Dùng điện thoại ở cây xăng thế nào để không bị phạt?

Một số người dân đặt câu hỏi: “Chúng ta khuyến khích sử dụng thanh toán chuyển khoản, lại còn cấm sử dụng điện thoại di động ở cây xăng, liệu có phải đang có mâu thuẫn về quy định? Vậy người dân cần làm gì để vừa thanh toán không tiền mặt tiện lợi, vừa đảm bảo an toàn và không vi phạm pháp luật".

Không cấm mang điện thoại vào cửa hàng xăng dầu

Về vấn đề này, chia sẻ với PLO, một nguyên lãnh đạo Cục Cảnh sát PCCC&CNCH (C07, Bộ Công an) cho hay, việc người dân mang theo điện thoại trong người khi ra đường, vào trong cửa hàng xăng dầu để tiếp nhiên liệu là điều bình thường.

Theo vị này, ở các cửa hàng xăng dầu, nếu đặt mã QR code tại vị trí hợp lý, tránh xa các trụ bơm, bồn chứa xăng, nơi không có nồng độ hơi xăng, có hệ thống quạt, thông thoáng… thì người dân hoàn toàn có thể sử dụng điện thoại để chuyển khoản mà không ảnh hưởng.

“Việc người dân mang theo điện thoại trong người khi vào đổ xăng thì không ai cấm. Nhưng sử dụng điện thoại ở khu vực có nồng độ hơi xăng lớn, có nguy cơ cháy nổ cao, không đúng theo quy định thì sẽ bị phạt..." - vị này chia sẻ thêm.

Một cửa hàng xăng dầu bố trí khu vực thanh toán chuyển khoản riêng, giữ khoảng cách an toàn với khu vực bơm xăng dầu. Ảnh: AH

Ông Bùi Ngọc Bảo, Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam cho biết quy định về không sử dụng điện thoại tại cây xăng có từ những năm 2000, mang tính cảnh báo chứ không dựa trên cơ sở khoa học cụ thể. Dù vậy, đây là những cảnh báo mang tính phòng ngừa, và là một phòng ngừa đáng có.

Theo ông Bảo, ở các nước, người ta chỉ cấm sử dụng điện thoại trong lúc đang bơm xăng dầu vào bình xe. Đơn cử như ở nước Mỹ, quy định họ ghi rất chính xác: “Khi đang nạp xăng dầu thì không sử dụng điện thoại di động”. Tức là khi dòng xăng đang chảy vào bình xe thì không sử dụng điện thoại di động.

“Lý do là người ta đề phòng trong lúc đang nạp xăng vào xe thì nồng độ hơi xăng có thể lên cao, dễ bắt lửa. Khi đó nếu sử dụng điện thoại di động có thể phát sinh tia lửa điện thì có thể gây cháy nổ. Đó là cảnh báo của các cây xăng, các nhà kinh doanh xăng dầu” - ông Bảo nói.

Theo Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, ở Việt Nam cũng có quy định tương tự, cụ thể là không sử dụng điện thoại trong vòng 1,5m tại vùng nguy cơ cháy nổ cao - vùng Zone 1. Nghĩa là đứng cách xa cột bơm 1,5m thì vẫn sử dụng điện thoại được.

Có thể thấy quy định này khác với các nước. Các nước quy định khi cột bơm không hoạt động, không có xăng chảy ra thì khu vực đó không được xem là “vùng nguy hiểm”. Chỉ khi nào đang bơm, đang hoạt động thì mới là vùng nguy hiểm, phải giữ khoảng cách.

“Hiệp hội và các bên liên quan vẫn đang làm việc để làm rõ và thống nhất lại khái niệm ‘vùng nguy hiểm’ này. Hoặc đơn cử, quy định bảo khi nạp xăng dầu thì phải tắt xe. Nhưng khi khởi động xe lại ngay tại vị trí đó thì nguy cơ cháy nổ còn cao hơn” - ông Bảo cho biết.

Vùng nguy hiểm cháy nổ khi bơm xăng vào xe

Thông tư số 15/2020/TT-BCT của Bộ Công Thương, ban hành kèm Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 01:2020/BCT về yêu cầu thiết kế cửa hàng xăng dầu, quy định như sau:

Tại Khoản 2, Điều 6: Việc sử dụng các thiết bị công nghệ để thanh toán phải được thực hiện ngoài vùng nguy hiểm hoặc các thiết bị phải là loại phòng nổ.

Tại Khoản 1, Điều 12: Tại cửa hàng xăng dầu phải niêm yết nội quy phòng cháy chữa cháy, tiêu lệnh chữa cháy, biển cấm lửa, biển cấm sử dụng điện thoại di động ở các vị trí dễ thấy, dễ đọc.

Theo QCVN 01:2020/BCT, vùng nguy hiểm cháy nổ tại cửa hàng xăng dầu được phân làm ba vùng, gồm vùng nguy hiểm cấp Zone 0, Zone 1 và Zone 2.

Trong đó, nguy hiểm cấp Zone 0 là vùng mà môi trường khí nổ xuất hiện tích tụ một cách thường xuyên, liên tục và/hoặc trong một thời gian dài.

Vùng nguy hiểm cấp Zone 1 là vùng mà môi trường khí nổ có thể xuất hiện nhưng không thường xuyên trong các điều kiện hoạt động bình thường.

Vùng nguy hiểm cấp Zone 2 là vùng mà môi trường khí nổ không có khả năng xuất hiện trong các điều kiện hoạt động bình thường, hoặc nếu xuất hiện thì chỉ tồn tại trong một thời gian ngắn.

Trong quy chuẩn này đã phân định rõ vùng nguy hiểm cháy nổ xung quanh vị trí cột bơm khi đang bán hàng cho phương tiện giao thông.

Minh họa vùng nguy hiểm cháy nổ theo QCVN 01:2020/BCT.

Vùng nguy hiểm cháy nổ xung quanh vị trí cột bơm khi đang bán hàng cho phương tiện giao thông. Đơn vị: mm

Trước đây, theo Nghị định 144/2021, việc sử dụng điện thoại di động tại cây xăng có thể bị xử phạt hành chính. Tuy nhiên, từ ngày 1-7-2025, khi Nghị định 106/2025 được ban hành thì không còn quy định xử phạt riêng đối với hành vi dùng điện thoại ở cây xăng nữa. Mặc dù không còn xử phạt riêng với việc dùng điện thoại tại cây xăng, Nghị định vẫn quy định xử phạt khi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt hoặc thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt tại nơi có biển cấm.

Cụ thể, tại Điều 11 của Nghị định 106/2025/NĐ-CP của Chính phủ, ngày 15-5-2025 nêu: Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy trong sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt:

1. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt mà không bảo đảm khoảng cách phòng cháy, chữa cháy theo quy định.

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây: a) Sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt ở những khu vực có quy định cấm; b) Hàn, cắt kim loại mà không có biện pháp phòng cháy, chữa cháy theo quy định.

3. Phạt tiền gấp hai lần mức tiền phạt đối với các hành vi quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này khi để xảy ra cháy nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.

AN HIỀN - PHI HÙNG