Đổi mới sáng tạo là lựa chọn chiến lược hàng đầu

Tham dự buổi lễ còn có đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương; đồng chí Nguyễn Chí Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành trung ương và địa phương; đại diện các Đại sứ quán, các tổ chức quốc tế, hiệp hội, viện nghiên cứu, các trường đại học; các quỹ đầu tư, các tập đoàn công nghệ, cộng đồng doanh nghiệp và các chuyên gia, nhà khoa học.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đại biểu đến dự Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025.

Tại buổi lễ, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, chia sẻ: Cách đây vừa tròn 1 năm, cũng tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC), Khu công nghệ cao Hòa Lạc, Thủ tướng Chính phủ đã chọn ngày 1/10 hàng năm là Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia. Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025 đã chọn chủ đề “Đổi mới sáng tạo toàn dân - Động lực phát triển quốc gia”. Thông qua chủ đề của Ngày hội năm nay, chúng ta không chỉ nhìn nhận vai trò của các cấp, các ngành và của toàn dân trong việc thúc đẩy phát triển đổi mới sáng tạo mà tiếp tục khẳng định đổi mới sáng tạo là động lực thúc đẩy sự phát triển đột phá, bền vững của Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng các đại biểu thăm quan triển lãm.

Phát biểu tại sự kiện, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định thế giới đang thay đổi với tốc độ chưa từng có, tạo ra những cơ hội lớn về công nghệ sinh học và tri thức nhân tạo. Đối với Việt Nam, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là lựa chọn chiến lược quan trọng hàng đầu. Đây là con đường duy nhất để đạt được hai mục tiêu phát triển lớn: Trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2030 và trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Tổng Bí thư nhấn mạnh, không có quốc gia nào có thể cất cánh nếu nền khoa học, công nghệ còn ở mức thấp.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Lễ Khai trương Trung tâm vi mạch bán dẫn.

Trong thời gian qua, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách lớn, tập trung vào cải cách chiến lược, sắp xếp bộ máy chính trị, phát triển khoa học, công nghệ, hội nhập quốc tế. Nhờ đó, Việt Nam đã đạt được những kết quả bước đầu đáng khích lệ. Chỉ số đổi mới sáng tạo quốc gia của Việt Nam cũng có vị trí tốt trong bảng xếp hạng toàn cầu. Quan trọng nhất, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ đã lan tỏa mạnh mẽ trong sản xuất và đời sống, xã hội. Tuy nhiên, Tổng Bí thư Tô Lâm cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế. Tốc độ thay đổi của thế giới đang nhanh hơn khả năng bắt nhịp của chúng ta. Một số hạn chế về thể chế chính sách vẫn tồn tại; sự sáng tạo trong doanh nghiệp, đặc biệt là việc làm chủ các công nghệ lõi và công nghệ nền tảng, vẫn chưa thực sự mạnh mẽ.

Tổng Bí thư Tô Lâm phát biểu chỉ đạo tại Lễ khai mạc Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia năm 2025.

Tổng Bí thư kêu gọi một tinh thần hành động mới: "Nói ít làm nhiều, làm nhanh, làm đến nơi đến chốn". Từ quyết tâm đến triển khai thực hiện, từ nhận thức đến hành động, chúng ta phải chuyển động nhanh hơn, mạnh mẽ hơn. Cùng đó, Tổng Bí thư đã chỉ ra sáu nhóm giải pháp trọng tâm cần được triển khai trong thời gian tới.

Đó là, xây dựng văn hóa đổi mới sáng tạo toàn dân. Đổi mới sáng tạo không phải là công việc riêng của ngành khoa học, công nghệ, mà là việc của toàn dân, toàn xã hội, của mọi cấp, mọi ngành. Cần xây dựng văn hóa học tập suốt đời. Trân trọng tất cả những phát minh, sáng chế, cải tiến, dù nhỏ nhất, nhằm nâng cao năng suất công việc và năng suất lao động. Cần có chỉ số đánh giá (index) đổi mới sáng tạo cho từng cơ quan, đơn vị, để ai đổi mới tốt hơn thì được ghi nhận tốt hơn.

Thứ hai, tập trung phát triển nền khoa học, công nghệ và công nghệ chiến lược. Khẩn trương triển khai chương trình phát triển 11 công nghệ chiến lược theo tinh thần quốc gia, bao gồm bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, công nghệ sinh học, vi sinh học, vật liệu mới, năng lượng mới, điện toán đám mây, robot. Phát triển các nền tảng số quan trọng như điện toán đám mây, trung tâm dữ liệu, công nghệ 5G/6G. Đảm bảo năng lực cốt lõi trong các hệ thống công nghiệp trọng yếu để giữ vững tự tin, tự chủ.

