Đường hầm tỷ đô dưới biển sâu nhất thế giới

Tái khởi động sau 2 năm gián đoạn

Đường hầm dài 27km (khoảng 17 dặm), mang tên Rogfast, viết tắt của "Rogaland fastforbindelse" theo tên vùng và trong tiếng Na Uy có nghĩa là "kết nối cố định". Đường hầm gồm hai ống hầm riêng biệt, mỗi ống có hai làn xe, được thiết kế dành riêng cho giao thông đường bộ.

Bên trong công trường xây dựng hầm Rogfast.

Một điểm thiết kế khá đặc biệt nằm khoảng giữa đường hầm là vòng xuyến đôi ở độ sâu 260m, kết nối với một đường hầm nhánh dẫn ra đảo Kvitsøy, đô thị nhỏ nhất của Na Uy.

Tại điểm sâu nhất, hầm nằm ở độ sâu 392m (1.286 feet) dưới mực nước biển, sâu hơn so với hầm Seikan (ở miền Bắc Nhật Bản), nơi đang giữ danh hiệu đường hầm dài nhất thế giới có đoạn ngầm dưới biển.

Công trình Rogfast được khởi công từ tháng 1/2018 nhưng phải tạm dừng vào cuối năm 2019 do dự báo đội vốn, dẫn đến phải hủy các hợp đồng và tái cơ cấu dự án. Mãi đến cuối năm 2021, dự án mới được nối lại và dự kiến hoàn thành vào năm 2033, với tổng chi phí khoảng 25 tỷ krone Na Uy (khoảng 2,4 tỷ USD).

Kéo giảm chi phí logistics

Theo tính toán, đường hầm Rogfast sẽ giúp rút ngắn khoảng 40 phút thời gian di chuyển giữa Bergen và Stavanger, lần lượt là thành phố đông dân thứ hai và thứ tư của Na Uy, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc đi làm hằng ngày của người dân.

Theo lời bà Anne Brit Moen, quản lý dự án tại Skanska - Tập đoàn xây dựng đa quốc gia phụ trách thi công đoạn phía Bắc của hầm (đoạn sâu nhất của dự án, dài 9km, tương đương 5,5 dặm), đường hầm sẽ cải thiện đáng kể khả năng kết nối dọc bờ biển phía Tây Na Uy.

Sau khi dự án hoàn thành sẽ giúp cải thiện khả năng tiếp cận việc làm, giáo dục và dịch vụ công cho cộng đồng địa phương. Đồng thời tạo tác động tích cực đến kinh tế địa phương và ngành thủy sản, do chi phí logistics giảm và doanh nghiệp có thể hoạt động trên phạm vi rộng hơn.

Dự án cũng tạo ra nhiều việc làm trong giai đoạn xây dựng và đặt nền móng cho sự phát triển khu vực bền vững, gắn kết hơn dọc theo bờ biển phía Tây bị chia cắt của Na Uy.

Thách thức kỹ thuật

Bà Moen cho biết, việc xây dựng đường hầm Rogfast đòi hỏi kỹ thuật cao và quá trình thi công gặp rất nhiều khó khăn.

Phối cảnh hầm đường bộ ngầm dưới biển.

Giống hầu hết các đường hầm hiện đại, để tiết kiệm thời gian, Rogfast được đào từ hai đầu cùng lúc, với mục tiêu để hai mũi thi công gặp nhau ở giữa với sai số chỉ 5cm (1,97 inch). Để đạt được độ chính xác này, dự án đòi hỏi các phép đo cực kỳ cẩn trọng bằng tia laser và các thiết bị tinh vi khác.

Một máy quét laser với gương phản chiếu sẽ đo phần hầm vừa được đào, thu thập 2 triệu điểm dữ liệu mỗi giây để tạo ra một "bản sao số" của đường hầm, sau đó đối chiếu với bản thiết kế nhằm phát hiện sai lệch.

Biên độ sai số 5cm là một trong những tiêu chuẩn nghiêm ngặt nhất thế giới, nhưng lại giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, vật liệu thải và lượng phát thải bằng cách tránh sai sót.

"Bởi nếu vượt quá mức này, sẽ phải đào thêm rất nhiều vật liệu xong lại phải lấp vào, đồng nghĩa với vô số chuyến xe tải. Vì vậy, đây không chỉ là kỹ thuật mà còn có ý nghĩa tài chính rất lớn", ông Burkhard Boeckem, Giám đốc công nghệ của Hexagon, công ty cung cấp giải pháp đo đạc cho dự án, nhận định.

Theo bà Moen, thách thức lớn nhất là tìm ra phương pháp bơm vữa đủ hiệu quả để bịt kín khe đá. Hiện việc thi công đang ở độ sâu 300m dưới mực nước biển và đã gặp tình trạng rò rỉ nước mặn khá nghiêm trọng trong hệ thống hầm.

"Khi tiến xuống tới 392m, chúng tôi tập trung tìm ra các giải pháp tối ưu để duy trì điều kiện làm việc an toàn và hiệu quả cho tất cả mọi người", bà Moen nói.

Đường hầm cũng cần biện pháp bảo vệ người tham gia giao thông khỏi ô nhiễm không khí. Dự án sẽ sử dụng hệ thống thông gió dọc, thường dùng quạt phản lực để tạo luồng không khí, kết hợp với các trục thông gió vươn lên đảo Kvitsøy.

Ngoài ra, hệ thống cảnh báo sự cố theo thời gian thực sẽ được triển khai để phát hiện những tình huống như xe hỏng hoặc ùn tắc, cùng với camera và radar giám sát phương tiện.

Trang Trần