Gần 1/3 giới trẻ Mỹ sử dụng chatbot AI hàng ngày

Biểu tượng công cụ ChatGPT do công ty OpenAI phát triển. Ảnh: AFP/ TTXVN

Một khảo sát mới công bố của Trung tâm Nghiên cứu Pew (Pew Research Center) đã phác họa bức tranh đáng lo ngại về mức độ phụ thuộc công nghệ của giới trẻ Mỹ: Gần 1/3 thanh thiếu niên nước này đang sử dụng các chatbot trí tuệ nhân tạo (AI) mỗi ngày. Thực trạng này đang gióng lên hồi chuông cảnh báo về những rủi ro sức khỏe tâm thần và khả năng tiếp xúc với các nội dung không phù hợp ở lứa tuổi học đường.

Nghiên cứu được thực hiện trên gần 1.500 thanh thiếu niên từ 13 đến 17 tuổi, bao phủ đa dạng các nhóm nhân khẩu học. Kết quả cho thấy mức độ phổ cập của AI là rất lớn khi gần 70% số người được hỏi thừa nhận đã từng sử dụng chatbot ít nhất một lần. Đáng chú ý, trong nhóm sử dụng hàng ngày, có tới 16% cho biết họ tương tác với công cụ này với tần suất dày đặc, thậm chí là "gần như liên tục".

Về nền tảng, ChatGPT của OpenAI vẫn giữ vị thế độc tôn khi được hơn một nửa số thanh thiếu niên lựa chọn. Theo sau là các tên tuổi lớn như Gemini (Google), Meta AI, Copilot (Microsoft), Character.AI và Claude (Anthropic).

Xét về nhân khẩu học, sự quan tâm dành cho AI chia đều cho cả hai giới (63% nam và 64% nữ). Tuy nhiên, nhóm học sinh lớn tuổi (15-17 tuổi) có xu hướng sử dụng nhiều hơn nhóm đàn em (13-14 tuổi). Đáng chú ý, khảo sát cũng ghi nhận xu hướng gia đình có thu nhập càng cao, con cái càng tiếp cận nhiều với công nghệ này.

Giữa lúc tranh cãi về việc AI tiếp tay cho gian lận thi cử hay giúp cá nhân hóa giáo dục vẫn chưa ngã ngũ, các tập đoàn công nghệ vẫn ráo riết thâm nhập môi trường học đường. OpenAI, Microsoft và Anthropic đều đã tung ra các bộ công cụ dành riêng cho giáo viên và học sinh, thậm chí hợp tác với các nghiệp đoàn giáo dục để tổ chức đào tạo về AI.

Dù các nhà phát triển thường định vị chatbot AI là công cụ hỗ trợ học tập và nghiên cứu, thực tế cho thấy mục đích sử dụng của giới trẻ phức tạp hơn nhiều. Không ít thanh thiếu niên tìm đến AI để khỏa lấp sự cô đơn, tìm kiếm bầu bạn hoặc thậm chí xây dựng các mối quan hệ tình cảm ảo. Điều này khiến các chuyên gia lo ngại rằng việc lạm dụng chatbot - ngay cả khi phục vụ nhu cầu học tập - cũng có thể kìm hãm sự phát triển tâm lý và kỹ năng xã hội tự nhiên của trẻ.

Tổ chức an toàn trực tuyến Common Sense Media đã phải đưa ra khuyến cáo mạnh mẽ, đề nghị phụ huynh không cho con dưới 18 tuổi sử dụng các loại chatbot đóng vai trò "bạn đồng hành", đồng thời cảnh báo về những rủi ro mà chúng mang lại.

Mối lo ngại của xã hội không phải không có cơ sở. Hai "ông lớn" OpenAI và Character.AI đang phải đối mặt với các vụ kiện từ nhiều gia đình, với cáo buộc ứng dụng của họ góp phần dẫn đến các bi kịch tự tử hoặc bất ổn tâm lý ở thanh thiếu niên.

Trước sức ép dư luận, OpenAI cam kết sẽ siết chặt kiểm soát độ tuổi và cung cấp công cụ giám sát cho phụ huynh. Character.AI cũng đã ngừng tính năng cho phép thanh thiếu niên trò chuyện hai chiều với các nhân vật ảo. Về phần Meta, sau khi vấp phải chỉ trích dữ dội về việc chatbot có nội dung trò chuyện nhạy cảm với trẻ vị thành niên, công ty tuyên bố sẽ cho phép phụ huynh quyền chặn tương tác AI trên Instagram vào năm tới.

Trong khi đó, Microsoft đang nỗ lực định vị Copilot là "vùng xanh" an toàn, với tuyên bố đanh thép về việc cấm tuyệt đối các nội dung lãng mạn hoặc tình dục trong mọi cuộc hội thoại.

Hương Thủy/bnews.vnanet.vn