Đội quân UAV Ukraine dựng 'tường lửa' cản bước quân Nga
Ukraine đang dựa vào tính hiệu quả và cơ động của các đơn vị UAV như 'con át chủ bài' để cản bước tiến công của quân Nga.
Trong những tháng gần đây, các lực lượng Nga tăng cường nỗ lực mở rộng về phía tây của Ukraine. Họ phát động các đợt tấn công bộ binh và tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) khi cố gắng xâm nhập ranh giới hành chính và thiết lập sự hiện diện bên trong tỉnh Dnipropetrovsk (miền trung Ukraine). Moscow tuyên bố đã kiểm soát một số ngôi làng như Maliivka của tỉnh này.
Ukraine dựa vào UAV để ngăn quân Nga tiến công
Trên các cánh đồng hoang tàn ở gần Dnipropetrovsk, quân Nga tiến lên theo từng đợt liên tục, thường tấn công theo nhóm hai hoặc ba người. Họ luân phiên giữa các cuộc tấn công bằng xe máy và các bước di chuyển thận trọng trên đường bộ, sử dụng các hàng cây làm chỗ ẩn nấp khi tiến gần về phía vị trí của binh sĩ Ukraine.

Binh sĩ Bohdan, một phi công thuộc đơn vị UAV của Tiểu đoàn Hệ thống không người lái ở Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 của Ukraine, đang điều khiển UAV tại tỉnh Donetsk. Ảnh: Kyiv Post
Đối mặt áp lực liên tục và nhân lực hạn chế, lực lượng phòng thủ Ukraine tiếp tục sử dụng công nghệ như một yếu tố tăng cường sức mạnh. Để ngăn chặn các cuộc tiến công của quân Nga, lực lượng Ukraine ngày càng dựa vào UAV như “con át chủ bài” để giữ vững tuyến phòng thủ.
Tại tỉnh Donetsk, có một đơn vị UAV thuộc Tiểu đoàn Hệ thống không người lái ở Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 của Ukraine chuyên thực hiện các nhiệm vụ ném bom từ góc nhìn thứ nhất (FPV), biến bầu trời thành lưới lửa truy đuổi kẻ thù. Đơn vị UAV này triển khai hơn chục UAV mỗi ngày, nhắm mục tiêu vào quân Nga trước khi họ có thể vượt qua phòng tuyến.
Binh sĩ Bohdan, có mật danh “Bandera”, là một trong nhóm 3 thành viên của đơn vị này. Họ nấp trong hầm trú ẩn, phối hợp chặt chẽ để điều khiển UAV bay và thực hiện tấn công.
Đơn vị của binh sĩ Bohdan là một phần của chuỗi các đơn vị UAV FPV rộng lớn hơn hoạt động trên khắp các khu vực chiến sự ở Ukraine. Họ thường phối hợp với các đội pháo binh và chuyên gia tác chiến điện tử.
Đối với binh sĩ Ukraine, việc di chuyển đến các vị trí chiến đấu trên mặt trận thường là phần nguy hiểm nhất. Các cuộc phục kích bằng UAV của quân Nga, đặc biệt là UAV điều khiển bằng cáp quang diễn ra phổ biến trên khắp tiền tuyến.
“Nếu bạn nhìn thấy UAV của đối phương trong gương chiếu hậu, hãy cầu nguyện rằng con đường phía trước tốt đẹp và bắn hạ nó. Nếu bạn nhìn thấy nó trên đường phía trước, bạn có thể cần phải bỏ lại phương tiện” - binh sĩ Bohdan nói.
Nga nói rằng 65% thương vong của Ukraine xảy ra trong quá trình luân chuyển quân hoặc tiếp tế tiền tuyến.
Xương sống của hệ thống phòng thủ Ukraine
Trong khi đơn vị UAV của Ukraine theo dõi chuyển động của đối phương, binh sĩ Andriy, có mật danh “Price”, chỉ vào UAV ZALA hoạt động tích cực nhất của Nga trong khu vực. Loại UAV trinh sát tầm xa này thường tìm kiếm đường sá, vị trí pháo binh và thiết bị vũ khí hạng nặng.
“Quân Nga không còn thực sự quan tâm đến những lính Ukraine núp trong bụi rậm nữa. Nếu bị phát hiện, lính Ukraine sẽ nhanh chóng biến mất chỉ trong vài giây. Pháo binh mới là điều họ quan tâm. Một người lính cách mặt trận 20 km không thể tiêu diệt bạn. Pháo binh thì có thể” – binh sĩ Andriy nói
Đối với binh sĩ Bohdan, hệ thống UAV đã trở thành xương sống của hệ thống phòng thủ Ukraine.
“Hệ thống UAV đã trở thành một thành phần cực kỳ quan trọng trong cuộc chiến chống Nga. UAV cho phép trinh sát – cả tầm gần và tầm xa – hiệu chỉnh hỏa lực, rải mìn, vận chuyển vật tư và đạn dược, cũng như tấn công” - binh sĩ Bohdan nói, thêm rằng người vận hành UAV đang đảm nhiệm một phần vai trò của công binh, pháo binh, bộ binh, trinh sát và lái xe.
