Dư luận quốc tế sau khi Liên hợp quốc thông qua nghị quyết Gaza
Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc ngày 17/11 đã thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về Gaza, mở đường cho việc triển khai lực lượng quốc tế và thành lập Hội đồng Hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng đầu. Văn kiện nhanh chóng tạo ra nhiều phản ứng đa chiều trong khu vực và cộng đồng quốc tế.
Ngay sau cuộc bỏ phiếu, nhiều quốc gia đã lên tiếng bày tỏ quan điểm. Phát biểu sau phiên bỏ phiếu, Đại sứ Algeria tại Liên hợp quốc Amar Bendjama nhấn mạnh, bất kỳ nỗ lực nào về hòa bình cũng phải đặt công lý cho người Palestine vào trọng tâm.
“Chúng tôi ghi nhận những nỗ lực của Tổng thống Trump trong việc thúc đẩy hòa bình trên toàn thế giới. Nhưng chúng tôi nhấn mạnh rằng hòa bình thực sự ở Trung Đông không thể đạt được nếu không có công lý cho người dân Palestine, những người đã chờ đợi hàng thập kỷ để thành lập nhà nước độc lập của họ”, ông Bendjama nói.
Một người đàn ông Palestine đang nhìn đống đổ nát của các tòa nhà bị phá hủy trong chiến dịch tấn công của Israel ở Rafah, phía Nam Dải Gaza. Ảnh: Reuters
Về phía Mỹ, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Mike Waltz lập tức hoan nghênh kết quả, đồng thời mô tả nghị quyết là “mang tính xây dựng và lịch sử”, khẳng định văn kiện “mở ra một hướng đi mới cho Trung Đông”, giúp Gaza phục hồi và đảm bảo Israel được sống trong an ninh.
“Nghị quyết hôm nay chỉ là bước khởi đầu và việc thông qua nghị quyết thể hiện sự ủng hộ mạnh mẽ đối với tầm nhìn của Tổng thống về một Gaza ổn định, nơi người Palestine tự quyết định vận mệnh của mình, thoát khỏi ách thống trị của khủng bố và bạo lực”, ông Waltz nhấn mạnh.
Trái với sự hài lòng của Mỹ, Nga và Trung Quốc không bỏ phiếu chống nhưng đều chọn đứng ngoài bằng lá phiếu trắng. Đây được xem là tín hiệu dè dặt đối với một nghị quyết do Mỹ dẫn dắt.
Trong phát biểu của mình, Đại sứ Trung Quốc Phúc Công cho rằng dự thảo còn “mơ hồ” và thiếu các chi tiết thiết yếu: “Dự thảo nghị quyết chưa rõ ràng về nhiều yếu tố quan trọng. Người cầm bút yêu cầu Hội đồng cho phép thành lập một Ủy ban Hòa bình và Lực lượng Ổn định Quốc tế, cơ quan sẽ đóng vai trò then chốt trong việc quản trị Gaza sau chiến tranh. Tuy nhiên, nghị quyết lại thiếu chi tiết về cơ cấu, thành phần, điều khoản tham chiếu và tiêu chí chuẩn bị. Đây đáng lẽ phải là cơ sở thiết yếu cho các cuộc thảo luận nghiêm túc của Hội đồng”.
Israel hoan nghênh việc loại Hamas khỏi bất kỳ vai trò điều hành nào tại Gaza. Tuy nhiên, Israel phản đối mạnh mẽ phần nội dung liên quan đến khả năng hình thành Nhà nước Palestine. Ở chiều ngược lại, Chính quyền Palestine ngày 14/11 tuyên bố ủng hộ nghị quyết của Mỹ. Khả năng trao quyền tự quyết và lộ trình hướng tới Nhà nước Palestine được xem là yếu tố khiến họ chấp thuận. Dù vậy, việc lực lượng quốc tế tham gia sâu vào an ninh Gaza và vai trò nổi bật của Mỹ trong cơ chế quản trị mới vẫn được đánh giá là có thể gây tranh luận nội bộ Palestine.
Phản ứng quyết liệt nhất đến từ Hamas. Phong trào này bác bỏ nghị quyết, cáo buộc văn kiện không đáp ứng “quyền lợi chính trị và nhân đạo của người Palestine” và tìm cách “áp đặt sự giám hộ quốc tế” lên Gaza. Hamas cho rằng trao cho lực lượng quốc tế quyền giải giáp vũ trang sẽ “biến họ thành một bên tham gia xung đột”, làm gia tăng nguy cơ đối đầu trên thực địa.
