Du lịch trụ cột xanh cho phát triển bền vững

Liên kết trụ cột

Định hướng của tỉnh Quảng Trị trong giai đoạn 2025-2030 là kết nối du lịch để tạo ra một mô hình phát triển kinh tế-xã hội xanh, bền vững, toàn diện và hội nhập, với 4 trụ cột chính: Năng lượng, logistics, du lịch và nông nghiệp xanh.

Theo ông Đặng Đông Hà, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trên cơ sở đó, tỉnh sẽ phát triển hạ tầng giao thông, logistics để kết nối các khu kinh tế, đẩy mạnh thu hút các dự án năng lượng tái tạo để cung cấp năng lượng sạch, phát triển du lịch xanh dựa trên các sản phẩm địa phương và du lịch trải nghiệm, đồng thời khuyến khích nông nghiệp sinh thái, hữu cơ và các làng nghề truyền thống.

Các trang trại điện gió tạo nên sức hút đặc biệt với du khách trẻ - Ảnh: D.H

Từ tầm nhìn này, tỉnh Quảng Trị sẽ mở rộng không gian phát triển du lịch, vươn mình mạnh mẽ, từ Bắc vào Nam, từ vùng biển đến dãy Trường Sơn, kết nối xuyên biên giới qua Hành lang kinh tế Đông-Tây. Một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển du lịch Quảng Trị là hạ tầng giao thông và logistics. Việc đầu tư đồng bộ hệ thống cao tốc Bắc-Nam, cảng biển nước sâu, cảng hàng không, cùng 3 cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, La Lay, Cha Lo đang mở ra không gian liên kết vùng đầy tiềm năng.

Nhờ mạng lưới này, du khách từ các trung tâm lớn như TP: Hà Nội, Hồ Chí Minh hay ở các nước Lào, Thái Lan có thể dễ dàng tiếp cận những điểm du lịch của tỉnh chỉ trong vài giờ di chuyển. Sự phát triển logistics không chỉ giúp rút ngắn hành trình, mà còn giảm chi phí vận chuyển, thúc đẩy du lịch MICE, du lịch xuyên biên giới, đồng thời hình thành chuỗi cung ứng dịch vụ hiện đại.

“Chúng tôi đang tập trung kết nối các tuyến du lịch liên vùng và quốc tế, gắn các trung tâm du lịch với hệ thống hạ tầng logistics, cảng biển, sân bay và cửa khẩu. Khi logistics vận hành hiệu quả, du lịch sẽ có cơ hội bứt phá mạnh mẽ”, ông Đặng Đông Hà khẳng định.

Ðiểm đến xanh

Ở vùng cao Khe Sanh, du khách có thể tự tay hái những chùm cà phê chín đỏ, thưởng thức ly cà phê rang xay tại chỗ và nghe kể về hành trình xây dựng thương hiệu cà phê sạch từ mảnh đất đầy nắng gió. Trải nghiệm độc đáo ấy chính là minh chứng rõ nét cho hướng phát triển du lịch nông nghiệp xanh từ chính những đặc trưng bản địa.

Tour khám phá cà phê Khe Sanh thu hút du khách - Ảnh: D.H

Anh Trần Thái Thiên, CEO Liên hiệp HTX sinh thái SVN cho rằng, phát triển du lịch xanh phải bắt đầu từ sự minh bạch và chia sẻ lợi ích. Mỗi sản phẩm, từ hạt cà phê đến tour trải nghiệm, đều được gắn mã QR truy xuất hành trình xanh; 20% lợi nhuận được tái đầu tư cho cộng đồng để phát triển hạ tầng, học bổng và trồng cây xanh.

Theo anh Thiên, mô hình chỉ có thể bền vững khi có sự liên kết đa bên giữa HTX, nhà khoa học, doanh nghiệp, du lịch và chính quyền, đặc biệt là sự đồng hành của các doanh nghiệp Quảng Trị và vùng lân cận trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm và thu hút du khách.

