Đợt bùng nổ AI đang làm tăng giá các loại bộ nhớ ít phổ biến hơn
Giá giao ngay của DRAM đã tăng gần gấp ba lần vào tháng 9 so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi chỉ tăng 4% vào tháng 4.
Chip nhớ đang tăng giá gấp nhiều lần khi thị trường AI bùng nổ. Ảnh: Reuters.
Cuộc chạy đua sản xuất chip AI trên toàn cầu của các nhà sản xuất chip đang gây ra một hệ quả bất ngờ: siết chặt nguồn cung cấp các loại chip ít hấp dẫn hơn được sử dụng trong điện thoại thông minh, máy tính và máy chủ. Tình trạng này đã gây ra đợt một mua sắm lớn và khiến giá của chúng tăng vọt, theo nhận định của các nhà điều hành và nhà phân tích trong ngành.
Hiệu ứng lan tỏa bất ngờ từ sự bùng nổ AI đang mang lại động lực rất cần thiết cho các nhà sản xuất chip nhớ, bao gồm cả Samsung Electronics, công ty vốn đã tụt hậu so với các đối thủ trong việc cung cấp chip AI tiên tiến. Giá cổ phiếu của các công ty này cũng theo đó tăng vọt.
Các giám đốc điều hành cho biết, nguồn cung cấp các chất bán dẫn thông thường đã trở nên khan hiếm đến mức ngành công nghiệp chip nhớ toàn cầu sắp bước vào cái mà một số nhà phân tích gọi là "siêu chu kỳ", khi các nhà sản xuất thiết bị điên cuồng tích trữ chip nhớ.
"Trong vòng một hoặc hai tháng trở lại đây, nhu cầu đã tăng vọt", Tobey Gonnerman, chủ tịch của nhà phân phối chất bán dẫn Fusion Worldwide, cho biết. Ông chia sẻ thêm: "Chắc chắn đang có sự tranh giành và sẽ còn nhiều hơn nữa trong thời gian tới. Và đang có tình trạng đặt hàng gấp đôi/gấp ba, giống như chúng ta đã thấy trong nhiều đợt thiếu hụt trước đây".
Chuyển đổi sản xuất thúc đẩy tình trạng thiếu hụt cung ứng
Các nhà sản xuất chip nhớ bắt đầu phân bổ nhiều năng lực sản xuất hơn cho chip bộ nhớ băng thông cao (HBM), loại chip được sử dụng để xây dựng chipset AI mạnh mẽ của Nvidia. Động thái này diễn ra sau khi ChatGPT khởi động cơn sốt AI tạo sinh vào tháng 11/2022 và tạo nên làn sóng xây dựng trung tâm dữ liệu AI trên toàn cầu.
Sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các chip cấp thấp hơn từ các đối thủ Trung Quốc như CXMT cũng thúc đẩy Samsung và SK Hynix của Hàn Quốc, kiểm soát khoảng 70% thị trường chip DRAM toàn cầu, nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển sang chip cao cấp hơn.
Dan Hutcheson, phó chủ tịch công ty nghiên cứu TechInsights có trụ sở tại San Jose, cho biết: "Có quá nhiều tiền đang lưu hành, thúc đẩy nhu cầu", ám chỉ đến hàng loạt giao dịch công nghệ gần đây về chip và trung tâm dữ liệu.
Theo ước tính của Morgan Stanley, các công ty công nghệ lớn bao gồm Alphabet, Amazon.com, Meta, Microsoft và CoreWeave dự kiến sẽ chi 400 tỷ USD cho cơ sở hạ tầng AI trong năm nay.
Các nhà phân tích cho biết sự bùng nổ đó trùng với chu kỳ thay thế các trung tâm dữ liệu truyền thống và máy tính cá nhân cùng doanh số bán điện thoại tốt hơn dự kiến, chính điều này làm trầm trọng thêm tình trạng khan hiếm chip nhớ không phải HBM và đẩy giá của chúng lên cao. Các nhà điều hành trung tâm dữ liệu truyền thống đang bắt đầu nâng cấp hoặc thay thế các máy chủ mà họ đã mua trong giai đoạn bùng nổ trước đó là năm 2017-2018.
Tương tự, giá giao ngay của DRAM, được sử dụng trong nhiều ứng dụng khác nhau, đã tăng gần gấp ba lần vào tháng 9 so với cùng kỳ năm ngoái, sau khi chỉ tăng 4% vào tháng 4, theo dữ liệu từ TechInsights cung cấp cho Reuters.
Thời gian tồn kho trung bình của chip DRAM đã giảm xuống chỉ còn tám tuần trong quý hiện tại, từ 10 tuần một năm trước đó và 31 tuần vào đầu năm 2023.
Rủi ro tăng chi phí và sự thận trọng về "siêu chu kỳ"
Mặt khác, giá chip tăng cao có nguy cơ gây áp lực lên biên lợi nhuận của các nhà sản xuất thiết bị điện tử tiêu dùng và máy chủ vốn đang phải vật lộn với chi phí ngày càng tăng do mức thuế quan cao hơn của Mỹ và nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng bắt nguồn từ việc Trung Quốc mở rộng hạn chế xuất khẩu đất hiếm.
Miller Chang, chủ tịch bộ phận nhúng tại Advantech, một nhà cung cấp máy tính công nghiệp có trụ sở tại Đài Loan (Trung Quốc), cho biết: "Gần đây, với tình trạng thiếu hụt DRAM nghiêm trọng như thế này, chúng tôi ngày càng lo ngại hơn".
Một số đang chuyển áp lực về chi phí sang người tiêu dùng. Nhà sản xuất máy tính cá nhân Anh Raspberry Pi, đã công bố tăng giá vào đầu tháng này, trích dẫn chi phí bộ nhớ tăng khoảng 120% so với một năm trước. "Chúng tôi hiện đã đến lúc phải chuyển một phần chi phí này sang cho người khác", Giám đốc điều hành Eben Upton cho biết.
Sự tăng giá này đã góp phần thúc đẩy giá cổ phiếu của các nhà sản xuất chip nhớ tăng trong năm nay, với cổ phiếu của Samsung tăng hơn 80%, trong khi cổ phiếu của SK Hynix và Micron lần lượt tăng 170% và 140%. Tuy nhiên, các nhà đầu tư cũng đang dần cảnh giác với những dấu hiệu của bong bóng AI.
Ông Hutcheson cho biết thuật ngữ "siêu chu kỳ" đã bị cường điệu hóa, nói rằng ngành công nghiệp này đang trải qua tình trạng thiếu hụt điển hình thường kéo dài một hoặc hai năm, và TechInsights dự báo ngành chip sẽ suy thoái vào năm 2027.
Samsung đang ở vị thế thuận lợi để hưởng lợi từ sự bùng nổ này, nhờ vào việc tập trung nhiều hơn vào chip không phải HBM. Tuy nhiên, các nhà đầu tư vẫn thận trọng về việc liệu Samsung có thể nhanh chóng thu hẹp khoảng cách lớn với SK Hynix trong mảng chip HBM và TSMC trong sản xuất chất bán dẫn theo hợp đồng hay không.
Albert Yong, đối tác quản lý tại Petra Capital Management, một nhà đầu tư vào Samsung có trụ sở tại Seoul, nhận định: "Sự bi quan tột độ đã chuyển thành sự lạc quan tột độ đối với Samsung. Chúng ta phải chờ xem".
