Dừng xe khi đèn xanh sắp hết: Đúng hay sai theo luật mới?

Thời gian gần đây, qua phản ánh trên báo chí và mạng xã hội, xuất hiện không ít tình huống người điều khiển phương tiện khi đến các giao lộ đã chưa chấp hành đúng quy định của hệ thống đèn tín hiệu giao thông.

Một số trường hợp dù đèn xanh vẫn còn 5 – 10 giây, phía trước thông thoáng nhưng phương tiện lại dừng đột ngột hoặc chạy rất chậm để chờ đèn đỏ.

Ở chiều ngược lại, tại những nơi có đèn vàng nhấp nháy, không ít xe ô tô dừng lại không cần thiết, gây cản trở dòng phương tiện phía sau.

Những hành vi này không chỉ làm giảm hiệu quả tổ chức giao thông mà còn tiềm ẩn nguy cơ ùn tắc và tai nạn. Vậy người tham gia giao thông cần hiểu và chấp hành hệ thống đèn tín hiệu giao thông như thế nào cho đúng quy định?

Ảnh: Chinhphu.vn

Quy định pháp luật về tín hiệu đèn giao thông

Theo Khoản 4, Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ năm 2024, tín hiệu đèn giao thông gồm ba màu: xanh, vàng và đỏ, có thể hiển thị thời gian hoặc không hiển thị thời gian. Người tham gia giao thông phải chấp hành như sau:

Đèn xanh: Được phép đi. Tuy nhiên, người điều khiển phương tiện phải giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật đang đi qua đường.

Đèn vàng: Phải dừng lại trước vạch dừng. Trường hợp phương tiện đã đi qua vạch dừng hoặc đang ở trên vạch dừng khi đèn chuyển vàng thì được phép đi tiếp. Với đèn vàng nhấp nháy, người điều khiển phương tiện được đi nhưng phải quan sát, giảm tốc độ, sẵn sàng dừng lại để nhường đường khi cần thiết.

Đèn đỏ: Cấm đi, người điều khiển phương tiện phải dừng lại trước vạch sơn dừng hoặc trước đèn tín hiệu tại nơi không có vạch dừng.

Chủ động quan sát để đi đúng làn, đúng tín hiệu

Khi lưu thông trên đường, việc chủ động quan sát từ sớm, từ xa có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Người điều khiển phương tiện cần xác định trước hướng đi, lựa chọn làn đường phù hợp với nhu cầu di chuyển, đồng thời quan sát hệ thống đèn tín hiệu để quyết định tiếp tục đi hay giảm tốc độ hoặc dừng lại.

Việc quan sát sớm giúp người điều khiển phương tiện tránh những lỗi vi phạm liên quan đến chuyển làn đột ngột, không chấp hành đèn tín hiệu hoặc dừng, đi không đúng thời điểm, gây cản trở giao thông tại khu vực giao lộ.

Xử lý tình huống khi đèn xanh sắp hết

Trong thực tế, không ít trường hợp dù đèn xanh vẫn còn nhưng thời gian đếm ngược rất ít, phía trước lại đang ùn ứ, phương tiện khó có thể đi qua hết giao lộ. Khi đó, người điều khiển phương tiện cần giảm tốc độ và dừng lại trước giao lộ khi đèn chuyển đỏ, thay vì cố bám theo xe phía trước để rồi mắc kẹt giữa giao lộ. Đây không chỉ là hành vi đúng luật mà còn thể hiện văn hóa giao thông, tránh gây cản trở cho các hướng lưu thông khác.

Ngược lại, nếu phía trước thông thoáng, không có người đi bộ qua đường và thời gian đèn xanh còn đủ để đi qua giao lộ an toàn, người điều khiển phương tiện có thể tiếp tục di chuyển, đồng thời chú ý quan sát các phương tiện xung quanh để phòng ngừa va chạm do chuyển làn hoặc chuyển hướng đột ngột.

Lưu ý khi gặp đèn vàng nhấp nháy và đèn đỏ

Đối với đèn vàng nhấp nháy, người điều khiển phương tiện được phép đi qua giao lộ nhưng phải quan sát kỹ, giảm tốc độ hoặc dừng lại nhường đường cho người đi bộ, xe lăn của người khuyết tật và các phương tiện khác theo đúng quy định.

Với đèn đỏ, phương tiện bắt buộc phải dừng lại. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt, người điều khiển phương tiện vẫn được phép di chuyển, như khi có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông; có đèn phụ cho phép đi thẳng hoặc rẽ; có biển báo cho phép di chuyển; có tổ chức giao thông cho phép rẽ trước khi đến cột đèn tín hiệu; hoặc khi phải nhường đường cho xe ưu tiên đang phát tín hiệu làm nhiệm vụ.

Bình tĩnh xử lý khi đèn tín hiệu bất thường

Trong quá trình vận hành, hệ thống đèn tín hiệu giao thông có thể chuyển trạng thái đột ngột do thay đổi chương trình điều khiển hoặc chuyển từ chế độ tự động sang điều khiển trực tiếp. Khi gặp tình huống này, người điều khiển phương tiện cần giữ bình tĩnh, quan sát kỹ và điều khiển xe phù hợp để tránh va chạm.

Nếu phát hiện đèn tín hiệu có dấu hiệu bất cập hoặc gặp sự cố, người dân có thể liên hệ theo số điện thoại phản ánh được niêm yết tại tủ điều khiển đèn tín hiệu giao thông gần giao lộ để lực lượng chức năng kịp thời tiếp nhận và xử lý.

Việc chấp hành đúng tín hiệu đèn giao thông không chỉ là yêu cầu pháp luật mà còn là yếu tố quan trọng góp phần xây dựng môi trường giao thông an toàn, thông suốt và văn minh cho toàn xã hội.

HÙNG NGUYỄN