'Dòng họ Bhríu tự quản về ANTT' tiêu biểu ở xã Sông Kôn

Một mô hình rất hay trong phong trào Toàn dân bảo vệ ANTQ vừa được Bộ Công an ghi nhận, biểu dương tại hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Hướng dẫn số 22của Bộ Công an và biểu dương các mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (ANTQ) giai đoạn 2022 - 2025 là mô hình “Dòng họ Bhríu tự quản về ANTT” xã Sông Kôn, TP Đà Nẵng.

Đây là mô hình với vai trò dẫn dắt của ông Bhríu Thiện, người đứng đầu dòng họ Bhríu - một già làng có uy tín trong cộng đồng ở xã Sông Kôn.

Già Bhríu Thiện cùng các thành viên trong dòng họ phối hợp với Công an xã Sông Kôn tuyên truyền, vận động bà con tích cực giữ gìn ANTT tại địa phương.

Phát huy vai trò già làng, trưởng dòng họ trong giáo dục, vận động con cháu

Dòng họ Bhríu là một trong những cộng đồng dân tộc thiểu số người Cơ Tu tập trung sinh sống đông tại xã Sông Kôn - một xã miền núi đặc biệt khó khăn của TP Đà Nẵng. Hiện nay, xã Sông Kôn được thành lập trên cơ sở sáp nhập các xã A Ting, Jơ Ngây và Sông Kôn của huyện Đông Giang cũ. Sau hợp nhất, địa bàn xã Sông Kôn rất rộng, gồm 11 thôn với dân số hơn 8.680 nhân khẩu, trong đó, gần 90% là cộng đồng dân tộc thiểu số Cơ Tu. Thực tiễn này là thách thức không nhỏ trong công tác quản lý nhà nước, nhất là đảm bảo ANTT.

Để làm tốt công tác đảm bảo ANTT trên địa bàn, Công an xã Sông Kôn xác định, ngoài lực lượng nòng cốt ở cơ sở, cần phải có sự hỗ trợ của các già làng, trưởng bản, người có uy tín trong cộng đồng. Công an xã Sông Kôn đã tham mưu cho Đảng ủy, chính quyền địa phương, phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam và các ban, ngành, đoàn thể xã Sông Kôn tăng cường công tác ở cơ sở, vận động nhân dân tích cực tham gia phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ, đặc biệt là vận động, tranh thủ người có uy tín trên địa bàn.

Trò chuyện với chúng tôi, già Bhríu Thiện chia sẻ, bà con trong dòng họ Bhríu sống đoàn kết nhưng trước đây vẫn còn tình trạng thanh niên vi phạm trật tự xã hội, tệ nạn ma túy, trộm cắp “vặt”, mâu thuẫn nội tộc... làm ảnh hưởng đến tình làng nghĩa xóm, làm bà con không yên tâm lao động sản xuất, mất ANTT.

Xuất phát từ vấn đề trên, già Bhríu Thiện nhận thấy, người dân tộc thiểu số thường có phong tục gắn kết rất chặt chẽ theo dòng họ, nghe theo già làng, trưởng bản. Việc quản lý và giáo dục con cháu theo hương ước, luật tục của dòng họ sẽ có hiệu quả cao hơn, nhanh hơn. Vì vậy, năm 2022, già Bhríu Thiện đã chủ động đề xuất xây dựng mô hình "Dòng họ Bhríu tự quản về ANTT" nhằm phát huy vai trò của gia tộc trong việc giáo dục, vận động con cháu tuân thủ pháp luật và giữ gìn truyền thống tốt đẹp của gia đình, dòng họ.

Được sự thống nhất trong dòng họ, với sự hướng dẫn, hỗ trợ của Công an xã Sông Kôn, già Bhríu Thiện đã trực tiếp biên soạn các nội quy, quy chế hoạt động của mô hình và phổ biến đến toàn thể thành viên trong tộc họ nắm, tham gia góp ý, điều chỉnh. Già Bhríu Thiện còn tổ chức họp dòng họ, xây dựng quy ước, hương ước riêng trong việc cam kết không vi phạm pháp luật, không để xảy ra mâu thuẫn, không để con, em mắc tệ nạn xã hội.

