Gia tăng ca HIV nặng do phát hiện muộn, chuyên gia cảnh báo nguy cơ
Gần đây, ca HIV mới tăng tại nhiều địa phương, nhất là nhóm 18 đến 30 tuổi. Nhiều trường hợp phát hiện muộn với biến chứng nặng, cho thấy HIV vẫn hiện diện trong cộng đồng.
Theo các bác sĩ Bệnh viện Thanh Nhàn, HIV là căn bệnh âm thầm nhưng tấn công cơ thể trên nhiều cơ quan cùng lúc. Hệ tiêu hóa thường là nơi bị ảnh hưởng sớm với các triệu chứng như viêm thực quản, viêm đại tràng, tiêu chảy kéo dài, buồn nôn và giảm hấp thu dinh dưỡng dẫn đến sụt cân nhanh, suy kiệt.
Không chỉ gây tổn thương đường tiêu hóa, HIV còn ảnh hưởng mạnh đến thận và đường tiết niệu, nhiều trường hợp người bệnh có dấu hiệu suy thận tiến triển.
Ngoài ra, một số thuốc ARV nếu không được theo dõi sát có thể làm tăng nguy cơ sỏi thận, khiến chức năng thận suy giảm nhanh hơn.
Ở hệ hô hấp, người nhiễm HIV dễ mắc viêm phổi, lao phổi hoặc nhiễm nấm phổi, những bệnh diễn tiến rất nhanh và có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời. Đặc biệt, chỉ cần chậm trễ trong can thiệp, người bệnh có thể rơi vào tình trạng nguy kịch.
Đồng thời, HIV cũng gây tổn thương hệ thần kinh trung ương với các biểu hiện như suy giảm trí nhớ, rối loạn nhận thức, viêm màng não, tổn thương thần kinh ngoại vi. Một số trường hợp tiến triển đến sa sút trí tuệ, hậu quả khó đảo ngược.
HIV có thể gây suy kiệt nhanh nếu không điều trị kịp thời. Ảnh: BVCC
Bên cạnh đó, người nhiễm HIV có nguy cơ cao mắc nhiều loại ung thư như ung thư hạch, ung thư cổ tử cung, ung thư hậu môn và Sarcoma Kaposi với các mảng tím lan sâu vào nội tạng.
Khi bệnh bước vào giai đoạn AIDS, hệ miễn dịch suy sụp nghiêm trọng. Các bác sĩ cho biết người bệnh lúc này có thể bị viêm phổi nặng, lao kê, nhiễm trùng huyết, nhiễm nấm toàn thân hoặc nhiễm Toxoplasma ở não gây đau đầu dữ dội, co giật, liệt nửa người. Các u ác tính như u lympho và Sarcoma Kaposi cũng xuất hiện nhiều hơn, đẩy người bệnh vào nguy cơ tử vong.
Không chỉ hủy hoại thể chất, bệnh còn tác động mạnh đến tinh thần, nhiều bệnh nhân đối mặt với trầm cảm, mặc cảm, lo sợ bị kỳ thị nên ngại đi khám hoặc bỏ điều trị khiến bệnh âm thầm nặng thêm và tăng nguy cơ lây lan trong cộng đồng.
HIV chỉ lây qua ba con đường: quan hệ tình dục không an toàn, đường máu và từ mẹ sang con. Bệnh không lây qua ôm, hôn, bắt tay, dùng chung chén bát, muỗi đốt hay sống chung bình thường.
Các bác sĩ khuyến cáo, phòng tránh HIV hoàn toàn không khó nếu mỗi người chủ động: quan hệ an toàn, không dùng chung kim tiêm, xét nghiệm định kỳ khi có nguy cơ, sử dụng PrEP để giảm 99% nguy cơ lây nhiễm.
Với người đã nhiễm HIV, điều trị ARV sớm giúp tải lượng virus giảm xuống mức không phát hiện được, đồng nghĩa không lây sang người khác.
