chuyên trách ứng dụng AI. Thứ ba, cập nhập xu hướng thế giới, vận dụng AI trong sản xuất các sản phẩm báo chí sáng tạo, mang đến trải nghiệm mới mẻ cho độc giả.

Cuối cùng, nguyên tắc "nội dung là vua" cần được giữ vững, ứng dụng khoa học kỹ thuật vẫn cần chú trọng chất lượng, uy tín và đạo đức nghề nghiệp trong sản xuất sản phẩm báo chí.

Nguyễn Tân Hoàng Phương, Giám đốc Truyền thông CT Group:

Lắng nghe bạn đọc một cách thực chất

Giữa muôn vàn nguồn tin tràn ngập mỗi ngày, bạn đọc ngày nay trở nên tỉnh táo, chủ động và có yêu cầu cao hơn bao giờ hết. Họ không chỉ mong muốn thông tin đến nhanh mà còn phải đúng, có chiều sâu và được kiểm chứng rõ ràng.

Tin tức giật gân, thiếu nền tảng dữ kiện hoặc phiến diện sẽ nhanh chóng bị loại bỏ trong sự lựa chọn ngày càng khắt khe của công chúng.

Trong khi đó, AI mang đến khả năng cá nhân hóa nội dung, giúp mỗi bạn đọc tiếp cận những chủ đề gần gũi với sở thích và nhu cầu của mình.

Điều này đặt ra thách thức mới: Nếu báo chí chỉ chiều theo thị hiếu, gợi ý thông tin theo hành vi đọc mà không mở rộng biên độ tư duy cho người đọc, rất dễ tạo ra một "buồng vang", nơi độc giả chỉ được tiếp cận những gì họ muốn nghe mà không còn cơ hội tiếp xúc với các góc nhìn khác biệt.

Do đó, bạn đọc kỳ vọng báo chí hiện đại không chỉ cung cấp thông tin vừa ý, mà còn gợi mở, dẫn dắt, thậm chí thách thức quan điểm quen thuộc của họ.

Trong môi trường truyền thông mới, bạn đọc không còn là người tiếp nhận thụ động. Họ mong muốn được phản hồi, chia sẻ, tranh luận và đóng góp tiếng nói của mình vào nội dung.

Việc tạo ra những kênh tương tác hai chiều, nơi ý kiến người đọc được tiếp nhận và phản ánh, đang trở thành đòi hỏi cấp thiết và chính đáng.

Bên cạnh đó, sự xuất hiện ngày càng phổ biến của AI trong quy trình làm báo khiến bạn đọc đặt ra câu hỏi: Liệu thông tin họ đang đọc có được sản xuất bởi con người không?

Họ cần sự minh bạch trong quy trình sản xuất nội dung và một cam kết rõ ràng về đạo đức nghề nghiệp khi ứng dụng AI. Trí tuệ nhân tạo có thể hỗ trợ nhà báo nhưng không thể thay thế tư duy, góc nhìn và trách nhiệm xã hội của người làm báo.

Đặc biệt, bạn đọc hiện đại mong muốn báo chí không chỉ phản ánh thực tế mà phải có vai trò định hướng, phản biện và kiến tạo. Trong thời đại của sự thật bị bóp méo dễ dàng bởi công nghệ, vai trò của báo chí cần phải mạnh mẽ hơn.

Vì vậy, nếu báo chí muốn tiếp tục khẳng định vai trò trong thời đại số, không thể dừng lại ở việc chuyển đổi công nghệ hay thay đổi hình thức thể hiện, mà cần lắng nghe bạn đọc một cách thực chất, đáp ứng mong đợi chính đáng của họ.

Dũng Danh Dũng