Thứ ba, hoàn thiện thể chế chính sách vượt trội. Trong đó cần tập trung hoàn thiện thể chế và chính sách vượt trội để tạo động lực cho phát triển khoa học, công nghệ và sáng tạo. Tập trung vào các ưu đãi về thuế, tín dụng cho nghiên cứu phát triển (R&D) và cho các sản phẩm, dịch vụ mới. Tăng cường bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, bảo vệ bí mật kinh doanh và kiểm soát tự do thông tin…

Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ ra sáu nhóm giải pháp trọng tâm cần được triển khai trong thời gian tới.

Thứ tư là xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, cần triển khai chiến lược quốc gia về điểm sáng tạo, xây dựng hệ sinh thái kết nối khu vực và toàn cầu. Phấn đấu hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo liên thông với các cơ sở nghiên cứu, đào tạo và tăng tốc công nghệ. Hệ sinh thái cần có đầy đủ các thành phần như cơ sở nghiên cứu, doanh nghiệp khởi nghiệp, tư vấn pháp lý, tài chính, nhà đầu tư. Nuôi dưỡng văn hóa chấp nhận rủi ro, tôn trọng thất bại, khuyến khích khởi nghiệp trên nền tảng số và công nghệ sinh học.

Thứ năm là cần vận hành hiệu quả mối quan hệ giữa nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp trung tâm, và viện trường, trung tâm nghiên cứu. Mục tiêu là doanh nghiệp trở thành trung tâm của đổi mới sáng tạo.

Cuối cùng là đổi mới sáng tạo giải quyết bài toán xã hội và hội nhập quốc tế. Trong đó, cần cập nhật hệ thống tiêu chuẩn theo thông lệ quốc tế và xây dựng thương hiệu. Thế hệ trẻ, thanh niên cần nuôi dưỡng khát vọng lớn, dám ước mơ, dám khởi nghiệp, dám chấp nhận rủi ro. Kêu gọi sự đóng góp của nông dân, công nhân, lao động trực tiếp bằng cách cải tiến công cụ, nâng cao năng suất. Mở rộng hợp tác quốc tế, cùng chia sẻ tri thức và kinh nghiệm để sáng tạo ra những công nghệ, mô hình mới.

Ngoài ra, Tổng Bí thư cũng khẳng định tinh thần thông minh, sáng tạo là phẩm chất quý báu của dân tộc ta, giúp biến khó khăn thành cơ hội. Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia là sự kiện mở đầu, thúc đẩy phong trào và tinh thần hành động. Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn mỗi cán bộ, công nhân viên chức, nông dân, kỹ sư, giáo viên, học sinh, sinh viên, và toàn thể người dân Việt Nam, hãy nâng cao tinh thần yêu nước, không ngừng đổi mới sáng tạo. Mỗi người một cải tiến chương trình, mỗi giáo viên đổi mới phương pháp, mỗi sinh viên một ý tưởng mới, mỗi doanh nghiệp một chiến lược tăng trưởng, mỗi lớp trẻ một khát vọng trách nhiệm. Mục tiêu là cùng nhau trở thành một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo sống động, cùng nhau hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh trong vị thế thế giới.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu tại buổi lễ.

Tại buổi lễ, các nhà khoa học, đại diện các nhà doanh nghiệp khởi nghiệp thành công, trong nước và quốc tế cũng đã phát biểu, thẳng thắn chia sẻ các kinh nghiệm, chung tay đưa Việt Nam trở thành Quốc gia đổi mới sáng tạo, có vị thế trên bản đồ thế giới.

Phát biểu tại sự kiện, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định sẽ tiếp thu ý kiến chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm để thúc đẩy đổi mới sáng tạo của Việt Nam trở thành xu thế, phong trào của toàn dân, toàn diện và toàn xã hội. Mục tiêu là đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên giàu mạnh, văn vinh, phồn vinh, hạnh phúc. Thủ tướng tái khẳng định rằng khoa học, công nghệ và sáng tạo là yêu cầu khách quan, là lựa chọn chiến lược và ưu tiên hành động của Đảng và Nhà nước.

Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và các đại biểu thực hiện nghi thức phát động Ngày hội Đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2025.

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương, doanh nghiệp và cá nhân căn cứ chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình, tổ chức có hiệu quả sáu nhiệm vụ mà Tổng Bí thư Tô Lâm vừa nhấn mạnh. Thực hiện phương châm mới, nhằm tạo động lực mạnh mẽ cho đổi mới sáng tạo: Không đối phó; Không lùi bước; Không hình thức quá, Không cầu toàn, Không nóng vội; Không để rào cản về tư duy đối với đổi mới, hành động quyết đoán trong đổi mới sáng tạo...

Phạm Huyền