Từ thực tế nhiều vùng quê du lịch cho thấy việc kết nối nông nghiệp với du lịch không chỉ tạo sinh kế cho người dân mà còn giữ gìn cảnh quan, văn hóa làng quê. Bài học từ thành công của làng Tân Hóa-làng du lịch tốt nhất thế giới năm 2023 đã khẳng định khi du lịch gắn chặt với văn hóa địa phương, đề cao yếu tố bản địa chính là nền tảng cốt lõi để xây dựng, phát triển du lịch bền vững.

Từ những cánh đồng điện gió ở ven biển hay nơi núi cao, Quảng Trị đang hình thành một “bản đồ du lịch năng lượng xanh” độc đáo. Hình ảnh du khách check-in giữa những tuabin khổng lồ hay tham quan mô hình năng lượng tái tạo đã trở thành trải nghiệm đầy mới lạ và hấp dẫn.

Những năm qua, ngoài việc tận dụng cảnh quan từ các dự án năng lượng để xây dựng các sản phẩm du lịch độc đáo, Quảng Trị còn khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình vận hành xanh, trong đó, Công ty TNHH Oxalis-đơn vị khai thác du lịch mạo hiểm hàng đầu là một trong những đơn vị tiên phong. Với lộ trình thực hiện Net Zero toàn diện, Oxalis đầu tư hệ thống điện mặt trời cho toàn bộ các cơ sở du lịch, như: Chày Lập Farmstay, Blue Diamond Camp, Tú Làn Lodge... Hệ thống này giúp giảm đáng kể lượng điện lưới, cung cấp năng lượng sạch cho hoạt động du lịch, đồng thời trở thành mô hình tham chiếu cho các doanh nghiệp địa phương khác. Doanh nghiệp cũng đang triển khai mạnh mẽ việc đào tạo trong lĩnh vực du lịch Net Zero, với mục tiêu góp phần đưa Quảng Trị trở thành điểm đến tiên phong trong du lịch carbon thấp.

Du lịch mạo hiểm-thế mạnh của du lịch Quảng Trị -Ảnh: D.H

“Muốn đi xa, phải đi cùng nhau”

Những định hướng phát triển du lịch gắn với 3 trụ cột của nền kinh tế địa phương không chỉ tạo động lực cho ngành du lịch, mà còn góp phần hình thành một mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn, trong đó du lịch là hạt nhân lan tỏa giá trị xanh tới các lĩnh vực khác. “Muốn đi xa, phải đi cùng nhau”, để biến tầm nhìn thành hiện thực, cần sự đồng hành của chính quyền địa phương và cộng đồng doanh nghiệp. Các cấp quản lý chịu trách nhiệm xây dựng cơ chế, chính sách, hạ tầng hỗ trợ du lịch xanh. Doanh nghiệp cần mạnh mẽ, chủ động đổi mới sản phẩm, đầu tư năng lượng sạch, kết nối với nông nghiệp và làng nghề.

Và đặc biệt, người dân địa phương phải là mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng các sản phẩm du lịch. Sự đồng hành này biến ý tưởng về kinh tế tuần hoàn, du lịch trải nghiệm và năng lượng tái tạo thành những hành động cụ thể mà du khách có thể cảm nhận ngay trên từng chuyến đi.

Khi du khách đến Quảng Trị hôm nay, họ không chỉ tìm về lịch sử, mà còn cảm nhận một sức sống mới, vừa hiện đại, thân thiện, vừa… xanh. Một tách cà phê Khe Sanh giữa núi rừng, một tấm hình giữa cánh đồng điện gió hay chuyến xe băng qua cao tốc hướng về các bãi biển, tham quan các hang động… đều kể câu chuyện về một Quảng Trị đang chuyển mình mạnh mẽ. Nơi vùng đất đi qua khói lửa của chiến tranh, du lịch đang dần khẳng vị thế kết nối, lan tỏa và dẫn đường cho phát triển bền vững.

Diệu Hương