Binh sĩ Bohdan nhập ngũ năm 2020, từng mơ ước được gia nhập Binh đoàn Lê dương Pháp (đội quân tinh nhuệ của Pháp với binh sĩ đến từ khắp nơi trên thế giới). Nhưng khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine, binh sĩ này phải hoãn lại kế hoạch. Giờ đây, binh sĩ Bohdan đeo tai nghe cả ngày, điều khiển những chiếc UAV nhồi đầy thuốc nổ lao vào lính Nga.
Binh sĩ Bohdan thừa nhận rằng việc điều khiển UAV giúp nhiệm vụ tiêu diệt mục tiêu trở nên dễ dàng hơn.
"Bạn điều khiển UAV bay lơ lửng cách xa vị trí của mình 6-10 km, hay có khi gần hơn là 2 km” – binh sĩ Bohdan chia sẻ.
Công việc nguy hiểm: Nạp thuốc nổ cho UAV
Trong khi binh sĩ Bohdan tập trung điều khiển UAV bay và nhắm mục tiêu, binh sĩ Serhiy đảm nhiệm nhiệm vụ nguy hiểm hơn là chuẩn bị thuốc nổ cho UAV.
Binh sĩ Serhiy, có mật danh “Gray”, ngồi xổm bên cạnh các UAV, cẩn thận nạp thuốc nổ và gắn kíp nổ. Công việc này rất bài bản, không cho phép sai sót.

Binh sĩ Bohdan, thuộc đơn vị UAV của Tiểu đoàn Hệ thống không người lái ở Lữ đoàn Cơ giới Độc lập số 110 của Ukraine, đang điều khiển UAV tại tỉnh Donetsk. Ảnh: Kyiv Post
“Bạn thiết lập để mọi thứ phát nổ cùng một lúc khi tiếp xúc mục tiêu. Bất kỳ sai sót nào trong việc đấu dây hoặc kích hoạt bom đều có thể gây ra hậu quả chết người” - binh sĩ Serhiy giải thích.
Trong các đơn vị UAV của Ukraine, rủi ro khi xử lý đạn dược tự chế là điều ai cũng biết.
“Một số người từng tự làm tất cả. Nhưng họ không thực sự hiểu cách kết nối các thiết bị sao cho đúng và đôi khi kết thúc bằng việc họ bị mất tay” – binh sĩ Serhiy nói.
Một trong những thách thức lớn nhất trước đây đối với Ukraine là sự phụ thuộc vào các thiết bị nổ tự chế, vốn đã gây thương vong cho nhiều binh sĩ và dễ bị trục trặc. Ước tính cứ 10 chuyến bay UAV FPV của Ukraine thì có 1 chuyến thất bại vì đầu đạn không phát nổ khi va chạm mục tiêu.
“Nếu bạn làm mọi thứ đúng cách và đảm bảo tất cả dây điện gọn gàng và không có gì nhô ra ngoài, thì sẽ không nguy hiểm. Đó là cách tôi tiếp cận vấn đề” – binh sĩ Serhiy giải thích.
Tuy nhiên, tai nạn vẫn xảy ra. Binh sĩ Serhiy nhớ lại một vụ tai nạn chết người vào mùa đông năm ngoái khi một đồng đội thiệt mạng trong quá trình lắp ráp một đầu đạn cho UAV.
Mỗi chuyến bay của UAV ném bom FPV đều đòi hỏi sự chính xác. Trước mỗi chuyến bay, binh sĩ Serhiy kiểm tra kỹ càng UAV.
“Tôi tự mình kiểm tra dây điện, đảm bảo không có dây nào bị hỏng và thuốc nổ cũng không bị hư hại” – binh sĩ này nói.
Trong khi binh sĩ Serhiy đảm bảo mọi thứ đã sẵn sàng, thực tế chiến sự vẫn tiếp diễn bên ngoài hầm trú ẩn. Suốt buổi sáng và buổi chiều, lính Nga liên tục tấn công các vị trí của quân Ukraine.
Nga đang thay đổi chiến thuật, chuyển từ tấn công bằng xe tăng và xe bọc thép sang đội quân xe máy. Khi lực lượng Nga tăng cường tấn công bằng xe máy, họ lao về phía các ngôi làng, nhắm đến chỗ ẩn nấp bên trong các ngôi nhà.
“Pháo binh có thể đẩy họ vào sân hoặc hầm ẩn nấp của các ngôi nhà. Sau đó, UAV có thể truy đuổi họ” - binh sĩ Andriy giải thích.
Khi lính Nga đã bị mắc kẹt bên trong một ngôi nhà, binh sĩ Bohdan điều khiển nhiều UAV, tấn công từ nhiều góc độ khác nhau để đảm bảo bắn trúng mục tiêu.
“Chúng tôi đang cố gắng hết sức để giữ vững vị trí. Quân Nga đang chiếm đất của chúng tôi nhưng với cái giá quá đắt mà không quân đội nào có thể chịu được. Nga đang mất một lượng lớn quân” - binh sĩ Andriy nói.