Dự kiến từ 1-7, Cục THADS TP.HCM sẽ thí điểm gửi thông báo cho đương sự qua VNeID

Chiều 3-6, Đoàn Đại biểu Quốc hội TP.HCM tổ chức khảo sát về việc thực hiện Luật Thi hành án dân sự (THADS) trên địa bàn TP trong 5 năm trở lại đây, nhằm lắng nghe những khó khăn, vướng mắc và những kiến nghị của các cơ quan tư pháp của TP trong công tác THADS.

Thí điểm gửi thông báo qua VNeID

Ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Cục trưởng Cục THADS TP.HCM, nêu ra một số khó khăn, vướng mắc trong công tác THA của các cơ quan THA như: Hiện nay Cục THADS TP đang thụ lý rất nhiều hồ sơ phải thi hành phán quyết trọng tài thương mại với phần lớn là các phán quyết liên quan đến tín dụng ngân hàng (vay tín chấp không có tài sản thế chấp, bảo lãnh, cho vay mua sản phẩm tiêu dùng... của các công ty tài chính).

Dự kiến TP.HCM sẽ thực hiện thí điểm thông báo các văn bản về THADS qua ứng dụng VNeID. Ảnh: HỮU ĐĂNG

Tính chất của các vụ việc này không phức tạp, nhưng người phải THA đa số là công nhân, người lao động... nơi cư trú không ổn định, không có thu nhập, tài sản để THA, trong khi giá trị phải THA không lớn (hầu như chưa đến 100 triệu đồng/vụ việc). Do đó việc tổ chức THA đối với các loại án này thường mất nhiều thời gian, công sức đi xác minh vì địa bàn quá rộng. Trong khi theo quy định thì cơ quan THA cấp tỉnh có thẩm quyền thi hành phán quyết của trọng tài. Do đó, cần đề xuất cơ quan THADS cấp tỉnh được quyền ủy thác THA cho cơ quan THADS cấp huyện thi hành.

Tiếp đến là vấn đề hoãn THA trong trường hợp cần xác định tài sản chung hoặc đang có tranh chấp, theo quy định hiện nay cơ quan THA phải hoãn thi hành khi tài sản phải THA đã được Tòa án thụ lý giải quyết để xác định phần quyền sở hữu của người phải THA trong khối tài sản chung hoặc khi tài sản bị cưỡng chế để THA mà có người tranh chấp.

Tuy nhiên, Luật THADS lại không quy định có hoãn THA hay không trong trường hợp cơ quan THA đã ra quyết định cưỡng chế nhưng chưa thực hiện hoặc đã tiến hành xác minh tài sản thuộc quyền sở hữu của người phải THA thì xảy ra tranh chấp và đã được Tòa án thụ lý giải quyết. Hoặc trường hợp người phải THA lợi dụng tranh chấp để cố tình kéo dài việc THA.

Từ đó, ông Hà kiến nghị không hoãn THA đối với các trường hợp: Tài sản THA đã được Tòa án hoặc cơ quan có thẩm quyền xác định quyền sở hữu, sử dụng là của người phải THA. Đồng thời, cần quy định cụ thể thời điểm, thời hạn để các đương sự, người có liên quan tranh chấp về tài sản đã kê biên để tránh trường hợp các đương sự lợi dụng việc không quy định thời gian cụ thể để tạo ra nhiều tranh chấp ở nhiều thời điểm khác nhau nhằm kéo dài việc THA.

Ông Nguyễn Hồng Quang, Chi cục trưởng Chi cục THADS quận Bình Tân, cũng nêu ra khó khăn mà hầu như tất cả các cơ quan THADS đang muốn tháo gỡ đó là vấn đề thông báo, tống đạt các văn bản THA cho đương sự. Bởi lẽ theo quy định hiện hành, các quyết định về THA, giấy báo, giấy triệu tập và văn bản khác có liên quan đến việc THA phải thông báo cho đương sự, người có quyền, nghĩa vụ liên quan trong thời gian 3 ngày làm việc kể từ ngày ban hành văn bản.

Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều đương sự gây khó khăn, không nhận văn bản, né tránh dẫn đến chấp hành viên rất mất thời gian để được xem là tống đạt thông báo hợp lệ.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Thanh Hà thông tin, dự kiến từ ngày 1-7 tới đây Cục THADS TP sẽ thí điểm cấp thông báo, văn bản THA cho đương sự thông qua ứng dụng định danh điện tử (VNeID); việc này sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian cho cơ quan THA.

"Hiện đơn vị nghiệp vụ của Bộ Tư pháp cùng C06 Bộ Công an đang kiểm tra, đánh giá về tính an toàn, bảo mật thông tin trước khi đưa vào thí điểm" - ông Hà nói.

Nên trao thêm thẩm quyền cho Thừa phát lại

Gửi câu hỏi đến các cơ quan tư pháp, đại diện Ban Pháp chế HĐND TP cho biết theo báo cáo của Cục THADS thì hoạt động Thừa phát lại (TPL) trong công tác tổ chức THA những năm vừa qua hoạt động không hiệu quả. Vậy nguyên nhân là do đâu và có biện pháp, giải pháp gì để các tổ chức TPL hoạt động có hiệu quả trong khi tổ chức THA?

Nhiều khó khăn trong công tác THADS được các cơ quan tư pháp nêu ra và đề xuất, kiến nghị với các Đại biểu Quốc hội. Ảnh: HỮU ĐĂNG

Về vấn đề này, ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Cục trưởng Cục THADS TP.HCM, cho biết qua nhiều lần dự thảo thì dự thảo 3 (mới nhất) mà Bộ Tư pháp công bố để lấy ý kiến góp ý cho Luật THADS sửa đổi đã bổ sung thêm một chương riêng quy định về hoạt động của TPL trong THA. Cạnh đó cũng quy định các nhiệm vụ, quyền hạn của TPL trong dự thảo, điều này cho thấy cơ quan chủ trì soạn thảo đã tạo hành lang pháp lý cho TPL để đồng hành cùng với các cơ quan THA khi tổ chức thi hành các bản án, quyết định của tòa.

Ông Hà cũng nhìn nhận khi có hành lang pháp lý đủ mạnh thì TPL sẽ phần nào giúp giảm tải áp lực công việc cho các cơ quan THA.

Còn ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Viện trưởng VKSND TP.HCM, thì cho rằng nguyên nhân dẫn đến TPL hoạt động không hiệu quả trong những năm vừa qua là về mặt thể chế khi các quy định hiện nay chưa trao quyền cho TPL để tổ chức THA. Hoạt động chủ yếu hiện nay của TPL là tống đạt các văn bản của cơ quan THA, một khi trao quyền cho TPL thì tổ chức này mới có công cụ để thực hiện.

Từ đó, ông Tuấn cũng đề xuất với các Đại biểu Quốc hội của TP đề xuất mở rộng quyền hạn của TPL trong tổ chức THA để tổ chức này được hoạt động tốt hơn.

HỮU ĐĂNG