Đừng để học sinh sợ Toán

Thạc sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An (Hà Nội) cho rằng, từ trước đến nay, không ít học sinh ngại học Toán, coi môn này là: khô, khó, khổ. Từ khi thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018, lồng ghép Toán với các môn Khoa học tự nhiên, các chủ đề có tính thực tiễn đời sống, học sinh hào hứng hơn.

Tuy nhiên, trong quá trình dạy học, với vai trò hiệu trưởng, ông Tuấn nhận thấy, chương trình mới có nhiều thay đổi, yêu cầu cao về dạy học phát triển năng lực, vận dụng thực tiễn cả giáo viên và học sinh đều gặp khó khăn, thách thức.

Trong xây dựng đề kiểm tra, đánh giá, thầy cô cũng gặp khó vì thiếu ngân hàng đề chất lượng. Các câu hỏi, bài tập kiểm tra tính ứng dụng thực tế đôi khi mang tính gượng ép, nhiều tình huống không sát thực tế. Do vậy, học sinh dù hào hứng hơn nhưng khả năng tư duy logic, lập luận vẫn còn yếu. Đa số học sinh tập trung vào các dạng toán vận dụng lý thuyết, ngại đối diện với các bài toán “lạ”.

Từ thực tiễn dạy học, thầy Thiều Quang Tùng, giáo viên Toán Trường THCS Cầu Giấy (Hà Nội) cho rằng, Toán ứng dụng đã có mặt trong các bài giảng nhưng chưa đuợc triển khai rộng rãi trong chương trình. Nội dung chủ yếu tích hợp ở các chủ đề như xác suất, thống kê, hình học, đại số.

Học sinh Hà Nội trong một giờ học Toán

Theo thầy Tùng, Toán ứng dụng giúp học sinh phát triển năng lực giải quyết vấn đề, tăng hứng thú học tập, kết nối Toán học với đời sống và chuẩn bị cho nghề nghiệp tương lai có liên quan đến Toán. Nhưng khó khăn đó là, giáo viên chưa được đào tạo chuyên sâu, thiếu thời gian cũng như chịu áp lực kết quả thi cử. Trong khi đó, học sinh cũng chưa quen với tư duy thực tiễn và bài toán mở.

Thầy Tùng chia sẻ, một trong những phương pháp dạy toán hiệu quả có thể triển khai như: Xây dựng tình huống, tích hợp công nghệ, phân hóa theo năng lực học sinh; dạy qua trò chơi và hoạt động trải nghiệm.

Thận trọng khi làm đề thi

Tại hội thảo “Dạy học Toán ứng dụng trong trường phổ thông” vừa diễn ra tại Hà Nội, GS.TSKH Trần Văn Tấn, Trường ĐH Sư phạm Hà Nội, nói rằng, nếu học Toán thuần túy, học sinh chỉ làm việc với thế giới siêu thực, dễ gây cảm giác mệt mỏi, nhàm chán. Do đó, các ví dụ ứng dụng thực tiễn sẽ giúp bài học sinh động, kích thích sự tò mò, khám phá của học sinh. Tuy nhiên, ông nhận thấy, ngày nay một số giáo viên ra đề kiểm tra với câu hỏi vận dụng thực tế khiên cưỡng.

Do vậy, GS. Tấn cảnh báo, đối với giáo viên dạy học phổ thông, khi xây dựng các tình huống “gắn với thực tế” trong bài Toán hay đề thi, cần hết sức thận trọng, tôn trọng các quy luật khoa học đã được khẳng định, tránh tùy tiện sáng tạo ra những quy luật không có cơ sở. Bởi vì khi mô phỏng mà thiếu tính chính xác sẽ dễ gây hiểu nhầm, làm lệch lạc nhận thức của học sinh về thế giới.

Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Phổ thông (Bộ GD&ĐT) Tạ Ngọc Trí nhấn mạnh, phổ thông là nơi chuẩn bị đội ngũ nhân lực trẻ cho đất nước sau này. Do đó, ông Trí mong muốn đội ngũ giáo viên phổ thông đổi mới bài dạy trên lớp theo hướng gắn với đời sống, lồng ghép những câu chuyện gần gũi để học sinh thấy được mối liên hệ giữa Toán học và thực tiễn và yêu thích môn học hơn.

Hà Linh