Đối mặt với 'bão siêu vượt âm' của Iran: Israel đề xuất giải pháp phòng thủ khu vực

Ảnh đồ họa của phương tiện lướt siêu thanh. Ảnh: MW.

Phó Chủ tịch Tập đoàn Quốc phòng Rafael (Israel) Yuval Baseski vừa công bố kế hoạch phát triển năng lực phòng thủ trước các cuộc tấn công bằng phương tiện lượn siêu vượt âm (hypersonic glide vehicles), nhấn mạnh rằng mối đe dọa này đã buộc công ty và Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) phải “tư duy lại toàn diện” về chiến lược phòng thủ tên lửa.

Sau khi Israel phát động các cuộc tấn công quy mô lớn nhằm vào Iran ngày 13/6, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) liên tục gia tăng các đợt tập kích tên lửa đạn đạo nhằm vào mục tiêu Israel. Đến ngày 18/6, IRGC tuyên bố đã lần đầu tiên triển khai tên lửa đạn đạo siêu vượt âm Fattah, coi đây là bước ngoặt lịch sử.

“Sự ra mắt của Fattah đánh dấu sự khởi đầu cho hồi kết của hệ thống phòng thủ tên lửa ‘thần thoại’ của Israel”, IRGC tuyên bố, đồng thời khẳng định loại tên lửa cơ động này khiến Israel không còn khả năng tự vệ.

Trong thông cáo, IRGC nhấn mạnh: “Những quả tên lửa Fattah uy lực và cơ động cao đã liên tục rung chuyển hầm trú ẩn của những kẻ chủ nghĩa phục quốc hèn nhát đêm nay, gửi thông điệp rõ ràng về sức mạnh Iran tới đồng minh hiếu chiến của Tel Aviv, kẻ vẫn chìm đắm trong ảo tưởng và sự ngộ nhận”.

Tên lửa đạn đạo của Iran bay qua Israel. Ảnh: MW.

“Các tên lửa siêu vượt âm đã mở ra một kỷ nguyên mới trong phòng không”, ông Baseski thừa nhận, đồng thời cảnh báo rằng các phương pháp phòng thủ truyền thống sẽ không hiệu quả trước mối đe dọa này.

Ông giải thích: “Mọi hệ thống phòng không hiện nay đều dựa trên nguyên lý bay nhanh hơn mục tiêu. Nhưng nguyên tắc đó không áp dụng cho tên lửa siêu vượt âm. Để đánh chặn vật thể bay ở tốc độ Mach 10, cần một hệ thống phòng thủ di chuyển ở Mach 30, điều này là bất khả thi trong bầu khí quyển do ma sát”.

Ví von bằng môn bóng rổ, ông Baseski nói: “Một quả tên lửa đánh chặn đối đầu một tên lửa siêu vượt âm chẳng khác gì một cầu thủ đơn lẻ phải kèm LeBron James – có thể chạy theo, nhưng không ngăn được anh ta ghi điểm”. Giải pháp được ông đề xuất là áp dụng “phòng thủ khu vực” – triển khai nhiều tên lửa đánh chặn bao phủ từng vùng nhất định, sẵn sàng khai hỏa khi mục tiêu xâm nhập.

Cảnh phóng tên lửa đất đối không từ hệ thống David's Sling của Israel. Ảnh: MW.

Nhiều nguồn tin độc lập cho thấy hậu quả từ các cuộc tập kích tên lửa Iran vượt xa mọi dự đoán của Israel và phương Tây, khi nhiều cơ sở trọng yếu như cảng Haifa, nhà máy lọc dầu Haifa, sân bay Ben Gurion, Viện Khoa học Weizmann, và thậm chí cả trụ sở Rafael bị hư hại nặng nề.

Phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh NATO sau đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump thừa nhận: “Đặc biệt trong vài ngày cuối, Israel đã bị đánh rất nặng. Những quả tên lửa đạn đạo ấy, chúng đã thổi bay rất nhiều tòa nhà”.

Thách thức không chỉ đến từ tốc độ và tính cơ động của tên lửa siêu vượt âm, mà còn từ chi phí khổng lồ của các tên lửa đánh chặn, khiến kho dự trữ của Israel nhanh chóng cạn kiệt. Đây được xem là yếu tố quan trọng buộc Israel phải chấp nhận ngừng bắn vào ngày 24/6.

Thiệt hại ở Tel Aviv sau vụ tấn công bằng tên lửa của Iran. Ảnh: MW.

Tên lửa Fattah, ra mắt tháng 6/2023, là dòng tên lửa đầu tiên của Iran được trang bị phương tiện lượn siêu vượt âm, biến nước này thành quốc gia thứ tư trên thế giới sở hữu công nghệ này, sau Nga, Trung Quốc và Triều Tiên. Fattah có tầm bắn 1.400 km, tốc độ cuối quỹ đạo đạt Mach 13–15, với khả năng cơ động khiến gần như không thể đánh chặn.

Trước đó, Triều Tiên đã phóng thử thành công Hwasong-8 – tên lửa đạn đạo kèm phương tiện lượn siêu vượt âm – vào tháng 9/2021, với tầm bắn 1.800 km. Giới quan sát khi đó đã dự đoán Bình Nhưỡng có thể nhanh chóng chuyển giao công nghệ chủ chốt cho Iran, trong bối cảnh hợp tác tên lửa Iran–Triều Tiên đã kéo dài hơn bốn thập kỷ.

Thập niên 1990, sau khi Israel mua hệ thống phòng thủ tên lửa Patriot, Triều Tiên đã chuyển giao công nghệ đầu đạn cơ động cho cả Iran và Syria nhằm tăng cường khả năng xuyên thủng phòng thủ đối phương.

Huyền Chi