Quá trình triển khai thực hiện, già Bhríu Thiện chủ động phối hợp chặt chẽ với Công an xã, MTTQ và các đoàn thể địa phương để nắm bắt tình hình, phát hiện, cảm hóa, giáo dục người có dấu hiệu vi phạm và đẩy mạnh tuyên truyền pháp luật đến từng gia đình

Tạo rào chắn vững chắc về ANTT ngay tại gia đình, dòng họ

Chia sẻ kinh nghiệm về quá trình hoạt động của mô hình, già Bhríu Thiện cho biết, khó khăn ban đầu là làm sao để thay đổi nhận thức của một bộ phận thanh thiếu niên, nhất là những người từng lầm lỗi và những người còn tư tưởng bao che, ngại đấu tranh. Vì vậy để hoạt động hiệu quả, mô hình đã áp dụng nguyên tắc lấy người có uy tín trong dòng họ, già làng, vợ/chồng để vận động con cháu cũng như áp dụng hình thức “phê bình” công khai trong các cuộc họp dòng họ nếu có người trong dòng họ vi phạm.

Và quan trọng nhất là sự phối hợp chặt chẽ với lực lượng Công an xã, nhất là Cảnh sát khu vực để kịp thời nắm bắt và giải quyết vụ việc ngay từ khi mới phát sinh, không để trở thành “điểm nóng” về ANTT. Trong đó, Công an xã có vai trò quan trọng trong chỉ đạo, hướng dẫn dòng họ xây dựng, điều chỉnh, bổ sung quy chế đúng pháp luật nhưng vẫn phù hợp, phát huy được bản sắc, tập quán tốt đẹp của bà con địa phương.

Thường xuyên trao đổi thông tin về tình hình ANTT trên địa bàn và tình hình ANTT liên quan đến dòng họ, nhất là các đối tượng, phương thức thủ đoạn phạm tội mới để bà con nhân dân biết, nâng cao ý thức cảnh giác, phòng ngừa cũng như để dòng họ Bríu biết, có cách xử lý, giáo dục, giúp đỡ các thành viên có biểu hiện vi phạm.

Là đảng viên, già Bhríu Thiện còn thường xuyên phối hợp cùng với chi bộ, ban quản trị thôn làm tốt công tác xây dựng tổ chức cơ sở Đảng, xây dựng chính quyền cơ sở mạnh về mọi mặt, đặc biệt là giữ vững tình hình ANTT thôn, xóm không để xảy ra các vụ việc về khiếu nại, khiếu kiện, mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân; vận động nhân dân không được đốt phá rừng già làm nương rẫy, không khai thác rừng, khoáng sản trái phép; đề cao cảnh giác trong đấu tranh phòng chống tội phạm và bài trừ hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan; thường xuyên gặp gỡ, cảm hóa con em có biểu hiện hư hỏng; vận động nhân dân, thành viên tộc họ trong thôn thực hiện nếp sống lành mạnh, phát huy truyền thống văn hóa của người Cơ Tu, sống tình làng nghĩa xóm; không tảo hôn, kết hôn cận huyết; không phạm pháp hay mắc tệ nạn xã hội; 100% con cháu trong tộc họ đều được đến trường…

3 năm qua, kể từ khi mô hình "Dòng họ Bhríu tự quản về ANTT" xã Sông Kôn vận hành, dòng họ Bhríu đã cung cấp hơn 50 tin báo có giá trị liên quan đến ANTT, qua đó đã giúp, hỗ trợ lực lượng Công an điều tra, xử lý nhiều vụ việc liên quan đến ANTT. Đặc biệt, tỷ lệ thanh niên vi phạm pháp luật giảm hơn 70% so với trước khi thành lập mô hình.

Trong nội bộ dòng họ, không còn xảy ra các vụ việc phức tạp về ma túy và trộm cắp có tổ chức. Mâu thuẫn nội bộ được giải quyết 100% bằng hình thức hòa giải thông qua vai trò của Trưởng dòng họ và Hội đồng gia tộc. Có thể thấy rõ, mô hình "Dòng họ Bhríu tự quản về ANTT" đã tạo ra một lớp rào chắn vững chắc về ANTT ngay từ cửa ngõ gia đình và dòng họ.

P. Tâm